Cada tanto tempo nos ta haya un bon ehemplo kico ta pasa cu nos ora nos ta ignora e señalnan di e cosnan malo cu ta pasa alrededor di nos. E noticia negativo cu nos prome minister a divulga antayera y cu ta concerni e refineria, ta algo cu nos no mester a anticipa, pero cu tampoco no mester sorprende nos. Como isla chikito nos mester ta consciente di e hecho cu hopi cos ta sucediendo den e mundo rond di nos, y biba riba un isla no ta libra nos di topa cu e problemanan cu tin eyfo.

Tin varios motibo pa nos ta vigilante, no solamente pa defende nos propio interes, sino tambe pa ta na altura y actua diligentemente encuanto e exigencianan cu e mundo rond di nos ta impone. Un bon ehemplo di e ultimo aki ta e exigencianan cu cual nos mester cumpli, pa percura pa nos participacion na e trafico financiero internacional no haya problema, di tal indole cu nos por lanta un dia y ta haya nos cu e situacion cu nos no por move recurso financiero via e sistema financiero ey. Ningun pais por permiti su mes e luho ey, ni e regimen Chavista malvado cu tin e pais bisiña den su gara, no por permiti su mes esey. Aunke nan posibilidadnan ta mas grandi cu di nos, ehemplo bibo ta e manera con nan ta logra bende lote grandi di oro evitando tramite via e sistema bancario internacional. En todo caso, nos posibilidadnan ta infinitamente mas chikito, mientras cu nos ta bibando riba un pida baranca, literalmente, cu ta importa tur cos cu ta come, bebe y bisti. Motibo pa cuida curpa.

Tempo cu Venezuela a cay den man di e regimen comunista y a cuminsa e transformacion di un economia ‘normal’ capitalista, esey a bay acompaña pa e exodo di empresarionan Venezolano, cu a perde nan propiedad den e ola di expropiacion cu a tuma luga. Tambe empresanan grandi multinacional cu tin e recursonan pa bringa e medidanan aki te den cortenan internacional pa recupera loke nan a perde. Aki na Aruba, a ricibi varios di e personanan ey, sin mucho comentario, o mester tabata positivo, pasobra finalmente nan tabata trece inversion, y no ta esey nos tabata desea? Sin embargo, banda di inversionista cu tabata bon capaz di indica di unda nan medionan financiero tabata bin, a cuminsa yega e piratanan tambe cu no tabata den e wega di duna cuenta ta di unda nan a sali cu tanto placa. Ta surgi e caso di e tipo notorio Spaño/Venezolano, cu prome tabata pretende cu e tabatin henter un imperio petrolero, loke tabata un engaño completo, pero cu a base di e propiedadnan ‘fake’ ey a pretende di cumpra refineria na Aruba y Curaçao. Ora esey no a logra el a dicidi di bin cu un compania di aviacion, cu tampoco no a logra pasobra ningun banco comercial kier a habri un cuenta pa su negoshi. E no por a duna cuenta di unda e placa tabata bin…

Despues nos a haya esunnan cu a haci uzo di e oportunidadnan cu e sistema Chavista tabata brinda. Un tal Jose Roberto Rincon, un simpel Maracucho cu den poco aña a bira biyonario cu corupcion den benta di material y ekipo na Pdvsa. Un Hugo ‘El Pollo’ Carvajal cu practicamente tabata biba na Aruba, mientras Merca tabata buscando e persona aki pa narcotrafico y labamento di placa. Cuanto mas lo a biba, o ainda ta bibando aki? Nos no ta contesta e pregunta ey y nos autoridadnan hudicial muy probablemente tampoco. Nos ta laga e asunto ey sosega, por lo pronto.

Por lo pronto, pasobra nos ta haya e siguiente fase den e exodo di Venezolano, di bon reputacion y esunnan cu menos bon papel. Y keto bay nos no ta mira mas cautela cerca nos autoridadnan, pa di berdad controla ta ki sorto di hende nan tin nan dilanti ora ta trata di asina yama ‘inversionista’ cu ta bin hinca nan placa den nos pais. Ta parce cu e termino ‘due diligence’ ta conta solamente pa otronan. Asina nos ta haya e fenomeno awor di e placa sushi cu mester sali di Venezuela, capitalnan grandi obteni den e robo mas grandi di historia di nos continente y probablemente di mundo. Placa gana cu e miseria cu nan a hinca miyones di nan compatriota aden, y ainda nos ta ‘look the other way’? Ainda nos no ta sikiera dispuesto di puntra nos mes, di unda e placa inverti aki, o proximamente inverti aki, ta bin?

Asina nos ta yega atrobe na e sorpresivo anuncio di nos prome minister di e siman aki, cu e Chavistanan lo a horta gran parti di e placa cu nan mes lo a destina na rehabilitacion di e refineria na San Nicolas. Nos mester ta sorprendi? Segun varios fuente bon informa e hendenan aki a horta alrededor di 300 biyon dollar di Pdvsa, es decir cu e 180 miyon mafia aki di berdad ta ‘pinda’ compara cu e totalidad. E pregunta clave na e momento aki ta: nos ta dispuesto di cuminsa scrutina tur proyecto mayor riba origen di inversion, o nos ta keda ‘look the other way’?