Mediador di gobierno, Anselmo Pontilius

Aña 2020 ta un aña cu a keda marca historicamente pa e presencia di e pandemia di Covid-19 y tur su efectonan, no solamente riba salubridad publico, pero muy specialmente riba mercado y stabilidad laboral na Aruba.

Oficina di Mediador di Gobierno tabata hopi activo e aña cu a pasa. Pero nan ta premira cu e aña cu a caba di habri nan lo ta hopi activo dunando nan servicio di intermediacion den conflictonan laboral. Mediador di Gobierno, Anselmo Pontilius a declara cu e institucion no tin niun diferencia cu e otro institucion y/of departamentonan di gobierno cu ta bin atendiendo cu e tema di e pandemia y tambe su efectonan.

“Bo ta atende cu hendenan cu tin problema. E hendenan ta pensa cu bo lo tin solucion pa nan problemanan mesora, y esey no ta e caso,” el a declara na e matutino aki.

Aña 2020 y mercado laboral

Como Mediador di Gobierno e ta wak cu e mercado laboral a wordo afecta severamente, y rond mundo nos por sigui mira y tende di miyones di hende y trahadonan a perde of ta perdiendo nan trabao. Logicamente na momento cu un trahado ta perde su trabao ta nifica, cu e trahado ey y su famia, directamente ta wordo afecta. Pero tambe economia ta wordo afecta y e pais ta wordo afecta.

Den e resumen aki, Pontilius ta indica cu ora Covid a haci su yegada na Aruba na luna di maart, ya nos pais tabatin problema caba riba tereno laboral. E refineria a cera y tur trahado a perde trabao cu ta un tipo di ingreso cu pais Aruba no a haya. Otro factor tin di haci cu e problema na Venezuela cu a sigui crece, y e ta keda un problema latente pa e islanan ABC. Y apart di esey nos a bin confronta e efecto di e pandemia.

Kico lo bin pa 2021

Un pregunta cu Mediador ta formula su mes ta: Con nos ta bay sigui durante 2021?

Ta conoci un analisis di Banco Central di Aruba y tambe riba industria di turismo den cual e sector di turismo crucero, nos no lo bay haya bishitante proximamente. Tambe e ocupacion di hotelnan no lo ta ariba di 60% of 70%. “E realidad aki ta obliga nos pa bin hunto. Gobierno y tur gremio mester bin hunto y splica nos comunidad mas den detaye, kico kiermen e dies dos luna di 2021,” el a bisa.

E situacion aki ta trece su reflexion. Un di nan ta si e aña aki ta nifica cu nos tin menos entrada den nos pais y cu nos mester ta prepara pa haci mas sacrificio. Pero ki sorto di sacrificio mas nos mester haci? Por ehemplo e empleadonan cu ainda tin un salario casi completo, con nan ta bay yuda e grupo cu ta kedando sin trabao.

Aunke mas cu cuanto proyecto nos por tin por ehempel den sector construccion, mester evalua cuanto trahadonan desemplea nan por absorba. Mediador di Gobierno ta haya cu e sector aki ta uno cu lo por alivia e situacion di desempleo. Ya cu den industria di turismo dificilmente nos lo por crea mas cupo di trabao. E panorama ta mustra contrario pasobra nos lo por confronta e situacion di companianan cu kier traha cu menos hende.

“E reto t’ey. Y nos tin e tarea di bay hunto urgentemente na mesa. Inventarisa loke a pasa y tur e cifra por ta riba mesa,” el a declara na e matutino aki. Cifranan cu tin di haber riba cuanto hende berdaderamente a perde trabao. Cuanto placa menos pais Aruba ta hayando mester wordo exhibi.

Igualmente ta importante -segun Mediador di Gobierno- pa purba di haya claridad real ariba e decisionnan cu mester wordo tuma pa gobierno. Pero fundamentalmente cual lo ta e efectonan cu e decisionnan aki tin pa nos comunidad. No solamente den aparato gubernamental pero den totalidad, entre nan economia, mercado laboral, etc… Pero mas cu tur cos, con pais Aruba lo bay yuda e hendenan cu ta sin trabao. Hendenan cu te ainda ta hayando cierto ayudo via FASE. Apesar di esaki nos ta consciente cu esaki ta keda di ta problemanan di caracter social.

Desempleo

Tambe nos ta inicia un aña 2021 cu un cantidad di hende sin trabao. Pero nos lo por haya e situacion cu mas hende lo por keda sin empleo. Un efecto di esaki ta cu Gobierno recientemente a tuma e decision cu e trahado migrante cu tin entre 1 pa 4 permiso, y cu nan ta depende di e documento aki, mayoria di e permisonan aki no lo wordo renoba.

Aunke hopi di nan den cierto forma a perde nan trabao caba, pero unabes cu e trahado aki no tin un permiso di trabao, nan no ta wordo cubri tampoco pa seguro social (SVb) y tampoco seguro medico general (AZV). E ta un problema cu ta bira uno serio pa nos pais, y cu nos mester wak con nos lo atende cu nan di un forma cu e trahadonan aki por haya un trato mas humano.

Retonan

Pa atende cu tur e retonan aki pa 2021 ta nifica cu esaki ta demanda cu mester bin cu hopi encuentronan permanente. Pero fundamentalmente mester ta hopi creativo con nos pais lo por supera nan, durante e aña aki cu a caba di habri pa nos tur.

Mediador di Gobierno no kier descurasha niun hende, pero 2021 ta un aña di hopi reto. Y ta bon pa bo reconoce e realidad aworaki cu bo pretende cu cos lo ta otro. “Laga nos no gaña otro. Laga nos pone e berdad sunu riba mesa,” el a bisa. Tambe e ta haya importante pa nos tur ta cauteloso con mester atende cu nos entrada y nan gasto. Y trata di cuida mas tanto cuponan di trabao cu ta posibel. Tambe yuda companianan cu ta den problemanan financiero pa tene nan na bida pa nan no drenta den e area di bancarota. E ta considera tur esaki ta un tarea grandi pa prepara e comunidad cu nan mester por sa cu tin sacrificionan cu mester wordo haci

 

Mediador di Gobierno ta kere cu 2022 lo ta un aña miho. E ta argumenta cu ya caba nos por wak riba nivel internacional cu tur indicacion ta mustra cu mundo lo por haya un reduccion di e pandemia na final di 2021. Pues nos por premira cu pa 2022 Aruba lo por mira mas turismo y mas ingreso pa nos pais

Igualmente el a gradici tur esnan cu a coopera cu Oficina di Mediador di Gobierno aki por a sigui draai den un situacion abnormal cu Aruba y henter mundo ta bin atendiendo cune te aworaki. Tambe el a expresa su palabra di gratitud na tur trahado cu ta den e front lines y cu ta expone nan bida diariamente den un crisis cu el a cualifica di ta ‘dramatico.’