editorial 2_15_1.jpg

Despues di e tratamento y aprobacion di presupuesto 2016 a bira keto rond di e tema aki. Bida ta sigui y tin otro  asunto pa atende. Pa nos tur y tambe pa gobierno. Pero esey no ta kita cu mester cumpli cu e resto di e trayecto cu di awor en adelante tur presupuesto mester sigui, y esey ta cu e ‘draaiboek’ pa aprobacion di presupuesto mester sigui su caminda. Kico esey ta encera? Cu CAFT mester a haya e presupuesto aproba y firma inmediatamente, pa por haci su evaluacion posterior, manera e ley di CAFT ta prescribi. Atrobe, despues di tur e maniobranan pa termina cu aprobacion den prome dianan di februari, ainda CAFT no a ricibi e documento pa cuminsa nan trabao. Kico lo ta e argumento atrobe pa no cumpli cu esaki? Aparentemente no tin un motibo, pero ta parce cu simplemente ta keda sin haci’e, djis pa wak con leu por rek e sorto di asunto aki. Ta manera e caso di e alumno cu tur dia ta yega laat scol, ‘pero djis un par di minuut’. Ora finalmente e haya su castigo, e ta keha pasobra pakico tanto problema pa djis un par di minuut. E contesta adecua cu e mester haya ta cu e no ta bay pa un par di minuut, pero pa e echo cu tur dia e ta viola regla.

Den e caso aki tambe ta bay pa e hecho cu gobierno ta keda kibra regla mientras cu e por keda argumenta cu ‘ki diferencia un par di dia o siman mas of menos ta haci’? E ta un actitud reprochabel pasobra e ta duna e impresion cu gobierno, e prome yama pa mantene su mes na ley, no ta haci esaki. Loke e ta haci ta duna e ehemplo na comunidad cu ‘djis kibra ley un tiki’ no ta problema. Core pasa den luz cu net a bira cora no ta problema, keda sin paga belasting ta djis un tiki fout, nada dramatico, etc. Asina nos ta yega na no cumpli completamente cu reglanan di destaho publico, ignora ley y hues den caso di ley di ordenamento teritorial, duna aprobacion pa otorga tereno na un persona no autorisa pa haci peticion pa e compania (caso Rincón). Conclusion: gobierno ta bisa cu ‘semper nos ta cana un tiki scheef, pero no rabia, nos ta di bon boluntad; esun cu ta sin pica, tira e prome piedra’. Den nos cultura Caribense relaha nos no mester haci tanto babel tocante un documento cu ta yega un par di dia laat? E punto ta cu na un manera fini ta expresa atrobe e arogancia di gobierno cu ta nan lo dicidi si, y ki dia CAFT ta haya e documento. Pero tur esaki por tin un otro meta.

Mientras tanto anto, ta logra cu e fecha riba cual CAFT por raporta na gobierno di Reino ta move mas den futuro. Y ta spera cu den e periodo ey lo tin un decision faborabel di e deliberacion cu tanto Citgo como Valero, pa por presenta esaki como e solucion pa e problemanan financiero di gobierno. Ya caba pa inicio di maart lo no tin un conseho di CAFT pa gobierno di Reino trata, pero esaki ta pasa caba pa e reunion mensual na april, momento cu segun gobierno ya por tin un decision (positivo, segun nan) den e asunto di reapertura di e refineria.

Remarcabel tambe ta e supuesto palabracion cu ministro Bermudez lo tin cu CAFT cu ta warda pa na mei bay mira con finanzas publico ta anda, pa dicidi cu mester bin ahustacion o no. Por bisa esey a sabiendas cu CAFT no ta comenta, pero e no por ta berdad. Mescos ta bisa ora rapport di CAFT sali cu esey ta ‘solamente un conseho’, igualmente no por haci acuerdo cu CAFT pasobra nan ta solamente conseha y ta gobierno di Reino ta dicidi. Ta p’esey tambe e reaccion seco di CAFT tabata cu nan no a haya e presupuesto ainda. Un manera simpel di laga sa cu gobierno mester cumpli cu e exigencianan di ley y esey ta encera cu nan mester entrega copia di e presupuesto aproba, y mester cumpli cu entrega di e rapport riba kwartaal 4, 2015 prome cu mita di februari. Tambe dentro di e termino stipula den ley mester entrega despues e rapport financiero riba prome trimester di aña 2016, cu ta en berdad den luna di mei venidero. Pero esey no ta haci cu gobierno di Reino  no por tuma decision a base di conseho di CAFT riba e presupuesto, cu no tabatin cambio y por lo tanto ta carga mesun critica di CAFT.

Mientras cu ta parce cu gobierno ta pone tur su cartanan riba e reapertura, nada ta sosodiendo pa stimula comercio en general, tumando paso pa agiliza procesonan gubernamental y creando un sistema di impuesto mas logico y menos elabora, cu lo yuda e empresario opera su empresa cu menos gasto y menos dolor di cabes. Anto esaki ta exactamente e tereno riba cual gobierno ta keda insisti den haci nada.