E situacion y ambiente na nos isla ta birando mas candente, y no pasobra prensa ta haci su trabao di informa. Gobierno ta den un situacion dificil unda cada decision lo tin su banda negativo. Atrapa entre e exigencianan di e supervision financiero di Reino, y e malcontento di e sindicatonan, ta dificil pa indica un ruta pa sigui cu ta haci menos daño posible. Y esey mientras e cifranan obhetivo ta indica cu pa sigur dos aña mas, gobierno no tin nada di regala ningun hende y mester haci milagro cu loke tin. Sigur awor cu e exigencia di Hulanda cu kier mira un presupuesto balanza pa 2022 caba, ta inimaginable parti iregalo, na ningun, mientras e tarea primordial ta con pa corta un par di cien miyon florin por lo menos. Y como gran parti di gasto fiho di gobierno ta gasto di personal, ta dificil di comprende anto pakico a haci promesa, o en todo caso a duna e impresion cu ya caba por suaviza e medidanan di salario tuma aña pasa. Gobierno tabatin compromiso cu Hulanda pa no solamente corta gasto di personal, sino corta structuralmente y di forma planifica. Nos no tabatin mester di e crisis di Covid-19 pa nos realiza cu gobierno, cualkier cu lo tabata na timon, lo a bay pasa den duro pa motibo di e medidanan cu lo mester tuma. Ningun lo a haya aplauso di pueblo pa haci loke mester haci, riba diferente tereno, incluyendo por ehemplo e gastonan di salud, pero mester hacie.

Y den e situacion aki, no ta haci solamente promesa, o ilusion di promesa, sino cu ta bay mas leu kibrando e filanan di ‘solidaridad’ cu supuestamente ta existi entre empleado publico y semi-publico, cu esnan desemplea o cu salario hopi mas corta ainda. A permiti cierto empresa estatal pa duna compensacion na nan trahadornan den forma di un bonus pa bon trabao… Pero, disculpa nos, no ta pesey ta paga nan un salario? Y ademas, cu e placa cu ta bay na e compensacion aki, cu otronan no ta haya, ta baha e ganashi riba balance sheet di e compania(nan), cu mester bay pa gobierno mes, cu ta den problema grandi caba y mester di cada florin cu nan por haya o spaar.

 

Awor, a haci tur esaki pa ingenuidad (‘naïviteit) di nos gobernantenan? No, pa esey nos sa cu nan nivel di conocimento ta demasiado halto. Nos por supone anto cu a haci esaki conscientemente pa calma e ambiente den e empresanan clave ey, pa asina trata di ‘saca e puy di e maribomba’ pa desanima accion sindical na e empresanan ey? Y si acaso den gobierno tin hende ta traha riba posible scenario, nan lo a pensa cu tur esaki ta bay sucede sin niun musca bula? E ora si nos ta papia di naief…No, mester tabata previsible cu lo bin un reaccion di e demas empleadonan cu a entrega 12,6%, cu ya caba ta den movecion a base di e impresion cu gobierno a duna nan cu tin algo di haya back dentro di poco. Y aki ta unda e eror garafal ta. Bo no por, como gobierno, duna impresion, mucho menos haci promesa, cu tin algo di duna back, si ta masha cla mes cu bo tin par di aña duro bo dilanti, especialmente aña 2022. Presenta un presupuesto 2022 cu cero deficit, cu centenares di miyon pa corta, ta completamente contradictorio na e ‘propuesta’ na Hulanda pa permiti corta e 12,6% na mitar. E ta parce nada mas cu un intento pa pone e supuesto decision den man di e supervision financiero cu nos tin desde 2014, pa despues, cu hopi lagrima y lamento, ‘cumpli cu e orden’ cu a haya di Den Haag. Pero kico nan ta spera cu Den Haag ta bay bisa? Cu si bo tin un buraco di 300 miyon pa cera den presupuesto, toch ta bon idea pa duna 30 miyon of mas back na e empleado publico? E problema no ta Den Haag, y e problema no ta na Den Haag, e problema ta aki. Basicamente, nos mester resolve tur dos problema grandi: e situacion financiero structural malo di gobierno y e efecto di Covid-19, cu a bin haci e situacion hopi mas urgente ainda. Awor: e punto cardinal ta cu gobierno no por resolve un problema (Covid) y spera cu biento lo hiba e otro pa lama…

Ademas, mirando e asunto aki for di un angulo mas amplio, tin un otro contradiccion grandi den e forma di actua di gobierno. Con ta posible cu ta corta ayudo na esnan sin trabao y sin entrada, lagando nan na merced di haya trabao, mientras di otro banda ta cuminza duna mas na esnan cu tin trabao, den sector publico? Ki tipo di trato desigual esaki ta? Y de paso mester menciona tambe cu e finalizacion di Fase por tin consecuencia pa e suma cu lo mester pa paga bijstand, ya cu no ta tur hende ta logra haya empleo den e situacion actual. A tene cuenta cu esey?

Henter e desorden actual ta pasobra no a conta Aruba e storia berdadero: con nos ta para financieramente pa e proximo añanan. Ningun accion sindical por cambia e realidad ey, pero ta gobierno mes a regala nan biento pa e tormenta aki. E maneho aki ta e saldo di 35 aña di avance economico, acompaña pa gobernacion pesimo.