Cu entrega di lista di candidato tras di lomba, nos ta bolbe na e discusion di e temanan cu realmente ta di importancia na e momento aki. Esaki no sin cu nos expresa nos preocupacion pa e actitud di nos prome mandatario, cu den e simannan nos dilanti mester keda teni responsabel pa tur cos cana corecto den tur actividad publico cu cualkier partido, tambe esun cu e ta lidera, ta desea di tene. Ban spera cu el a siña en todo caso tin hende cu ta vigila e situacion, y tin organismo estatal den cual e ministro presidente no por nombra su sirbientenan, pero mester siña biba cu e idea cu tin otro ciudadano sobresaliente cu amplio conocemento cu ta haci nan trabao, ni mas, ni menos. Si e ta keda lamenta cu e no por maneha e Conseho Electoral na su antoho, esey ta su problema. No mas cu esaki ta otro muestra di con vulnerabel nos democracia ta na man di hende cu tin un problema cu democracia, maske cuanto nan grita cu nan ta pro democracia. E asunto aki no a termina, pero por el momento nos ta lag’e sosega, te proximo aviso.

Un di e temanan cu sin duda ta bay bolbe den e debate publico, tambe den foronan importante manera e proximo debate di Camara di Comercio, ta e pregunta: “y cu kico ta bay paga esaki?” Aunke na e momento aki no tin e ultimo cifranan conoci di situacion financiero di gobierno, e comentario general den comercio ta cu ‘cos ta hopi slow’. Poder di compra en general no ta mehorando, y e ‘extra boost’ di e inversionnan den e refineria no ta parce di ta bay cristalisa por lo pronto, o en todo caso cu un retraso bastante grandi. Esaki tambe relaciona cu e situacion na e pais bisiña, di cual e avancenan den esaki ta depende. Y aki nos ta mira un panorama bastante complica ta surgi, cu medida y sancion di banda di Estadonan Uni contra tanto Rusia como Venezuela. Si e pais aki yega na impone sancion mas extenso, por yega un momento cu esakinan ta afecta tambe e relacionnan cu Aruba pa loke ta e introduccion di inversion na Aruba, pa por cuminsa cu e proceso di rehabilitacion. A corto plaso esaki por significa cu pa dia di eleccion ainda no ta mira tanto actividad na e refineria, algo hopi importante pa e votadonan cu ta laga e situacion na e refineria pisa den nan evaluacion di e partido cu merece nan voto.

Pero pa tur esunnan cu ta aspira goberna den e proximo periodo, e pregunta clave ta keda: “haci kico, cu kico?” Bo ta desea di cambia rumbo di cierto actividad gubernamental, anto bo mester indica di biaha di unda e placa mester bin pa hacie. Y mirando e hecho cu cualkier cu bay goberna mester mantene nan mes na e limite di e cuadro di austerisacion cu a palabra cu Hulanda (0,5% di surplus riba presupuesto 2018), ta bira interesante pa scucha kico tin pensa di haci. Un ehemplo: mayoria di nos ta consciente di e necesidad pa corta e tempo di espera pa dokter di cas y specialista. Esey ta posibel pero solamente a costo di mas gasto. Con ta bay paga esey? Aumenta prima di AZV no ta opcion, por lo menos no uno popular. Aumenta BAZV, ‘ni pensar’ aunke IMF ta sugeri esaki. Tur dos ademas ta corta poder di compra mas ainda. Laga gobierno aumenta su aporte na AZV? Pero nos no a caba di bisa cu gobierno mester wanta su gastonan dentro di e cuadro di un surplus chikito? Nos ta curioso pa sa ta con e partidonan ta saca nan mes for di e tipo di pregunta pertinente aki. Esey ta si e preguntanan ta bin dilanti. Aki en todo caso nos mester bisa cu e medionan y publico ta birando mas critico. Esaki ta conta pa e medionan cu no ta domina 100% pa un lealtad ciego cu e actual gobierno, cu no ta permiti ningun cuestionamento di nan gobierno. Esaki naturalmente tin su consecuencia den e sentido cu pa un persona cu ta desea di tende otro banda di medaya, e medionan aki ta birando irelevante.

Pero, bolbiendo atrobe na e situacion financiero di gobierno, por observa cu loke ta bay ta e situacion na november, ora cu un otro gobierno ta tuma rienda di e pais, o e gobierno aki mester sigui, e deficit por ta yega na Afl. 100 miyon. Cu consecuencia cu mester adapta presupuesto pa 2018 di manera dramatico, pa por inclui e cortamento di gasto cu mester bay tuma luga pa por yega na e 0,5% di surplus ya menciona. Un di e maneranan pa limita e desaster financiero, ta bende e compania cu ta importa y distribui combustibel na Aruba, ya cu e ta den presupuesto pa Afl. 40 miyon di su benta, cu despues gobierno a anula. Cu un economia bayendo pa di cuatro aña (2018) consecutivo di crecemento negativo, e problema no ta di e gobierno actual so, sino pa esun di mañan tambe.