Tin señal serio cu varios di nos politiconan a cuminza perde tur nocion di loke ta conoci como ‘norma y valor’. Ora siman pasa a sali un cantidad di publicacion tocante un ministro cu a sali di un lugar publico cu bebida na man y subi den auto paga cu placa publico, entre e expresionnan di indignacion tabatin uno tambe di un parlamentario di e partido democrata-cristian, cu a opina cu e ministro en cuestion lo mester entrega su retiro. Nos no ta critica su opinion, pero esaki no ta e mesun parlamentario cu hunto cu coleganan a defende di tur manera posible nan colega ex-ministro cu a haya un condena di un aña cera na KIA pa corupcion? Si bo ta haya cu sali di un bar cu bebida den bo man suficiente motibo pa un mandatario entrega retiro, ta posible anto pa splica comunidad pakico un politico condena ta keda sinta den parlamento, causando berguenza den comunidad, cu bo firme apoyo? Pakico esey no ta un acto di tal baheza moral cu bo ta condena tambe, si ta asina estricto bo normanan di moralidad ta?

Awor, mustrando e contradiccion aki den valoracion di loke ta aceptable of no den comportamento, ta bon pa declara enfaticamente cu nos no ta apoya e conducta di e ministro en cuestion. El a duna por lo menos muestra di mal huicio den drenta y conduci un vehiculo despues di a sinta bebe den un bar. E mester tabata sa mihor y bien por a regla cu e no lo a hay’e den e situacion ey. Pero manera hopi den comunidad, e mester a pasa den e problema pa e siña. Sin embargo, ta importante aki indica un problema general cu bebemento ta representa den nos comunidad. Mescos cu e ministro, hopi di nos ta subi auto betra sin cu esaki tin consecuencia. Hasta cos sa bay asina leu cu polis mes ta duna ‘asistencia’ na colega y conocirnan cu haya nan den problema den trafico mientras nan ta bao influencia. Nos ta djis mustra riba e bergonzoso sucesonan di encubrimento despues di un accidente fatal unda un polis bao influencia a ocasiona un accidente fatal di cual un mucha a bira victima. Bebemento y core auto bao influencia a bira asina ‘normal’ cu, segun nos polis no gusta tene razzia riba caminda publico den weekend pa controla core auto bao influencia, pasobra nan tin miedo cu Aruba lo manece dialuna mainta sin gobierno… E ministro en cuestion a casi duna indicacion di esey.

En todo caso, si e parlamentario menciona ta asina preocupa cu mandatario cu ta sali subi auto cu bebida den man, nos mester por conta anto cun’e pa yega na legislacion drechi cu ta evita parlamentario, condena caba pa corupcion, ta keda sinta den parlamento. Esey ta requeri un cambio den nos constitucion, ya cu manera e ta awor ta te ora tin un condena final irevocable, por logra cu un tal parlamentario ta bandona parlamento. Honestamente, nos no ta kere cu en general nivel moral di nos parlamento a yega na tal altura cu nos lo por conta cu diescuatro voto den e mesun parlamento pa por aproba un cambio di constitucion. Si acaso nos logra tal cambio, esey no ta un primicia pasobra Sint Maarten, legendario pa su corupcion, tin e stipulacion ey caba den nan constitucion…

Por ta cu entre nos politiconan ta reina e opinion cu no mester bay asina leu den medida preventivo contra nan categoria di funcionario publico. Nos lo opina diferente, mustrando riba e cantidad di caso di investigacion penal cu den ultimo añanan a tuma lugar contra parlamentario y ministronan den funcion. Ki dia ‘basta lo ta basta’ y no ta tolera mas cu amigo y coleganan di un tal parlamentario o ministro ta defende cu alma y cuerpo nan colega, cu segun nan tin pleno derecho di keda sinta?

Manera semper, e asunto aki di moralidad, o falta grandi di esaki, ta trece e interogante dilanti kico realmente ta haci pa evita corupcion den futuro. Naturalmente e actual gobierno lo core bisa cu no ta pornada a institui un oficina di integridad den gobernacion. Esey ta mustra bunita y lo bo spera cu gobierno seguidamente lo informa ampliamente di e logronan considerable di e oficina aki, si tin. Contrario na esey, nos ta topa cu…, silencio. Esey ta haci cu comunidad no ta haya sa kico ta logra, ni tampoco e empleado publico por haya confianza den e manera cu ta maneha caso. Den mayoria di caso cu un empleado publico ta descubri algo delictivo, ta trata di un superior. Si e sospechoso ta un director o un ministro, semper ta tuma hopi curashi pa haci un denuncia. Figura bo cu despues resulta cu e denuncia tabata parce corecto pero finalmente no ta yega na nivel realmente penal. Kico lo pasa cu un funcionario asina? Su carera como empleado publico a caba eynan? Por convence e empleado publico en general cu por tin confianza den henter e trayecto cu e Oficina ta cana, cu cualkier resultado, no ta afecta nan carera negativamente?

Finalmente, bringa corupcion no por ta depende di ‘siña’ ambtenaar kico ta integridad. E ta depende mas di con gobierno ta set up su administracion pa combati corupcion y castiga esun cu no ta cumpli. E manera con a crea un ‘strategia di salida diplomatico’ pa e anterior ministro plenipotenciario na Den Haag, scondiendo pa basta tempo e rapport di CAD, ta indica cu ainda no a caba cu faboritismo na e nivel mas halto. Esey ta keda preocupante…