Nos ta sigui den awa turbulento pa loke ta gobernacion di nos pais; p’esey nos no tabata mester di un Covid-19. Nos tabatin suficiente caba pa yena nos agenda te september otro aña, y despues. Awor, claramente den tempo di crisis, ta bira necesario pa ta mas critico ainda cu loke ta propone pa haci den e proximo par di aña aki. Esey ta exigi comprension di tur banda, loke no semper ta logra, pero e intencion mester t’ey.

Nos ta mira cu den e ultimo dianan aki tin un bon intento di nos Promer Ministro hunto cu ministro encarga cu enseñansa pa baha tension den e sector aki, kitando for di mesa varios proyecto cu tabata mustra ‘kant en klaar’ caba, solamente no tabatin suficiente comunicacion cu e partidonan interesa. Esaki lo mester bay tuma lugar den e proximo aña escolar aki; ta di spera cu esey lo ta un dialogo sincero… y realistico. Realistico pasobra e no ta un dialogo den tempo di paz y abundancia, sino den tempo di guera cu falta di e cos mas importante: placa. Esey ta crea un base unico pa delibera. No ta manera den e ultimo añanan unda enfasis di deliberacion cu gobierno tabata basa mas cu tur cos riba ‘haya cos’. Esey ta for di mesa y loke lo bira hopi importante ta con ta yega na otro pa acorda cosnan ‘na bienestar di e comunidad aki’. Awor, algun persona lo bisa: “Esey ta zona conoci, esey ta loke semper nan ta bisa caba.” Esey ta berdad, hopi biaha nos a tende e palabranan aki como lema o consigna caba, y finalmente tur esey a resulta ‘lip service’ y no a logra nada concreto.

Ta importante toch pa nos comprende cu nos ta den un tempo diferente, hasta unico. Tur necesidad cu tabata riba mesa promer cu Covid-19 a bin di bishita, t’ey ainda. Un sinfin di problema pa resolve, y awor den un situacion unda placa casi no t’ey. Kico nos mester haci? Bira creativo y busca solucion cu ta costa poco placa? Esey en principio ta e caminda pa sigui, pero nos no ta convenci cu tur di nos ta comprende esey. Nos por a mira esey den e mesun sector di enseñansa aki unda a bin cu yen di plan di cual nos no por a bisa nada otro cu: “bon, ta riba cual planeta boso tabata, di unda ta saca placa pa tur e cosnan ey?” Asina nos a mira plannan surgi pa pasa pa digitalisacion completo di enseñansa, di un solo tiro, docentenan ta bira ‘part-time’ si nan no tabata caba, mayornan ta keda cas pa duna yiu les, den un pais unda practicamente no tin muher bao 60 aña sinta na cas, anto nos lo a prepara nos mes completamente pa e mundo digitalisa eyfo… Ta bon cu tabatin otro hende cu si tabata puntra nan mes ta di unda, den e crisis aki, nos ta bay saca placa y hende pa entama un proyecto di e magnitud aki. Laga esaki sirbi como ehemplo pa e manera cu nos no mester pensa, pasobra e no ta hiba nos na nada.

Naturalmente cu esaki e ora ta conta pa tur dialogo o negociacion cu nos mester hiba di awe en adelante. Kico ta e cosnan cu nos por logra cu poco placa, y cu toch tin un efecto grandi riba contenido y calidad di… bon, ban keda na enseñansa. Pregunta: ta posible aplica cierto cambio den contenido di enseñansa, sin cu esaki ta desemboca den gasto grandi? Nos ta kere cu si, y talvez lo no ta e cosnan mas espectacular, pero si efectivo a largo plazo. Pensa por ehemplo riba mehoracion di enseñansa profesional basico, y despues mediano. Lo tin hende ta puntra: “Kico ta e problema di esaki anto?” Nos a yega di puntra nos mes con bon nos enseñansa profesional basico ta ‘conecta’ cu e mundo economico pafor di scol? Realmente e desaroyonan entama den enseñansa, manera e Ciclo Basico, a duna e frutonan cu nos tabata spera? Mientras esun tabata spera cu EPB lo mester por sirbi como prefase pa bay universidad, tin otronan cu ta mustra cu esey no ta e meta principal di e tipo di scol aki, y ta mustra tambe riba e falta di profesional den varios ramo clave den nos economia, specialmente den sectornan tecnico y den construccion. Tin di nos ta papia cu fervor di habri un refineria atrobe, mientras nan no a yega di puntra nan mes ta cuanto aña, no, decada, cu nos no tin nada cu ta parce training pa industria petrolero? Nan no ta mira cu, mientras otro pais manera Trinidad & Tobago ta exporta nan profesionalnan diploma, manera welder cu nan certificado di Lloyds, boilermaker y otro profesionalnan, nos no a haci nada den e direccion aki? Si acaso e refineria mester habri, loke ta mas remoto cu un campeonato mundial di futbol na Aruba, ta ken ta bay traha eyden? Nos ta djis trece esaki como ehemplo con pa hopi aña nos no ta dedica suficiente atencion na un planificacion berdadero den enseñansa cu ta make sense den e mundo cu nos ta biba aden. Nos ta keda papia di salario, o di cos mas importante?