E siman aki un sorpresa cu no mester tabata un sorpresa. E contratista principal Mericano a bandona e proyecto na Hospital, sin termina trabao. Esaki ta e ultimo capitulo den e drama di construccion aki, cu ta durando como un decada caba. El a cuminza riba un mal pia, cu escogencia di un contratista di reputacion mediocre, riba e empresa di construccion mas grandi di Union Europeo, di solido reputacion y ademas cu un presupuesto di decenas di miyones menos. A scoge pa esun mas caro y tanto aña despues, cu un sinnumero di incidente nos ta unda nos ta awe: un hospital unda construccion no a termina, cu indudablemente ta bay costa mas placa ainda, y cu pa colmo muy probablemente e contratistanan local cu supuestamente no por a handle e construccion lo mester bay caba.

Inmediatamente nos a haya flashback di e farsa cu a tuma lugar tanto aña pasa na un hotel cu mester a renoba. Tambe cu un contratista principal Mericano, supuestamente pasobra e contratistanan mayor di Aruba mes segun e partido na mando no tabata capaz di maneha e proyecyo di e magnitud ey. Despues cu tur sorto di cos a bay malo, incluyendo un entrada na e sitio pa autoridadnan pa para e reclutacion di gran cantidad di persona indocumenta, unda cu e promer ministro di e tempo ey mes a interveni, no na fabor di su funcionarionan, sino pa ordena e fiscal Hulandes cu tabata dirigi e accion pa para e entrada pasobra aparentemente e mandatario tabatin otro compromiso – desconoci – cu e contratista Mericano. E incidente aki lo ta fresco den memoria di e actual promer ministro, cu e tempo ey tabata un di e funcionarionan publico halto cu tabata actua segun loke nan a hura como empleado publico.

Finalmente Aruba a paga bon caro pa renobacion di un hotel cu bien por a costa dos biaha e prijs di construi un nobo. Esey lo no tabata nada straño pasobra solamente e palmanan di adorno cu a importa di Cuba a costa varios miyon florin, cu un aumento barbaro di nan prijs original, y cu un misterio ken tur finalmente a haya un ‘piece of the pie’. Esaki no tabata e unico anomalia den e proyecto ey. Nos por a spera un investigacion adecua, hudicial o via parlamento di e fechorianan cu a tuma lugar? No, al contrario. E fiscal Hulandes a haya un biahe di retorno pa su pais paga y e resto a pasa pa e buki di olvido.

Loke nos por a mira ta crece riba nos awor ta algo parecido. E historia di renobacion di hospital ta yena cu storia di fracaso, mal maneho y mas cu tur cos, costo subiendo cu cada incidente. Fuera di e prijs inicial mas halto, nos a haya por ehemplo henter e storia di e salanan di operacion cu a ‘lubida’ pone den e plan di renobacion. Tipicamente Aruba, ningun cabez a lora y a continua cu e mesun administracion mediocre di e proyecto. Na caminda a tuma lugar algun otro incidente, manera e ‘inundacion’ cu a tuma lugar den e parti di promer auxilio despues di awacero fuerte. Un tubo di awa cu tabata baha di e dak halto a laga bay, muy probablemente a base di un fayo di construccion. E contratista y e fundacion cu ta supervisa e obra a core reuni cu prensa, tratando e ultimo aki di un manera menos civiliza y excluyendo nan mes di cualkier responsabilidad. Finalmente nos mester a supone cu esun cu a laga awa yobe tabata carga responsabilidad pa e desastre y e ‘platos rotos’ di reparacion tabata pa nos, como pagador di impuesto.

A proposito, den e añanan reciente no solamente e proyecto di renobacion tabata bao luz negativo, sino e maneho financiero di hospital mes tambe. Ilustracion di esaki tabata e scandal na laboratorio unda dos funcionario halto a horta alrededor di un miyon florin via Paptest cu nunca a bay Hulanda. Ningun musca a bula, e aprobacion di nan fraude a pasa via dos fundacion di Laboratorio y Hospital, y AZV cu asina leu cu nos sa no a busca recupera e fondonan, y finalmente e dos delincuentenan a bandona nos isla, sin consecuencia hudicial. Tur esaki ta mustra cu henter e organizacion di salud publico aki ta cla pa un ‘shake up’ mayor, pero nos tin miedo cu e dia ey no lo yega nunca; demasiado interes envolvi…

Nos ta na altura di e sugerencia di un parlamentario di e partido gobernante grandi, pa bin cu un comision di evaluacion, pero esey no ta parce nos suficiente. Ta segun nos un mihor idea pa bin cu un ‘parlementaire enquête’ – cu no ta un ‘encuesta’ sino un investigacion, cu ta encera un comision di investigacion di experto, pero cu compromiso directo di un mayoria di parlamento. Si nos parlamento, conoci como ‘stempelparlement’ ta desea di deshaci sikiera parcialmente di e imagen negativo ey, esaki ta nan oportunidad. Pero e ora e investigacion mester tuma na cuenta e actornan di pasado y di actualidad, ya cu e ministro actual tin cinco aña den e puesto, mitar di e trayecto recori di e proyecto, y supuestamente tin hende di su confianza varios aña na timon di e asunto aki, sin cu a mira mehoracion. No tur cos por keda reduci na responsabilidad di esnan cu na inicio a scoge pa e set up mancaron, y posiblemente delincuente, di e proyecto aki. Nos lo ta pendiente.