editorial 2_15_1.jpg

Un di e prome asuntonan cu e Procurador General nobo por bay atende ta e enorme cantidad di caso di abuso y maltrato di mucha y menor di edad. Den cierto caso ta trata di abuso sexual ademas. Si nos informacion ta corecto, ta trata no di centenares sino di miles di caso, cu por hasta surpasa cinco mil. Asina nos por a tende di algun informante conocedo di e materia aki. Naturalmente e cantidad grandi ta trata di loke a acumula durante decadanan. Un gran mayoria no por ser procesa mas pa motibo cu e periodo di tramite  a vence. Compara cu loke finalmente cada aña ta yega dilanti mesa berde pa eventual castigo di e persona haya culpabel, por bisa cu e casonan hiba te final ta un fraccion di e total. Un gran parti di e casonan aparentemente a keda pega tempran den e proceso hudicial caba, lagando e caso pendiente sin suficiente prueba pa por hiba nan dilanti corte.

Prome cu tur cos,  ta importante pa señala cu nos no ta trece e asunto aki dilanti pa acusa ningun  autoridad di negligencia den nan trabao. Pero si ta parce nos logico cu mester bin un debido splicacion con e asunto aki por a yega asina leu y con ta bay garantisa un miho proceso pa e tipo di caso aki, cu merece tur atencion.  Laga nos cuminsa cu describi e dificultadnan den e tipo di caso aki, compara cu otro caso cu ta aparece dilanti hues. Si nos haci un conteo di loke ta bay corte pa tratamento, mayoria di caso ta trata di robo, ladronicia, trafico di droga, violencia cu arma blanco o di candela, coremento burachi, etc. Relativamente poco caso ta bin dilanti hues unda ta trata abuso (sexual) y maltrato di mucha. Esey tin su origen pa un parti den e dificultad pa logra haya e echonan contundente pa por procesa e caso den corte. Mescos cu tur otro caso, tur cos ta basa riba prueba palpabel, pasobra manera den tur sistema hudicial, cerca nos tambe ta considera e acusado inocente te cu logra proba lo contrario.

Den caso di abuso di mucha e echonan ta tuma luga mas tanto den secreto profundo, hopi biaha den seno familiar, y ta tuma hopi esfuerso pa logra haya suficiente prueba. Den hopi caso e denunciante ta warda luna hasta aña pa haci denuncia, loke ta completamente comprendibel pasobra ta trata di mucha, terorisa y a temorisa pa loke nan a pasa aden. Ta tuma realmente un curashi grandi pa finalmente bin dilanti y  denuncia un crimen asina. Mientras tanto, cierto prueba (fisico) a bay perdi caba y lo mester conta cu otro prueba adicional cu por sostene e acusacion. Traha metodicamente, hiba e proceso corecto, haci e preguntanan al caso y redacta tur cos manera mester ta, por ta resultando un desafio mas grandi cu loke nos autoridadnan hudicial por carga. Esey ta, cu e recurso y medionan actualmente disponibel.

En general tin bastante keho caba riba e calidad di reportahe di banda di cuerpo policial, tanto den dominio di Hulandes como den sistematica di raporta, di tal manera cu na Ministerio Publico nan por uza e material fundamental aki directamente pa trece caso dilanti. E deterioro cu nos ta mira tur caminda den nos sociedad pa loke ta dominio na nivel profesional di idioma Hulandes ta afectando no solamente e aparato publico en general, pero ta toca e proceso delicado di prepara proces-verbaal cu mester ta e instrumento principal pa OM hiba caso corte. Atrobe, nos ta bisa cu enfasis cu no ta trata di punta dede, pero esey no lo stroba nos di pone atencion publico riba e problema aki. Y nos ta haci esey di e manera cauteloso aki, pasobra nos ta consciente di e echo cu tur parti di mundo esakinan ta e casonan mas dificil pa maneha, pues no ta trata di simplemente critica un situacion unico.

Pero esey no ta kita afo cu mester por haci un miho trabao. Pa cuminsa mester fortifica e servicionan gubernamental cu ta envolvi den esaki y no ta trata solamente di cuerpo policial, sino tambe di un instancia manera Voogdijraad cu tambe den nan trabao ta haya nan regularmente cu caso di e indole aki. No ta cuestion di simplemente kita personal di otro tarea pa pone nan haci esaki. E ta algo cu ta exigi un training special acompaña pa introduccion di procedemento adecuado pa e tipo di caso aki. Y e ta exigi bon informacion continuo na publico, unda nan por acudi pa haya ayudo  y haci denuncia. 

Lo ta interesante pa sa di ministerio di husticia, sigur despues di e sucesonan mas tempran e aña aki unda tabatin hasta demostracion dilanti Oficina di Gobierno criticando maneho den e tipo di caso aki, kico tin den presupuesto 2017 cu ta destina na mehora e situacion aki. E manera pa haci esaki ta poniendo mas recurso disponibel pa tuma accion, pero no sin un plan di maneho corespondiente cu ta duna claridad kico y con ta bay mehora e situacion aki.