Corsou, St. Maarten y Aruba mester tin nan proposicion pa COHO na augustus. Esaki ta resultado di tres dia di negociacion na Aruba entre Prome Ministernan di e tres pais – Silveria Jacobs di St. Maarten, Gilmar ‘Pik’ Pisas di Corsou, y Evelyn Wever Croes di Aruba – hunto cu Secretario di Estado pa Relacionnan den Reino, Alexandra van Huffelen riba e proposicion di ley di consenso di Reino COHO, eliminacion di recortenan riba salario di empleadonan publico y di organisacionnan semi -publico.

Tambe a discuti aparte cu Aruba e proposicion di ley di consenso di Reino pa supervision financiero, esta e RAft, cu mester bin na luga di e ley supervision financiero LAft.

Den corto, esaki tabata e resultado di e tres dia di negociacion. No tabatin mucho informacion y tabata Prome Minister Evelyn Wever-Croes kende a habri e conferencia di prensa, bisando cu ta pa prome biaha atrobe despues di e pandemia, cu e lidernan di e tres pais, hunto cu Secretario di Estado, ta den persona cu otro reuni pa combersa cu otro. Motibo di e combersacion tabata e relatonan di Parlamentonan di e paisnan den Reino riba e proposicion di ley di consenso di Reino, COHO.

“E ta basa riba cooperacion den Reino, cu bienestar y prosperidad di ciudadanonan na mente. E tabata un bon combersacion unda nos a papia di tres scenario pa e manera con e reformanan necesario ta keda realisa na interes di e ciudadanonan di e tres pais [red. di Reino den Caribe]. Pero no tin un scenario preferi cu tur e paisnan ta para tras di dje. Basa riba e palabracionnan, e tres pais den Caribe a bisa di hunto lo kier traha riba un scenario y amplia esaki y como tal, nos ta duna balor cu e proposicion ta conduci na realisacion di implementacion di e reformanan necesario cu a palabra. Tanten cu e paisnan ta amplia riba e scenario aki, e asina yama Tijdelijke Werk Organisatie lo keda operacional.”

Segun Evelyn Wever Croes, e meta comun ta pa e paisnan bira mas fuerte y resiliente cu prosperidad y bienestar pa su ciudadanonan, pasobra “hunto nos lo kier un miho bida pa nos ciudadanonan pa awor y pa futuro.”

Manera ta conoci, politiconan di e tres pais, sigur den Parlamento, tabata basta vocal den nan oposicion di e rijkswet COHO. Hulanda cierto momento a bisa e paisnan pa nan mes bin cu proposicion con ta yena e rijkswet. Y asina e ekiponan di ambtenaar a bin cu tres proposicion tecnico, y locual cu a logra e tres dianan aki, ta scoge un di e proposicionnan, pa asina di awor pa augustus yega na consenso riba dje.

Prome Minister di Corsou, Pisas a enfatisa cu ta bay sigui traha riba e proposicion cu mester ta cla pa augustus proximo. Alexandra van Huffelen a bisa cu ta bon cu ta sigui traha hunto riba e reformanan. “Nos a papia riba e reaccion riba e proposicion di e rijkswet. Y parti di e rijkswet ta cu nos mester percura cu no solamente ta reforma, pero cu a cambio tin e sosten di likides for di Hulanda. Loke mi ta haya hopi importante ta cu nos ta sigui papia cu e reformanan ta na interes di e ciudadanonan y haci e economianan resiliente.” El a bisa cu na augustus lo tene cuenta cu pensamento di tur Parlamento, incluso esun di Hulanda.

Di otro banda, tur trabao ta continua segun e palabracionnan den e landspakket, bao supervision di Ministerio di Asuntonan Interior di Hulanda, BZK pa medio di e Tijdelijke Werk Organisatie, TWO cu ta adelanta e entidad COHO. Ironicamente aunke cu COHO lo mester reemplasa TWO unabes e ley di consenso pasa, e ultimo aki ta basa unicamente riba palabracionnan y condicionnan haci pa por a haya sosten di likides for di Hulanda.

12.6 porciento

Mester bisa cu tanto di Corsou y St. Maarten tabatin pregunta pa Secretario di Estado Van Huffelen riba e recorte den salario di trahadonan publico y esnan cu ta traha den entidadnan semi-publico, particularmente mirando e costo di bida cu a subi. Alexandra van Huffelen a bisa cu locual a palabra cu entre otro sindicatonan, ta cu Hulanda kier duna espacio na e paisnan CAS, incluso Aruba pues, pa nan mes reduci e recortenan, den un periodo cu presupuestonan di e paisnan por carga. Mara na esakinan ta e condicionnan cu entre otro Aruba a palabra cu Hulanda y diabierna awor Conseho di Minister di Reino lo delibera riba e punto aki. E ta bisa di lo desea pa Aruba por cumpli cu e condicionnan pa berdad por duna e recorte back.

Riba e punto aki, Prome Minister Evelyn Wever Croes, a pesar di a bisa diahuebs ultimo cu ta bay duna 5 porciento di e recorte back na trahadonan, a enfatisa ayera cu esaki ta suheto na CAft cu mester duna conseho na Conseho di Minister di Reino, y tambe suheto na Parlamento di Aruba cu mester aproba Presupuesto 2022. El a bisa ayera cu semper esey tabata su ponencia, aunke cu riba e mesun Facebook di Gabinete Wever Croes II, un luna pasa, Prome Minister a bisa cu “awe nos por duna e bon noticia cu entrante juli nos ta bay stop cu e recorte di salario di 5 porciento pa e trahado publico y semi-publico y pa 1 di januari, ta elimina ful e recorte di 12.6 porciento. Nos a caba di yega na acuerdo cu Hulanda y nos a keda informa cu den Ministerraad na Hulanda a tuma e decision aki.” E momento ey, Prome Minister a bisa cu lo unico cu tabata falta ta concretisacion di e decision den Conseho di Minister di Reino y no a bisa cu e ta suheto na e conseho di CAft of di Parlamento di Aruba.

Bolbe den Antias

Un di e preguntanan tabata si, mirando e situacion, kizas e paisnan lo mester bolbe den Antias Hulandes. Prome Minister di St. Maarten a bisa cu bao ningun circunstancia kier bolbe Antias, ya cu e status autonomo ta brinda Gobierno di e pais e oportunidad pa brinda pa su mesun ciudadanonan. Prome Minister Evelyn Wever Croes tambe a bisa mescos, esta cu despues di 36 aña, Aruba lo no entrega su Status Aparte cu a traha bon. E pregunta aki, cu a bin di afo, kizas tabata zona for di sla, pero mirando cu e paisnan mes a indica di kier bin cu un solo scenario pa e COHO, e por tabata un conclusion logico.

Pero di nan banda, e tres Prome Ministernan ta enfatisa cu no ta pasobra nan kier bin cu un scenario di COHO cu tur tres pais ta carga ta nifica cu no ta tene cuenta cu e situacionnan di cada pais ta diferente.

Conferencia di Prensa

Mester bisa cu pa periodistanan na Aruba, e invitacion pa un conferencia di prensa virtual a cay manera un baño di awa friu. Particularmente si a tende e argumento, esta cu periodistanan di Corsou y St. Maarten no por tabata presente. A pidi pa manda e preguntanan adelanta. Sinembargo, e periodistanan di Aruba a dicidi pa bay Marriott toch, pa motibo cu dificilmente por manda pregunta adelanta si no sa kico tabata resultado di e reunionnan. Finalmente, despues cu a lesa e preguntanan cu periodistanan di e otro dos paisnan a manda, incluso riba temanan cu no tabatin di haci cu e topico, a duna oportunidad na prensa di Aruba pa haci su preguntanan.

Bon Dia Aruba lo amplia riba e conferencia di prensa aki cu kizas netamente pa falta di mucho informacion ta bisa hopi. Particularmente den luz cu CAft ta urgi Aruba pa e siman aki ainda inclui recomendacionnan den Presupuesto 2022, si no ta haya su mes ta conseha Gobierno di Reino pa duna Aruba un aanwijzing, un KB.