Luna di april a keda decreta como e luna nacional pa conscientisacion y prevencion contra abuso di mucha. Relaciona na esaki, y continuando cu e lucha pa un conscientisacion y prevencion mas grandi contra abuso di mucha y abuso sexual di mucha, Fundacion Mi Voz ta bo Voz, Comision Nacional di Abuso Sexual di Mucha y Gobierno di Aruba ta presenta charlanan informativo: ‘Conscientisacion y Prevencion di Abuso di Mucha.’

Internacionalmente, luna di april tabata conoci caba como e luna di prevencion y conscientisacion contra abuso di mucha, y aunke pa hopi tempo na Aruba diferente fundacion y instancia tabata participa cu esaki, e aña gobierno a haciele oficial y decreta april como e luna nacional durante cual ta pone enfasis ariba e lucha pa conscientisacion y prevencion di e fenomeno teribel aki.

Na fin di luna di maart, prome minister Evelyn Wever-Croes, hunto cu directora di Bureau Sostenemi, Magaly Maduro y presidente di Fundacion Mi Voz ta Bo Voz, Lisette Gomez, a tene un conferencia di prensa na unda a anuncia oficialmente e decreto aki.

No ta secreto cu na momento cu un mucha wordo abusa, e impacto riba su bida y esun di su famia, ta uno desastroso, mirando cu e lo carga esaki cune pa resto di su bida. Y pesar di e lucha constante di parti di diferente fundacion y instancia den e area aki, lamentablemente e fenomeno aki ta sigui sucede, y den mayoria caso e ta envolve personanan cerca di e victima.

Durante e conferencia di prensa cu a tuma luga dia 25 di maart, prome minister Evelyn Wever-Croes a resalta cu segun un estudio realisa ta indica, 99% di esnan cu ta comete e acto aki ta un persona cu ta cerca di e famia. Esaki, el a enfatisa, ta loke ta haci e lucha aki pa Gobierno y e profesionalnan mas dificil, pasobra ni gobierno ni otro instancianan no por dicidi cu ken e mayornan ta laga nan yiu.

Den e lucha pa eleva conscientisacion ariba e topico aki den comunidad Fundacion Mi Voz ta Bo Voz, Comision Nacional di Abuso Sexual di Mucha y Gobierno di Aruba ta presenta charlanan informativo: ‘Conscientisacion y Prevencion di Abuso di Mucha.’

E anochinan informativo aki ta bay tuma luga ariba cuater diferente anochi na e diferente oficinanan di MFA rond di e isla. E charlanan lo ta riba dianan diahuebs 11 di april na MFA Noord; diahuebs 18 di april na MFA Paradera; diahuebs 25 di april na MFA Savaneta y diamars 30 di april na MFA Santa Cruz, cuminsando di 7or di anochi y pa 9or di anochi.

Durante e charlanan informativo aki, profesionalnan cu ta traha na Aruba y ta trata casonan di abuso di mucha y abuso sexual di mucha ta bay ta e oradornan cu lo brinda informacion. E oradornan ta: Drs. Melva Croes-Yanez, NeuroPsycoloog; Dr.Audrey Khan, Klinische Psycoloog; Sra. Magali Maduro, Directora Bureau Sostenemi y Sra. Omaira Britten, Poeta.

Durante e anochinan informativo aki e oradornan profesional den e area aki lo brinda informacionnan clave ariba con personanan por reconoce e señalnan di abuso sexual di mucha, e impacto riba e victima y famianan y con cada ciudadano por hunga su parti den prevencion y intervencion.

Durante e charlanan aki, e participante no solamente ta gana conocemento riba e tema aki, pero tambe ta contribui na un cultura di conscientisacion y proteccion contra abuso sexual di muchanan y na mesun momento ta uni na e lucha pa proteha e bienestar y dignidad di cada mucha na Aruba.

Presidente di Fundacion Mi Voz ta Bo Voz, Lisette Gomes, a informa y na mesun momento a haci un yamada na comunidad completo pa riba 12 di april tur hende bisti na blauw, e color di prevencion y conscientisacion di abuso di mucha pa esaki bira e dia cu tur hende ta para keto na e problema aki y asina e muchanan mes por haci pregunta y por haya sa dicon tur hende ta bisti na blauw y kico ta abuso sexual di mucha.

El a indica cu prevencion y conscientisacion ta algo sumamente importante, vooral pa por yega mas cerca di e muchanan mirando cu den hopi caso mayornan no ta para banda di e mucha door cu ta un famia a comete e delito horible aki. Algo cu el a splica ta comprendible, pasobra e ta haci e mayornan dolor na momento cu un familiar cerca ta mishi cu nan yiu. “Nos ta bay haci nos muchanan fuerte, mas consciente cu nan ta esunnan cu ta bay para e abuso aki. Nan ta esunnan cu ta bay bisa no, bay cerca un adulto pa meld esaki pa no yega asina leu,” el a enfatisa.

El a subraya cu e tema aki ta eigenlijk un tabu ainda den comunidad y ora cu menciona e palabra hendenan ta spanta. “Mi ta bisa den e caso aki no mester ta asina. Nos mester ta mas abierto pa nos por haci nos muchanan fuerte cu por para pa nan mes,” el a enfatisa.

Durante e conferencia di prensa prome minister a informa tambe cu gobierno ta haciendo investigacion pa asina determina unda nan por yuda pa alivia e peso di, entre otro, gasto cu mayornan tin pa crèche pa nan yiu.

El a splica cu Minister Rocco Tjon ta bezig cu un estudio general riba kico ta e suma minimo cu famianan tin mester pa por sobrevivi y dependiendo di e constelacion di famia e necesidadnan ta diferente.

A base di e estudio aki, el a enfatisa, gobierno ta bay yega na e conclusion pa cada tipo famia, kico ta lo minimo cu nan tin mester pa nan por sobrevivi y paga nan gastonan fin di luna, el clarifica cu den e caso aki no ta papiando di e bestaansminimum cu ta general pa tur, den e caso ta papiando pa cada constelacion di famia.

Entre e suma cu nan tin mester pa sobrevivi y loke nan ta gana tin un buraco y e buraco aki, e mandatario a indica, gobierno mester dicidi con ta bay yenele. E ora ta bay mira, por ehemplo den caso di un mama cu un of dos yiu chikito cu tin cu bay crèche, e gastonan ey ta mas halto cu si ta mesun mama cu su yiunan ta bay scol basico.

Gobierno ta bay dicidi y wak con ta aloca fondo pa mira con ta yuda cada constelacion di famia y den e caso cu e mama cu mester manda su dos yiunan chikito crèche, por bin na remarca pa un toelage, pasobra e tin cu paga e crèche.

Segun el a informa, pa mita di e aña aki a pidi Minister Tjon pa duna un indicacion mas o menos den ki direccion e gastonan total ta bay, pasobra mester cuminsa hink’e den presupuesto di otro aña.