Na principio di aña CDC (Center for Disease Control) na Merca a pone Aruba, un biaha mas, ariba risico nivel cuater, cual ta e nivel mas halto di risico. Esaki a causa cu Aruba a cuminsa wak hopi cancelacion di turistanan y aerolineanan tambe a cuminsa cancela nan vuelonan pa Aruba pa tempo indefini.

Como e unico pilar economico di nos pais, turismo ta sinti e impacto di esaki drasticamente y e sector di food and beverage tambe ta sufriendo severamente pa motibo di e cantidad record di casonan activo di COVID-19 actual.

Den un entrevista pa Bon Dia Aruba, Aruba Food & Beverage Association (AFBA), a indica cu e situacion den e sector en berdad ta hopi severo. Nan ta informa cu e sector horeca ta enfrentando perdida continuamente y tin un incertidumbre total.

Mirando cu ta temporada halto, “high season”, e cantidad di cancelacionnan y minimo actividad turistico ta pone un peso preocupante pa nan miembronan, segun AFBA ta indica. “Mayoria di e establecimentonan ta preocupa cu nan lo perde negoshi y no cumpli cu nan obhetivonan. Aruba mester mas turista pa sobrevivi”.

Falta di personal ta un problema cu ta andando for di aña pasa caba. Den un entrevista cu Daniele Ferrara, presidente di AFBA, na luna di juli 2021 el a indica cu tabatin hopi dificultad pa haya hendenan motiva pa traha den e sector, principalmente, segun el a aplica, pa motibo di Fase pasobra e hendenan tabata hayando placa, pakete di cuminsa y esey tabata desmotiva e mercado laboral pa bay traha back den e sector horeca.

Actualmente, mas cu seis luna despues, AFBA ta splica cu e falta di personal ainda ta un problema vigente, aunke no tin Fase mas pa yuda e hendenan, tin dificultad toch pa haya personanan motiva pa traha.

Algun di e motibonan pa e problematica aki, AFBA ta señala ta pasobra no tin suficiente persona capacita pa ocupa e puestonan habri y pasobra horeca no ta un industria hopi atractivo pa locual ta trata orarionan di trabou.

Recientemente tambe a keda conoci cu e cantidad di personanan cu ta AO a yega un cifra record di 1.161 persona cu a notifica AO pa motibo di tin sintomanan di Covid of di e variante Omicron. AFBA a realisa un encuesta den su miembronan unda cu nan a puntra con ta deal cu e aumento di AO pa motibo di e aumento di casonan di COVID-19.

73.86% di e miembronan a bisa cu nan tin tiki personal y nan ta luchando. 21.05% di e miembronan a bisa cu nan no tin ningun problema y nan por opera cu normalidad. Y 5.26% a bisa cu nan lo mester cera nan negoshi si e situacion continua asina.

Bon Dia Aruba a acerca algun trahado, cu a pidi pa keda anonimo, di e sector horeca pa ricibi nan opinion y comentario di nan experiencia na nan trabou durante e temporada dificil aki.

Un di e ciudadanonan, trahado na hotel Barcelo, ta menciona cu e hotel ta hopi bashi. “Desde mas o menos 24 di december e hotel ta bashi”, el a bisa. “Prome cu esey tabatin hopi movemento y nos tabatin un capacidad di 80%-90%”.

El a indica tambe cu aunke no tin recorte di personal pa e trahadonan cu ta vast,e trahadonan di contratista si ta wordo manda cas pa motibo di e situacion ta precario. El a menciona tambe cu como trahado, gerencia ni ningun hende ta reuni cu nan pa duna informacion of splica nan kico lo ta e siguiente stapnan. “Niun hende ta bisa nos nada”, el a bisa.

Otro ciudadano, trahado na Riu Palace Hotel, ta bisa cu e impacto di e di cinco ola di COVID-19 ta catastrofico. “Nos ta un 70% bao di capacidad normal. Na e momentonan aki nos mester tin un 100%, pero nos ta na un 30%”, el a indica.

E tambe ta señala cu nan no ta ricibi ningun informacion for di gerencia y nan ta handel e situacion dia pa dia y ora cu menos ta spera nan ta tuma un decision y manda e trahadonan di contratista cas y e trahadonan vast di e hotel ta ricibi extra off days.

“Compara cu e prome ciere, nos ta bayendo den mesun direccion. E situacion ta catastrofico. Tambe productonan, e alimentonan, a aumenta cu un 20%. Nos tin speransa cu porta e lo mehora, pero cu e cantidad di casonan cu tin mi no ta kere”, el a agrega.

Un trahado di un restaurant na Marriott Hotel tambe ta preocupa pa e situacion actual y ta indica cu e capacidad di e hotel ta na un 50% actualmente cu pa e temporada cay, cu ta high season, no ta bon. E ta splica cu e turistanan mes ta opta pa pidi cuminda pa hiba en bes di sinta come paden na restaurant of nan ta pidi pa sinta pafo di e restaurant.

El a menciona tambe cu e situacion di trahadonan di AO ta grave te na e punto cu un restaurant di e hotel mester a cera su portanan na final di december pa algun dia pa falta di trahado pa motibo cu nan tabata AO.

E ciudadano aki ta señala cu den e hotel mes tin hopi casonan di turistanan cu ta contagia cu Covid tambe pasobra supuestamente, segun el a splica, no tin luga pa pone e turistanan cu ta positivo pa Covid, dus nan mester keda na e hotel sin por sali for di nan camber y ta ricibi nan servicio di cuminda te nan camber.

“Esey tambe ta peligroso pasobra e personal di housekeeping y room service tur mester bay y laga e cuminda y tin mas peliger pasobra toch nan tin algun tipo di contacto, no hopi, pero toch tin contacto. Antes nan tabata keda na un hotel special pa persona cu Covid y DVG tabata encarga di controlnan etc., pero aworaki no mas”, el a splica.