Retraso mas grandi ainda den inversion pa refineria?

Con nos economia ta manehando den prome mita di aña no ta tanto topico di debate electoral. Parcialmente esey ta comprensibel, pasobra apenas tin algun cifra conoci di e prome tres lunanan, traves di e rapport di rapport di gobierno y comentario di CAFT riba esey. E cifranan di e di dos kwartaal ta bira conoci laat den luna di augustus, y sigur lo bira parti di e debate den e ultimo simannan di e recta final pa dia di eleccion. Di loke ta conoci te awor, no ta mustra cu tin tanto cambio den e situacion manera e tabata den ultimo parti di 2016.

E comentarionan for di comercio local cu nos ta scucha, pa gran parti ta refleha en berdad e mesun situacion di 2016. Consumo local ta keda debil, y den su totalidad turismo di Merca no ta compensa completamente pa e caida den turismo procedente di Venezuela. E optimismo gubernamental pa e aña completo ta funda enteramente riba e inversionnan cu mester haci den e refineria. Basa riba esaki Banco Central a proyecta un cierto crecemento economico pa 2017 (3,4% GDP real), pero ta parce awor cu e volumen di inversion no lo ta asina grandi ainda durante e aña aki, y lo move bay den e siguiente aña. Esaki por bay causa cu e proyeccionnan di Banco Central pa 2017 atrobe ta demasiado optimista, loke por hiba na un revision di e crecemento proyecta.

Un indicacion di esaki por ta e reciente expresionnan di CEO di PDVSA, tambe ministro pa petroleo, Nelson Martinez, na un conferencia siman pasa na Caracas. Den su declaracion e ta bisa cu a haci e trabao di ingenieria basico, y cu awor ta yegando na e nivelnan di precision encuanto e costo final, y cu awor lo ta haciendo e inversionnan pa culmina e reactivacion den un aña y mey. Esaki ta pa e prome fase (120.000 bari), pa despues culmina den procesamento di 209.000 bari pa dia na seis luna di e inicio. Esey ta significa operacion completo despues di mita di 2019. Esey riba su mes no ta un cambio di plan, compara cu loke ya a duna di conoce. Loke si ta diferente ta cu apenas ta yegando na redondea e fase di investigacion y calculo di costo. Na e momento aki ta ripara algun movemento alrededor di e refineria, den forma di busca alohamento pa personal cu ta bin di exterior, pero e impresion ta cu aki ta trata di e personal den rango mas halto, y no di cantidad grandi di trahado cu lo mester haci e trabao grandi mes. Tampoco ta conoci cu a cuminsa cu importacion di material pa e rehabilitacion. Esaki por ta un indicacion cu e inversionnan revisa pa 2017 tampoco ta completamente realistico, ya cu inversionnan por bin aden pa mas tempran den ultimo trimester di e aña aki.

Kico lo ta consecuencia di esaki? Cu lo mester revisa e proyeccionnan economico pa e aña aki, y cu gobierno lo mester revisa su presupuesto, si e entradanan lo ta menos cu loke a anticipa na momento di traha presupuesto 2017. Un punto cu tambe lo hunga un papel den esaki ta e pregunta kico finalmente ta bay haci cu e compania cu ta importa y distribui producto petrolero. Oficialmente e refineria lo ser bendi den curso di e aña aki y ta poni pa Afl. 40 miyon den presupuesto. Sin embargo, nos ta scuchando otro noticia di banda di gobierno, den e sentido cu gobierno ta desea di keda cu e compania. Esaki pasobra e ta parce un ‘moneymaker’ sigur, cu un dividendo garantisa pa e accionista final cu ta gobierno di Aruba. Nos ta curioso pa sa si berdad ta bay keda cu e propiedad, pasobra e ora ministro encarga cu financia tin un problema: un buraco di cuarenta miyon den su presupuesto. Awor, nos a mira mas biaha cu e ministro experimenta aki sa con pa descubri posibilidadnan tecnico administrativo pa encubri e deficit, manera a sucede algun tempo pasa cu e milagroso ‘kwijtschelding’ di SVb di 61 miyon florin, cu en realidad gobierno a regala su mes, pasobra SVb no por pordona niun debe, y ta gobierno mes a bay parlamento cu cambio di ley pa regala su mes e suma aki, pa drecha buki na fin di aña.

Nos ta anticipa anto cu pa fin di aña aki, si e gabinete haya luz ‘berde’ di e votadonan pa continua den gobernacion, cu lo tin un plan caba con pa atende e asunto aki. Pregunta ta, si bin un otro gabinete, di otro signatura, kico nan lo ta bay haci pa resolve e problema aki? Nos por comprende cu pa e partidonan den oposicion cu ta aspira y tin mayor probabilidad di forma gobierno, esaki awor no tin prioridad. Sin embargo, cu tur e debatenan na caminda ainda, keto bay nos no ta mira nada ainda di atencion di e tema, con pa biba cu austeridad financiero den e añanan cu ta bin. “We’ll cross that bridge when we get there” no ta bon bastante pa conta e votado.