Manera nos por comprende for di prensa, nos ministro encarga cu labor ta hopi rabia cu director di e departamento cu e responsabilidad aki. Segun su comentario, nan a otorga seis permiso na empresa cu ta desea di opera como uitzendbureau, mientras el a declara caba enfaticamente cu su maneho lo ta pa caba cu e fenomeno di uitzendbureau completamente. Nos por comprende su rabia pasobra su ambtenaar(nan) no ta sigui su instruccion como ministro, y esey ta pa, pendiente di mas instruccion, no otorga mas permiso. E autoridad pa otorga permiso den e ley corespondiente ta un facultad di e ministro, cu e por delega na e departamento, loke te awor tabata e caso tambe. Cu e ministro mes ta desea di eherce e facultad aki, o cu un dado momento e ta pasa e responsabilidad atrobe pa e departamento/director, esey ta algo cu ta su pleno responsabilidad y discrecion. Nada di duda den esey.

Otro asunto, sin embargo, ta e cuestion di e fenomeno uitzendbureau mes. Nos a yega di comenta recientemente caba cu ey si nos ta mira problema na caminda, si e ministro tin pensa di caba cu e fenomeno aki. Riba su mes caba ta dificil pa imagina cu e ministro ta logra haya un parlamento asina leu, cu un mayoria ta bay di acuerdo pa aboli e ley cu ta regula e operacion di e companianan den e ramo aki. Y e motibo p’esey ta cu e ley hustamente a bini na vigor como intento pa regula y controla e operacion aki, pa en todo caso limita e excesonan, cu por afecta derecho y interes di trahado cu ta trahando bao di un acuerdo asina. Pa hopi aña Aruba a tarda pa introduci un ley pa regula e terbeschikkingstelling mientras cu den otro parti di Reino, manera Hulanda y Antias esey tabata e caso caba. No cu no tabatin intento pa yega na esey. Na aña 1995 caba gobierno di Aruba a haya un prome draft di un version pa Aruba di e ley Antiano, pero na e momento ey no tabatin interes pa introduci esaki. Ta p’esey cu te na e entrada di e ley aki, gobierno di Aruba mes tabata un di e abusadonan grandi di e forma di recluta empleado aki, unda tabatin hende tabata traha añanan largo pa gobierno sin ningun derecho, y sin ningun perspectiva.

Pero, e simpel introduccion di e ley no ta suficiente. Mester percura tambe pa e instrumentonan cu falta keda poni na nan luga pa e instancia cu mester controla, e mesun departamento di labor, haci su trabao. Asina leu cu nos sa esey no a sucede ainda. Esey mientras cu articulo 6 di e ley (Landsverordening terbeschikkingsteling arbeidskrachten) ta duna e mandatario e posibilidad di defini mas ainda su instrumentonan di control, entre otro e obligacion di suministro di cierto informacion, di mantene un administracion y duna cierto datonan riba peticion di e ministro encarga.

Na luga di termina di completa su instrumentonan di control, e mandatario en cuestion ta desea di bay completamente den e direccion contrario, di kier deshaci di e fenomeno, y net esey no ta posibel. Tecnicamente bisa, bo por deshaci di e ley, cu e duda expresa caba si esey ta logra, pero no ta posibel pa prohibi e fenomeno di pone trahado disponibel na un otro empresa, y tampoco ta posibel pa prohibi cera convenio cu un trahado pa e pone su labor na disposicion di e manera aki, pasobra ey no ta toca ley laboral, sino e derecho fundamental di cada individuo di cera cierto convenio cu otro.

Ya cu e porta ey ta cera, y nos ta spera cu tin hende den e alrededor di e ministro pa splica e asunto ey si ainda e no ta comprende, y cuminsa traha seriamente den crea un cuadro efectivo y eficaz pa eherce control riba e sector aki. Ta p’esey a crea un sistema di permiso, pa por eherce control, sino nos ta bolbe na e wild wild west cu tabata existi prome cu esey, sin ningun instrumento legal pa controla.

Kico mester sucede anto? Sinta na mesa cu esunnan cu ta comprende e materia aki, cu no ta asina hopi hende na Aruba, y diseña e modelo di control cu e departamento mester bay implementa, y controla como mandatario si berdaderamente e departamento ta haci su trabao. Y por probecha di e oportunidad tambe pa impone riba e uitzendbureaunan e obligacion di suministra periodicamente dato anonimo tocante e suministro di labor, den ki sectornan, den ki categoria di trabao, loke por ta un aporte na e recursonan escaso di mercado laboral, manera e actual sistema di recolecta dato, un encuesta un biaha pa aña, ta duna. Esaki tambe ta un proposicion haci mas di 20 aña pasa…

Nos tin comprension pa e hecho cu e ministro no ta encanta cu e trabao cu e departamento ta haci pa loke ta control, esey e mes a yega di expresa cla y publicamente. Esey no ta nada straño; tur hende na Aruba conoce e reputacion di e departamento. Pero e caminda cu e ministro ta busca, ta un cayero sin salida. Tin otro opcion.