For di e ultimo raportahe pa 2018 – ultimo tres luna – por saca conclusion cu den lineanan general, gobierno a logra cumpli cu su presupuesto. Hasta a fia un poco mas placa cu tabata necesario, y CAft ta sugeri pa usa esey pa baha debe y no Pa cubri otro necesidad. En todo caso, nos no a haya un sorpresa manera esun na fin di 2017, ora a resulta cu e buraco coba tabata hopi mas grandi cu presupuesto di e aña ey a predeci. Minister encarga cu finanzas por ta – moderadamente – contento cu su prome aña di gerencia financiero a bay bon, den e sentido ey.

Esey no ta significa cu nos ta riba tereno sigur caba; ta keda hopi reto mas. Nos debe publico, compara cu GDP a baha marginalmente, te net bao di 86%, y esey ta implica cu nos ta completamente den e zona di peligro ainda. Cualkier cos cu pasa cu nos economia y nos ta den problema inmediatamente. Nos no mester di notifica esnan encarga cu nos asuntonan financiero di esey; nan sa esey miho cu nos. Pero tampoco ta tempo pa sinta keto o bay drumi, y manece cu ‘tur cos na orden’. Tin algun desaroyo cu por haci cu e aña aki por bay menos positivo di loke ta proyecta actualmente, cu di mes no ta asina alentador: kizas un crecemento di 1% di GDP real. E crecemento modera ey por bin den peligro si inflacion sigui hunga un papel. E incertidumbre ta den e impuesto indirecto cu lo mester bay reemplaza BBO y su adicionnan aki poco luna. Si esaki atrobe baha e poder di compra local, y no tin otro factor positivo, anto no lo tin crecemento real e aña aki.

CAft mes ta señala e BBO cu a produci menos cu loke tabata proyecta, a base di e aumento na mita di aña, pero no ta saca conclusion. Esey mientras tambe e accijns riba combustible, tabaco, licor y cerbes tur a produci menos cu e aña anterior. Nos a cambia menos divisa tambe, e impuesto riba cambio di divisa tabata esun mas abao di ultimo cuatro aña (2015 – 2018). Pa completa e imagen mester bisa si cu impuesto riba importacion a subi substancialmente compara cu e aña anterior. Nos interpretacion ta cu nos a yega na e limite di e poder di compra local, y cu cada medida mas pa saca mas placa di e consumidor lo resulta den menos compra, y menos placa den caha di gobierno. Algo pa tuma na cuenta seriamente, pasobra den e mundo aki ta asina cu loke esun ta haya, mester kita di e otro, ‘win/win’ ta un concepto no aplicable den esaki.

Fuera di esey, nos por ripara cu aparentemente e companianan di Citgo/Pdvsa a yega na fin di nan placa, sin yega na fin di e trabao (preparativo) loke no ta duna bon perspectiva pa e tempo nos dilanti. A pesar di e storianan positivo cu nos ta tende di banda di e compania propietario di e refineria, loke nos ta scucha y mira den mundo financiero internacional, no ta mustra bon, sigur no si no bin un solucion pronto di e conflicto na Venezuela. Un prolongacion di esaki lo mantene e planta paralisa pa mas tempo, cu e interogante si despues lo bay sucede algo. En todo caso gobierno a actua corecto den no inclui posible desaroyo na e refineria den nan plannan.

Lamentablemente e situacion aki ta duna mas rosea na esnan cu ta boga ‘todo por todo’ pa habri mas tanto camber di hotel posible. Ta berdad cu esey ta boost nos sector di construccion, cu no tin tanto proyecto actualmente. Sin embargo, mester considera cu e sector aki tampoco no ta opera cu Arubiano mas, sino pa un gran parti riba labor importa. Den e siguiente fase, di operacion di tanto camber mas, esaki no ta cambia: un gran parti di e trabao lo ta pa ‘mano de obra’ importa. Pero, y por ta cu aki nos mester paga tino, e empleo aumenta di construccion y e hotelnan, ta yuda aumenta entrada di gobierno, ta aumenta e aporte na AZV y SVb, di manera cu gobierno no tin preocupacion di e banda ey. Pero esey ta ‘short term’. Na un plazo mas largo e trahadornan aki, cu ta contribui cu un par di cien florin pa aña na AZV, tambe ta yuda pone e gastonan di AZV na un suma di 3.640 florin pa aña, pa cabes… (cifra pa 2017, di AZV). Y ken ta pone e resto di e placa…? Djis conta: mil empleado di exterior, cu salario minimo, ta aumenta nos gastonan di AZV cu 3,6 miyon florin, mientras nan contribucion ta un fraccion di e suma aki.

Y naturalmente, manera hopi a trece dilanti caba, nos no a papia ainda di lugar di biba, scol pa yiu bay, mas vehiculo riba caminda, mas… tur sorto di cos cu nos tin dimas caba. E problema mas grandi cu nos tin awe, ta esun cu nan no kier discuti. Nos ta para na un cruzada hopi importante, unda facilmente, pa conveniencia a corto plazo, nos ta haci escogencia cu despues nos ta lamenta.

LJMADURO – 27-FEB-2019