Anselmo Pontilius

Segun Mediador di Gobierno, Anselmo Pontilius, nos ta yegando fin di aña caba y nos ta sigui wak cu e efecto di e crisis di Covid ta grave.

Den sentido cu e cantidad di trahadonan, principalmente den sector turistico, pero tambe tur otro sector cu ta depende directo of indirecto di dje, ta perdiendo nan fuente di entrada.

Acuerdo nacional

Tur indicacion ta mustra cu den e dos ultimo lunanan di aña di 2020 y e 12 luna di 2021, dificilmente e sector di hotel, casino y restaurant por emplea un cantidad di hende extra. Al contrario tin un riesgo cu no lo por sigui conserva esnan cu ta permanente na trabao. Of nan lo tin cu sigui traha menos dia ainda pa siman. Un trahado cu ta hayando caba 60% di su salario pa quincena of luna den e momento aki, e tin tres dia liber cu no ta trahando. E punto ta con nan por haci di e dianan liber aki, dianan productivo pa nan.

Segun Pontilius, nos mester wak e alivio fiscal cu gobierno a caba di introduci, con leu nan ta yuda pa extende un poco mas pa percura mantene e trahadonan. E trahado cu ta hayando 60% di su salario tambe ta den dificultad, pasobra e no por cumpli cu su obligacion financiero ya sea di hipoteca, prestamo personal y prestamo di auto, cu ta tres componente cu generalmente tur trahado ta adkiri e compromiso bancario aki. Sin exclui otro gastonan obligatorio mensual di servicionan di utilidad, etc.

E ta un cadena di situacion cu ta exigi un acuerdo nacional mas detaya. E ta haya logico cu na momento cu gobierno di Aruba ta firma e acuerdo financiero cu Hulanda, manera gobierno a yega di sigura cu lo ta pronto, mester di un acuerdo nacional. E tipo di prestamo aki por lo menos mester permiti cu gobierno hunto cu gremionan di dunado di trabao y sindicatonan, y otronan, tin cu bay mesa pa mira con nan lo atende cu esaki.

El a compronde cu minister di Labor a convoca e gremio sindical y dunado di trabao na mesa pa debati riba e parti di flexibilidad di leynan laboral. “Nos ta spera cu nan lo atende specificamente ariba puntonan concreto y determina, kico mester haci.” Pero e ta haya cu e tipo di encuentro aki na mesun momento mester concentra ariba e problemanan laboral grandi cu nos ta pasando aden. Den sentido di e cantidad di hende sin trabao actualmente. Un pregunta cu ta invita nos reflexiona riba dje ta: Si nos ta elimina of flexibilisa tur e leynan laboral aki, esey lo bay duna empleo inmediatamente na un cantidad di hende? Mediador di Gobierno tin su duda, ya cu e hotelnan ta keto bay bashi. Mientras cu nos por a scucha Sr. Jan van Nes di e asociacion di gastronomia aki bisa cu un cantidad di restaurant no lo bay existi mas pa motibo cu nan no tin ingreso, ya cu nan ta depende di turista.

Casino

Un sector cu ta pasando den un situacion dificil ta casino, ya cu prome cu e crisis aki a bati nos porta, mundo di casino no tabata pasando den su miho momento. E ta referi na 12 casino cu nos tin na Aruba cu un minimo di 800 trahado den su totalidad.

“Esey ta un sector den industria di turismo cu tin su problemanan.” E ta haya cu ta un situacion hopi serio, ya cu e casinonan a yega di manda un señal cu e cantidad di turista cu nos lo haya otro aña, no ta e mesun cantidad cu nos ta custumbra cune. Si entre januari 2021 te cu luna di mei cu ta e periodo mas halto di turismo, caminda e turista ta paga mas pa dia, y tambe e turista cu mas placa cu ta na Aruba, si Aruba por logra 40% pa 50% di ocupacion, nos lo tin hopi suerte. Esaki ta e cifra cu por ehempel Asociacion di Hotelnan di Caribe y Organisacion di Turismo di Caribe ta señala.

Sinembargo mas cu kico nos por haci, nos ta depende di e situacion na Merca. Pero tambe nos por wak atrobe e impacto di un otro brote di Covid na Europa. “Tin mensahe pa e turistanan Hulandes no bandona nan pais, cu sigur ta afecta nos.” Pontilius ta haya cu esaki ta un panorama no positivo.

E situacion aki ta demanda no solamente di papia riba e problema, sino cu nos tin cu pensa riba alternativanan cu tin. Esaki aparte cu cantidad di compania ta operando hayando subsidio di salario. Tambe mester tene na cuenta cu un cantidad di e companianan cu tabatin trahadonan contrata via uitzendbureau cu mientras tanto a bay cas, y practicamente nan ta sin trabao. Mayoria di nan ta hayando loke ta e suma di FASE, y algun di nan ta den compania cu toch ta haya subsidio di salario.

Nan ta situacionnan –segun Mediador di Gobierno– cu nos mester atende fuertemente. Pero tambe situacion aki ta invita tur nos dirigentenan politico den cuadro di eleccion venidero pa no concentra unicamente pa core campaña cu ta nan derecho. Pero con leu e concentracion ta bay ta ariba nos problemanan nacional, manera tur pais, si bo no uni pa atende cu nan y evita nan, e problemanan por bira mas grandi.