E experiencia cu ciudadanonan a pasa aden pa atende nan solicitud via un Landsverordening Openbaarheid van Bestuur (LOB), a bira uno frustrante.

Esaki debi na e tardansa pa haya un contesta riba nan peticion. Of tambe pa falta di informacion tocante nan inkietud riba cierto maneho di gobierno, caminda nan kier haya mas transparencia den cuadro di bon gobernacion.

Pa medio di un LOB-verzoek, cualkier ciudadano ta gosa di e derecho di solicita cerca un instancia publico cu ta cay bao un ministerio of cerca e minister mes, informacion of acceso na cierto documentonan publico den cuadro di transparencia riba su maneho y/of operacion di gobierno.

Dia 4 di januari ultimo, Bon Dia Aruba a relata e experiencia di un colega cu su peticion di LOB-verzoek haci na minister di Husticia a wordo ignora pa 18 luna. E colega su peticion tabata encera entre otro informacion relaciona cu otorgamento di peticion di asilo.

Otro experiencia cu e matutino aki a referi na dje dialuna ultimo tabata esun di e hoben politico di RAIZ, Ursell Arends kende a yega di entrega varios LOB-verzoek, sin cu nan tur a wordo honra of haya e debido atencion pa nan.

E tipo di experiencia aki ta mustra cu no tur minister ta cumpli cu e ley aki; y tampoco nan no ta tuma un peticion di LOB na serio.

Capacidad limita

Minister di Husticia, Andy Bikker a indica cu tin diferente motibo cu tin di haci cu e tardansa aki. Den e LOB-verzoek tin un termino di 3 siman pa duna un contesta. E por wordo prolonga cu 3 siman mas pa atende cu e solicitud aki. Sinembargo tin solicitud cu a tarda mas di e termino stipula den e ley aki.

E mandatario a pidi dispensa pa e tardansa cu ta wordo presenta cu e tipo di solicitud aki cu ta drenta den su ministerio. Ya cu nan ta tarda mas di loke ta normal pa nan wordo atendi debidamente.

Sinembargo e mandatario a laga sa cu e realidad di gobierno ta cu nan ta conta cu un team huridico relativamente limita cu ta atende cu diferente ley, entre nan e peticion di LOB.

Tambe el a argumenta cu reto nobo adicional a bin acerca cu a pone presion extra riba nan desde 2018 cu e procedura di asilo. Prome cu esey, Aruba no a conoce tanto solicitud di asilo debi na e situacion interno di e pais bisiña di Venezuela. Ademas for di maart ultimo Aruba ta confronta e reto di Covid-19 cu ainda ta vigente.

“Tur esaki ta pone cu e por tarda, y tin biaha e ta tarda pa bo haya e contesta,” el a bisa.

E ta spera cu e proceso cu nan a cuminsa aworaki di e-Governance y tambe di por a haya mas persona pa atende cu e tipo di solicitud aki, por yuda haci e proceso mas diligente. Tambe e facilidad den e presupuesto pa reforsa y amplia e team di hurista, no obstante e reto di CAFT y Covid. Segun e mandatario nan ta purba haci nan maximo esfuerso, pero e ta keda cu tin solicitud di LOB cu por tarda.

P’esey nan kier bin cu cambio riba e ley di Landsverordening Administratieve Rechtspraak, LAR (Art 17 inciso 4) pa facilita e proceso, ora cu un persona cu por ehempel a base di un LOB-verzoek no ta haya e contesta. Mas lihe e por trece su obhecion na atencion di LAR pa asina e proceso por bay mas cortico.

Encuanto e tipo di contesta breve y sin argumento cu tin biaha e solicitud di LOB ta haya, e mandatario a indica cu e no tin un bista riba casonan particular. Pero regularmente e ta den conferencia di prensa, y si den e caso aki, sin tin un pregunta a base di transparencia riba maneho, e ta accesibel pa contesta nan.