E fin di siman cu a pasa a yega un fin na e drama di refineria na Curaçao, cu terminacion di e negociacion di gobierno di e isla cu e empresa Klesch Group, despues cu tabatin un acuerdo caba pa e empresa bay opera e refineria. Tabatin bastante tumulto caba na e hermana isla pa e forma con e traspaso lo a bay, pa un simbolico $1.

Esaki riba su mes caba tabata simbolisa e desesperacion di banda di gobierno, cu na promer lugar tabata sinti e presion di e grupo grandi di trahador, ademas di e empleadonan di e empresanan cu tabata provee servicio na e refineria. Pa hopi di nan cos no tabata mustra bon caba, pasobra e refneria tabatin mas di aña y mey paralisa, pa via di e problemanan cu a surgi, cu esunnan na Venezuela como factor importante. Desde cu na inicio di 2019 a surgi e fenomeno di e ‘presidente interino’ di Venezuela, cu a haya apoyo di mas di 50 pais, entre nan e paisnan desaroya na varios continente, a cuminza e disputa pa propiedad di Pdvsa, loke entre otro a causa cu hues na Merca a reconoce presidencia di Guaido como legitimo representante di estado Venezolano y accionista di e grupo Citgo na Merca. Tambe e sancionnan Mericano contra tur actividad cu Pdvsa como empresa estatal, ainda bao control di Nicolas Maduro, tabata haci, a conduci na un situacion imposible pa e refineria Isla por a keda haya crudo di Venezuela. Ademas cu e contract di tanto aña cu Pdvsa a yega na un fin.

E odisea cu gobierno di Curaçao a organisa pa purba haya un operador pa e refineria ta haci nos corda loke gobierno anterior di Aruba a haci, unda tambe a bishita hopi di e empresanan mas estableci den sector petrolero, pa busca un operador pa e refineria na San Nicolas, sin ningun resultado positivo. Y, sigur den e sector aki, si bo no por shop mas cerca e empresanan grandi bon estableci, bo ta na merced di aventurero, di pirata cu ta purba gana algo den margen cu e grandinan ta laga. Den e caso di Klesch e no tabata otro. Mientras cu di Curacao nos tabata tende storia bastante positivo, un simple revision riba Google di e actividadnan di Klesch a trece nos riba e noticia, cu na Trinidad & Tobago nan no kier a acepta e oferta di Klesch, pasobra segun e fuentenan na e pais ey Klesch no a ofrece ningun placa y a ofrece di no paga e propietario, estado di T&T, pa e propiedad, pero cu nan lo paga impuesto ora nan opera. Bon Dia Aruba tabata probablemente e unico medio na e islanan aki cu a reporta esaki.

Nos por a mira cu esaki ta exactamente e triki cu Klesch a ripiti den mesun tempo na Curacao, cu e simbolico $1 menciona como resultado. Conclusion: of e asesornan sobrepaga di gobierno di Curacao no sa google, of nan tabata asina desespera cu nan tabata dispuesto pa acepta cualkier cos. Cu e resultado conoci awor, pasobra e plannan di Klesch a caba na nada, pa via di e crisis mundial causa pa Covid-19. No cabe duda cu e compania aki a haya su golpinan actualmente, pero di mes e mercado di petroleo lo keda restringi pa varios aña, si acaso produccion y consumo mundial yega atrobe na e nivel di pre-Corona. Autoridadnan mundial manera International Energy Agency (IEA) ta indica cu tanto e reduccion di demanda y e avance den e proximo decadanan di fuentenan alternativo di energia, por ocasiona cu e demanda no lo yega mas na e nivel anterior. Kico esaki ta siña nos? Cu den nos region, cu tanto refineria di exportacion fuera di operacion, y ademas cu e desbentaha logistico di un isla, probablemente ningun di nan lo tin futuro. Esey nos no ta bisa awor so, pero den un analisis na december 2019 nos a trata e situacion di e cuatro refinerianan garndi di nos region cu tabata paralisa: Trinidad & Tobago, St Croix, Curaçao y … Aruba. Den e mundo di petroleo apenas tabatin perspectiva pa tur e refinerianan aki, cu esun di St Croix mas cerca di un restart cu un inversion di alrededor di dos biyon dollar, e verano aki. Cu e crisis actual, no tin novedad di esey tampoco.

Asina nos ta yega na e situacion na Aruba, unda a prolonga e periodo den cual por a mustra interes pa e refineria. Nos ta warda pa tende nomber di e compania(nan) cu ta interesa, pa averigua si ta trata di compania serio, cu un nomber estableci den e negoshi aki, o di aventurero manera Klesch. Y e probabilidad ta grandi cu ta den e categoria dudoso aki nan ta rondia, pasobra e grandinan a bisa hopi aña pasa cu nan no ta mira nada den e refineria obsoleto di Aruba, cu ni sikiera por produci producto final manera Curaçao si tabata por. Laga e ta un advertencia na esnan cu ta maneha e asunto di busca un operador: nos no tin pakico di kere storia bunita si ta mihor pa busca otro opcion. Siete aña despues cu KvK a bisa pa busca otro futuro, finalmente nan ta haya razon?