Trabou social ta un profesion basa den practica y cu disciplina academico cu ta promove cambio y desaroyo social. E principionan di husticia social, derechonan humano, responsabilidad colectivo, respet y diversidad ta fundamental pa realisa trabou social.

Bon Dia Aruba a tene un entrevista special cu Maria Carrasquilla, kende ta trahado social na e Fundacion Hende Muhe den Dificultad. El a splica cu desde cu e tabata chikito el a gusta yuda hende, semper a traha cu hobennan y cu kleuter schoolnan y ora el a cuminsa traha den e fundacion shete aña pasa, esaki tabata un reto, pa motibo cu e no tabata traha cu un grupo asina.

Na comienso el a expresa cu tabata dificil pa compronde e comportacion, pakico e personanan cu ta wordo maltrata ta bay bek den e mesun situacion, pakico nan no ta wak e peliger of e dañonan cu ta haci pa nan yiunan y pa nan mes.

Semper e tabata puntra su mes, con mi por yega na e personanan aki? Con un persona por habri pa nos pa conta nan situacion y tambe con e por compronde nan pa duna e confiansa pa nan por papia. El a manifesta cu esey tabata un parti cu e trahado social tin cu compronde di e trabou ey, pa motibo cu no ta un muhe cu a wordo maltrata, nan ta varios, lastimamente.

“E maltrato riba su mes, ta hopi complica pa bo por comprende, p’esey ainda tin hende den nos sociedad cu ta husga”, el a señala. Di mesun manera, el a sigura cu cada persona cu a wordo maltrata ta siña e trahado social kico ta e marca y e dañonan cu un persona ta haya for di e situacion. Tambe tin cu ripara e comportacion di e muchanan involucra.

Maltrato pa hende muhe no ta causa daño emocional so. Carrasquilla a splica cu e personanan tambe ta sufri daño fisico, dolor di cabes, presion halto, cabes ta draai por ehempel y esey no ta normal.

El a acepta cu su trabou ta afecta su bida emocionalmente, fisicamente, laboralmente, no por eherce e trabou aki di manera normal, e persona por haci’e, pero e rendimento ta baha y tur esey el a ripara durante su carera. Pero el a firma cu esey tambe ta cosnan cu nan mester siña como trahado social.

El a comenta cu na su trabou tabatin casonan cu tabata ‘hopi erg’ y cu ta pega den su bida personal, pa motibo cu segun el a sigura, ‘eynan bo ta wak con leu un agresion y e maltrato por a yega’ y a trece dilanti e caso di e rumannan Richandroh y Eugene, cu a ‘touch’ henter e comunidad.

“E comunidad no ta consciente cu un pusha mes of un mal sla por mata bo.” Ora un persona tin asina rabia, ni un hende sa kico e ta capaz di haci y esey ta e parti unda ta bisa cu tur hende por rabia, pero con e rabia aki ta sigui, na unda e rabia ta bay hiba nan.

Carrasquilla a informa cu actualmente na e fundacion tin 115 caso di maltrato den parti ambulante cu ta ricibi e ayudo y guia. Den cas di refugio, cu ta casonan mas fuerte, nan tin 22 persona cu nan yiunan.

Di mesun manera el a bisa cu tin caso cu e mesun mama ta yama pa su yiu cu ta sufri di maltrato y informa con nan por yuda. Eynan mes ta sugeri pa papia cu e persona pa haya guia y bay cerca e fundacion.

Cu casonan asina, ta comproba cu Aruba tin un problema hopi grandi cu casonan di abuso domestico. Un desaroyo positivo ta cu e personanan cada dia ta papia mas y nan ta bisa cu tin un problema, pero tambe ta e parti malo cu pa via di e cifranan ta demostra cu e problema t’ey y ta grandi.

Pa finalisa, Carrasquilla a señala cu e ciudadanonan mester ripara cu agresion no ta bon. E fundacion semper ta den campaña pa ripiti, pa recorda e hendenan mediante testimonio cu por mira cu ta existi un victima, un agresor, cu esaki tin un prijs y cada un mester di ayudo, tanto e victimanan, e agresor y e muchanan.