Prome minister Evelyn Wever-Croes den un entrevista cu e medio local Noticia Impacto a trece dilanti informacion tocante e desaroyo di apertura di frontera maritimo y aereo entre Aruba cu Venezuela, na unda a el expresa su puntonan di bista y kico gobierno ta bin haciendo cu e tema aki.

Manera ta conoci, for di algun lunanan caba tin negociacionnan y dialogonan tumando luga entre Aruba cu Venezuela pa loke ta trata apertura di frontera, den cual e frontera maritimo a habri pa barconan Venezolano por trece nan productonan for dia di 1 di mei, aunke te ainda no a registra e prome barco cu a drenta na e isla for di e dia ey.

Pa cu esaki, prome minister a sigura cu productonan cu nan por trece ta frutanan, berdura, comestibel, materialnan di construccion, entre otro, siempre y cuando. Tur cos mester ta den cuadro legal. E proceso ta implica cu ora agencia di Aruba ta haci contacto cu e comerciantenan of exportadonan di Venezuela prome cu e barco lo sali for di e waf pa asina informa na e waf di Aruba kico ta bin na caminda y e proceso por cana mas lihe.

E motibo di pakico ni un barco a bin Aruba te ainda segun prome minister a indica, ta debi cu e proceso ta tarda pa activa y gobierno ta contemplando e idea pa envolve nan mes di un manera hopi mas activo “pasobra no ta gobierno esun cu ta importa e productonan, pasobra nos no tin tienda ni agencia, tampoco nos ta importador ni distribuidor, pero talbes pa acelera un poco mas e proceso y compronde kico ta e impedimento pa exporta. P’esey nos ta bay asumi un papel hopi mas activo den esaki pa por acelera e importacion,” prome minister a accentua.

Gobierno ta di pensamento cu si por importa productonan mas economico, “esey ta conveni na nos tur akinan na Aruba tambe, pasobra costo di bida ta hopi halto. Nos ta importa tur cos y tin un inflacion cu ainda ta abou compara cu otro paisnan, pero igual nos ta sinti’e.”

Corsou a habri su frontera maritimo cu Venezuela na luna di april ultimo y a tarda mas cu un luna pa e prome barco lo yega na nan waf. Di su parti, prome minister ta spera cu nan por logra bin den menos di un luna pa Aruba.

E acuerdonan aki pa barconan por bin na Aruba no ta algo nobo manera prome minister a sigura. Tabata acuerdonan cu a aplica caba na 2018 ora presidente di Venezuela Nicolas Maduro a dicidi di cera e fronteranan unilateralmente y na mei di e mesun aña ey, ambos pais a yega na e convenio aki cu e personanan envolvi di estado Falcon ken a bin Aruba y a sinta cu gobierno pa tene un reunion y cuminsa aplica e acuerdonan aki.

“Na e momento ey, tur cos a bay bon, mi no a scucha cu Aruba a pone rekisitonan mas stricto cu Corsou y cu ta p’esey cu nan no por bin pero mi ta bay check. E intencion no ta pa pone acuerdonan cu nan no por cumpli cune, e intencion ta pa habri e frontera pa por importa productonan na un costo mas abou di manera responsabel,” el a bisa.

Pa loke ta trata e frontera aereo cu ainda no ta habri pa vuelonan, el a señala cu departamentonan encarga cu Husticia, Inmigracion y Aviacion Civil tin algun temanan pendiente ainda pa trata cu Venezuela pa asina yega na acuerdonan pa habri e frontera aereo.

“Nos ta trahando den esey. Mi ta reuni cu e departamentonan aki cada dos siman pa wak e proceso, pa scucha kico ta e problemanan cu nan ta haya, kico gobierno por haci pa soluciona esey. Esaki ta bay ta un reapertura bon organisa y bon prepara enfocando den e tres area ey, huridico, aviacion y inmigracion. Te na e momentonan aki no tin un fecha specifico pero nos ta trahando den esey si,” el a declara.

Corsou si a habri su fronteranan aereo igualmente desde april na unda prome minister a bisa cu a mira algun aerolineanan cu ya caba ta cubri e diferente rutanan entre Corsou y Venezuela.

Pa esaki, el a enfatisa cu e solicitud di visa ta permanece y cu ta un rekisito cu Gobierno Hulandes mes a impone, loke ta nifica cu personanan di nacionalidad Venezolano cu kier bin Aruba mester di visa. E persona por solicita e documento aki na Embahada di Reino Hulandes na Caracas.

Maske frontera aereo ta cera, no ta un secreto cu tin personanan indocumenta cu ta sigui drenta Aruba di manera ilegal cu boto y tambe ta existi e rekisito di visa for di par di aña caba. Den esaki a bin dilanti e pregunta: pakico ta tarda asina hopi pa tuma e decision di habri e frontera aereo?

Den esey, prome minister a resalta cu di Aviacion Civil el a ricibi un nota reciente informando cu avionnan y aerolineanan no por ta sanciona pa Merca pa por bin Aruba. E punto aki mester di un aclaracion hopi bon prome cu nan tuma e decision, pa motibo cu Aruba por haya un problema diplomatico cu Merca “y esey por tin consecuencianan devastador pa e isla. Nos ta biba di turismo; mas di 70% di turistanan ta bin for di Merca y nos no kier haya problema cu esey. E ta un informacion cu mi a haya y nos ta den contacto cu embahada di Washington pa wak con nos ta bay atende e tema aki.”

Ta importante pa destaca cu e lista di sancion ey ta un lista cu Union Europeo tin dirigi na personanan y companianan Venezolano, pero cu Aruba no ta conoce e detayenan di esey. Pa e motibo aki e ta haya importante pa compronde esaki bon y ta un di e ehemplonan cu recientemente el a haya sa: “ta algo cu talbes por aparece un punto menor pero ta un punto hopi importante,” el a comenta.

Tambe el a papia tocante personanan cu ta pone nan bida den riesgo pa drenta Aruba cu botonan cu ta atravesa un lama hopi peligroso: “Venezuela por parce hopi cerca pero ta algo peligroso. Como persona esey ta afecta mi inmensamente pero como gobernante tambe nos no por mantene un situacion cu ta influencia e personanan pa haci e cosnan ey. P’esey nos tin cu drecha e situacion.”

El a trece dilanti cu un diferencia entre Aruba y Corsou ta cu Aruba ta forma parti di e tratado di Refugiadonan di Nacionnan Uni y Corsou no ta forma parti di dje, loke ta nifica cu na Aruba tin hopi mas obligacion y responsabilidadnan: “pa ta hopi honesto, ya caba nos tin un grupo hopi grandi di personanan di Venezuela cu no tin nan documentonan legal y nos no a soluciona esey te ainda. Nos tin cu cuida e grupo di personanan aki cu ta na Aruba. Talbes nan no ta legalmente pero nan ta trahando y nan mester di atencion y proteccion. Pa habri e frontera na e momentonan aki y permiti un fluho grandi di personanan pa bin y keda na Aruba sin nan documentonan legal y sin cu a logra yuda esnan cu ya caba ta akinan, no ta responsabel.”

Di su parti, prome minister ta indica cu “frontera cu Venezuela no por keda cera di manera indefini pa motibo cu Aruba no ta den guera cu Venezuela. Tin algun asuntonan den relacionnan exterior cu mester drecha y atende. P’esey mester tene a fronteranan habri.”