Ayera mainta durante un conferencia di prensa di diferente instancianan cu tin di haber cu cuido y proteccion di mucha a bin dilanti pa duna informacion tocante e resultado di e prome investigacion bao e centronan di cuido di mucha.

Process manager di Crisis Plan Glenda Hernandez a trece dilanti cu ora nan a cuminsa cu e proyecto nan tabatin mester di informacion tocante e situacion di e centronan di cuido na Aruba y nan estado actual pa asina wak kico tin cu cambia, kico ta mas urgente y cuanto tempo mester pa cambia algun tipo di situacion.

Manera ta conoci Social Crisis Plan a wordo crea 4 aña pasa na unda nan a cuminsa cu 34 proyecto cu a wordo evalua y e reportahe di dje ta cla pa bay Conseho di Ministernan y Parlamento pa asina wordo discuti, asina mes nan a formula e vision y e mision di Social Crisis Plan.

Di esaki Hernandez a menciona cu e vision di nan ta cu nan kier un Aruba unda e muchanan por crece den un ambiente di siguridad, contento, sin preocupacion y cu confiansa.

E mision cu nan tin ta pa crea un comunidad di Aruba sigur, siguridad pa nan ta hopi central segun loke Hernandez a comenta.

34 proyecto a bira 7 programa cu a wordo crea a base di estudionan internacional haci door di organisacionnan internacional cu ta wak kico ta e factornan cu ta haci cu tin tanto violencia contra mucha y kico por haci pa contraresta esey , e diferencia entre proyecto y programa ta cu nan tin un comienso y un fin pero un proyecto ta un tiki mas simpel y un programa ta un servicio compleho cu varios partner y ta dura mas tempo.

Di su parti, Sue Ann Ras coordinado nacional di Codigo di Proteccion y Ley pa Crèche a bisa cu for di 15 di juni di 2017 e Ley di Crèche a pasa unanimamente den Parlamento di Aruba y na e momento ey e intencion tabata pa dia 1 di juli di 2018 e ley aki mester a drenta na vigor, pero pa haci esey mester traha riba e parti basico na unda cu mester pone algun cosnan in place pa esey por funciona.

E ley ta pa garantisa y tambe pa salvaguardia lo cual ta trata e exigencianan di calidad di cuido di mucha den e centronan di cuido, e resultado di e nul meeting cu nan a haci ta lo cual ta duna nan un bista di kico ta bay drenta den e ley cu ta bay den fase pa tur centro di cuido -cu ta 96 den general- pa asina nan por tin tur cos na ordo.

Un stuurgroep di kinderopvang a wordo traha conhuntamente cu Fundacion pa Nos Muchanan, Departamento di Asuntonan Social, Directie Volksgezondheid Aruba (DVG), Central Bureau Statistics (CBS) y Departamento di Enseñansa ademas di Anouk Eman y Surella Croeze pa nan por traha riba e preparacion y asina por pone e ley aki drenta na vigor.

Swinda Dumfries ortopedagogo di DVG a elabora riba e parti di salud fisico y higiena sanitario unda cu nan a haya cu na e centronan di cuido e resultado ta cu casi 95% di nan tabata bon, un punto di atencion cu nan a trece dilanti ta cu den algun centronan di cuido tin cu proteha e bentananan pa por ta mas sigur, 95% di e co’i hunga ta den bon condicion y higiena, 87% di centronan di cuido ta duna muchanan cuminsa saludabel pero 7% no sa e linea di alimentacion di DVG y tin di nan cu nunca a tende di dje.

Pa loke ta trata e protocolnan, Dumfries a menciona cu casi 40% di e centronan di cuido no tin bon e protocolnan contra malesanan di infeccion.

Natasha Gilkes director di Fundacion pa Nos Muchanan a comenta cu e resultado riba e topico di maneho pedagogico na unda cu ta describi entre otro, con e centro ta wordo maneha y alabes con e centro ta ofrece cuido di forma responsabel, akinan ta para con e trahado pedagogico mester bay cu e muchanan, con ta tene contacto cu mayornan, e programa di dia of siman pero tambe palabracionnan, reglanan y protocolnan di e centro.

Gilkes a bisa cu 57.3% di e centronan di cuido a indica cu nan tin un plan di trabao, den esaki nan ta duna un splicacion tocante con e trahado pedagogico mester eherce su trabao diariamente teniendo na cuenta cu e areanan di desaroyo di e mucha, e mayoria di nan tambe a indica cu nan ta ofrece diferente material cu ta stimula e diferente area di desaroyo.

44.3% a indica cu nan tin un protocol di privacidad di e muchanan, Gilkes a bisa cu esaki ta hopi importante pa tin pero tin algun centronan cu no tin esaki ainda y ta p’esey cu nan a informa cu nan mester cuminsa traha riba dje.

Mayoria di e centronan ta stimula participacion di mayornan y tambe nan ta informa por escrito tocante e maneho di e centro, e reglanan y diferente protocolnan cu e centro ta ehecuta.

Carolina Thiel-Span beleid advisor pa departamento di inspeccion di salud di Aruba y presidente di Fundacion di Autismo Aruba hunto cu Anouk Eman specialista den intervencion trempan a splica un tiki tocante e necesidad special den e centronan di cuido, den esaki Thiel-Span a trece dilanti cu den e nul meeting nan mester a wak con e centronan ta para cu muchanan cu necesidadnan special of sospecho di necesidad special.

2/3 parti di e centronan di cuido ta ofrece servicionan na muchanan cu necesidadnan special, 25% di nan tabatin 1 mucha of mas, ta importante cu aunke 2/3 parti ta duna un servicio, un parti hopi chikito segun Thiel-Span a informa cu tin un dossier di e mucha, cu nan ta sigui e desaroyo di e mucha.

Eman a afirma cu 67.7% di e centronan di cuido cu ta ofrece cuido na muchanan cu necesidad special, 50% di esey tin autismo, 11.8% ta muchanan cu sindroma di down, 2.9% ta muchanan cu paralisis celebral y 23.5% ta muchanan cu otro condicion.

Surella Croeze lider di e proyecto di centronan di cuido di mucha a manifesta cu di e area di siguridad, nan a midi e siguridad social y fisico di e mucha como tambe di edificio y parcela, mirando e resultado di e nul meeting nan tin algun preocupacion pa cu esaki specialmente ora cu tin cu handle cu un sospecho di abuso di mucha.

55.2% di e centronan ta haci un combersacion directamente cu e mayor, 13.5% ta hiba un combersacion cu un instancia den caso si nan a papia cu e mayor y no tin un cambio den e mucha su situacion, 46.9% ta tuma contacto directamente cu un instancia tocante un caso of sospecho di abuso di mucha.

Aworaki Dienst Technische Inspecties (DTI) ta pasando den cada centro di cuido pa asina wak si nan ta cumpli cu lo cual ta basico y necesario pa por draai un centro.

Riba e parti di personal, Croeze a indica cu nan a midi e nivel di estudio di e cabesante y trahado pedagogico na unda cu 53.1% di cabesantenan tin un MBO diploma of un titulo mas halto, 65.6% trahado pedagogico no tin un studio mas halto cu un MBO.

Pa finalisa, Croeze a bisa cu nan ta bay cuminsa un estudio dirigi riba e nivel MBO nivel 3 pa e cabesantenan y lo cuminsa na januari 2022 cu FEPPA y Fundacion pa Nos Muchanan.