29 DT Pedofiel (1).JPG

Tristeza, rabia, falta di speranza. Un fiscal cu ta bisa e mama Mijenou Tromp cu Ministerio Publico no por haci nada cu su kehonan pa abuso di su yiu, pasobra a perde e keho. Un keho cu el a entrega e mesun tempo cu Aruba tabata conmovi pa e morto di Rishandro y Roshandrick na man di nan padrastro.

“Mi a sigui tur e pasonan cu nan a conseha mi pa sigui,” Tromp a declara den su post riba FB pa cual el a duna Bon Dia Aruba permiso pa cita. Pero a pesar di a sigui e pasonan necesario, ni Voogdijraad, ni Jeugd en Zeden Politie, ni Ministerio Publico a haci e trabao adecuado, te hasta cu a perde e keho y despues di tres aña, fiscal no por presenta un caso den Corte, pasobra e no por a gana. “E sistema a laga mi yiu na caya,” Tromp a bisa. P’esey mes ayera tardi, un grupo di activista contra Abuso di Mucha a reuni na Alhambra pa traha strategia pa un demostracion grandi cu mester tuma lugar dilanti Corte, dia 3 di juli proximo. Esaki ta dia cu huez lo dicta sentencia riba un caso di pedofilia.

Anne Hofman

Ironia ta cu ya tin un rapport pa hopi aña caba cu ta indica cual ta e cambionan aki. E ta un rapport cu Aruba a paga y ta den man di Gobierno y tur instancia cu ta envolvi cu caso di abuso di mucha. Anne Hofman di departamento di Ortopedagogia Forensico di Universidad di Amsterdam a tuma ocho luna pa analisa kico ta stroba un bon reaccion na nivel institucional pa atende caso di abuso di mucha. Hofman a haci e investigacion riba peticion di Ministerio di Husticia di Aruba, e tempo ey bao encargo di mr. Arthur Dowers. E analisis tabata pa Ministerio Publico y a enfoca riba e pregunta ‘Cual medidanan mester tuma pa evita, señala, investiga y persigui crimen contra moralidad adecuadamente.’ Hofman a produci su consehonan riba medidanan relaciona cu prevencion, señalamento, e proceso penal y persecucion den casonan contra moralidad den futuro, den e rapport cu el a titula ‘Wie Zwijgt Stemt T(ab)oe.’ (Esun cu a keda keto ta acepta’).

“Tin fayo cu e falta di fondo, personal, tecnologia y comunicacion entre instancianan, cu ta dificulta pa atende casonan di abuso di mucha na Aruba. Es mas, tanto Ministerio Publico como Hueznan ta mustra dede riba instancianan, cu pa cualkier motibo, no ta duna un colaboracion optimal pa di berdad por atende caso di abuso segun satisfaccion di victima y comunidad,” Hofman a bisa den su rapport.

E rapport ta pone central e medidanan cu mester tuma ora di crimennan contra moralidad (abuso sexual, abuso fisico, mental y emocional). Tambe ta pone enfasis riba prevencion y tambe intervencion di un delito contra moralidad, tanto cerca e victima como e abusador. Hofman a envolve un total di 20 organisacion publico y no-gubernamental pa haya un mihor bista di e cadena. Entre nan, Voogdijraad, Departamento di Enseñansa, Direccion Salud Publico, Wit Gele Kruis, Fundacion Gomes, Buro Sostenemi, Fundacion Respetami, Jeugd en Zeden Politie, KIA, Ministerio Publico y Corte.

Un total di siete organisacion ta envolvi den e tarea di prevencion. Tin protocolnan desaroya con pa actua ora tin un caso di abuso, pero segun Hofman, no ta usa esakinan adecuadamente. Te cu awe no a midi e efecto di e protocolnan aki. Riba dje tin problema pa laga publico conoce e trabao di e organisacionnan cu ta traha riba prevencion, ofrece continuidad di medidanan di prevencion, obliga y ofrece educacion sexual. Tampoco tin un bon palabracion entre esnan cu ta traha riba prevencion cu tur consecuencia pa e ciudadano, kende no tin suficiente conocemento pa reconoce y sa con pa actua ora di abuso. Mester basa cualkier medida di prevencion riba un strategia cu ta demostra di ta traha.

E falta di palabracion entre gruponan cu ta traha riba e tereno aki ta pone cu no ta ilumina tur e temanan necesario. Educacion encuanto sexualidad pa hoben y informacion kico nan mester haci ora di core peliger, como tal, tambe ta keda atras. Na Aruba, no tur scol ta permiti educacion riba sexualidad y desaroyo sexual, mientras cu medidanan di prevencion ta mustra efecto positivo riba e cantidad di caso. Di otro banda, Hofman a ripara cu mas y mas ciudadano ta birando consciente, y ta mira esaki na e cantidad di raportahe. Locual por yuda ta e uso di medionan digital y e uso di Papiamento, unda ta tene cuenta cu e cultura local.

Bon Dia Aruba lo sigui pone atencion riba e rapport di Anne Hofman y tambe e lucha di mayornan pa di berdad forsa Gobierno pa por fin tuma un paso definitivo pa tene abusadornan pero tambe e sistema responsabel.