editorial 2_15_1.jpg

Den nos edicion di ayera nos a comenta ampliamente riba e fayonan na banda di gobierno di Aruba den e proceso di nombramento di un Gobernador nobo. Nos a mustra enfaticamente riba e necesidad di mantene cierto discrecion y confidencia den e proceso aki. Di otro banda, en general mayoria di nos ciudadanonan ta pro mas transparencia den asunto gubernamental, loke riba su mes ta un bon punto di salida. Pero esey significa cu semper y tur caminda nos mester boga pa, y aplica transparencia completo? Categoricamente cu no, sigur tin asunto cu no por trata na luz publico semper, y yega na nombra un siguiente Gobernador ta un di nan. Ban imagina lo contrario y cu nos ta bay haci e tramitenan aki completamente habri y publico. Gobierno ta cuminsa cu pone un aviso den medionan di comunicacion, cu e periodo den cual por postula ta core di tal pa tal dia, y cu esnan cu ta sinti cu nan ta cumpli cu e rekisitonan, cu ta keda publica di biaha, por reacciona prome cu e fecha final stipula. Seguidamente ta publica e nombernan di e personanan interesa y ta cuminsa cu entrevista cu cada un di nan. Nos por imagina nos mes e consecuencia di esaki? E personanan candidato ta someti na un escrutinio publico, unda cada ken cu tin algo contra un candidato, hustifica o no, por bay  prensa cu su pensamento y su (supuesto) pruebanan di loke tal persona lo a haci o keda sin haci. Ademas nan lo tin prensa ta persigui nan 24/7, den un intento pa haya sa mas tanto detaye posibel, al caso of no.

Probablemente nos lo finalisa den un situacion unda ningun persona lo por cualifica, pasobra semper ta keda den luz di duda algo cu a yega di pasa. Si ta incidente menor, o incidente cu ni sikiera a tuma luga, ya no por descarta esakinan asina facilmente  pasobra nan a bira obheto di atencion publico caba. Esaki ta limita e espacio pa e persona ey, cu por tabatin un incidente di grado menor, cu den un screenmento discreto lo a keda descarta, y pa bon motibo, cu awor a bira obheto di discusion publico y lo keda stroba den por mantene e imagen intachabel cu mester tin como Gobernador. Cu e proceso aki, lo bira practicamente imposible pa haya candidato, pasobra ningun hende lo ta desea di pasa den e proceso aki. Tambe mester tene cuenta cu e imagen den un comunidad chikito di e posicion y prestigio di esnan cu a postula y no a keda eligi. Nan tambe mester sigui biba den e luga aki.

Ademas, manera bisa anteriormente, nos no ta nombrando un representante di Aruba cerca e Rey, nos ta haya participacion via gobierno den e escogencia di Reino di un representante di Rey na Aruba. Manera ta tratando  e asunto di banda di gobierno, ta creando e impresion cu e decision di conseho di ministro di Aruba pa propone ministro Bermudez como siguiente gobernador ta cu ta pone gobierno Hulandes ‘voor het blok’ unda ta cuestion di guli manda abao, of si no ‘bo ta contra nos’.

E pregunta grandi cu ta surgi ta pakico den un caso asina, unda discrecion ta bay prome cu transparencia, ta actua manera a actua, mientras cu den otro caso, ora transparencia ta un exigencia, ta trata di tene tur cos den scuridad y ta exigi discrecion. No ta asina dificil pa defini den tur caso cual di e dos aspectonan aki mester tin prioridad. Den mayoria di caso ta transparencia ta bin prome y lo ta bon pa nos cuminsa drecha e sin fin di asunto  unda no ta practica e transparencia necesario. Nos por cuminsa haci algun sugerencia. Por ehemplo, cu tur empresa estatal ta obliga di publica nan cuenta anual. Ora ta conveni ta bisa cu “ta di nos e ta”, pero na ora di duna cuenta publicamente, den mayoria di caso no ta tene cuenta cu derecho di e ciudadano di haya sa con ta maneha propiedad di pueblo. E ora si diripiente mester tene tur cos scondi, pa pueblo no haya sa ta cuanto placa e empresanan mester entrega na e unico accionista cu ta Pais Aruba.

Ta bira tempo pa den e pais aki nos cuminsa haci e cosnan manera logica y principionan di bon gobernacion ta exigi y no manera ta awor, cu tur cos ta parce di ta tuma luga pa robes. Finalmente, si e obhetivo tabata pa logra forsa Hulanda acepta e candidato cu conseho di ministro di Aruba ta desea di promove, por constata anto cu e contesta di parti di Hulanda ta demostra cu e cos aki no ta bay asina. Principalmente pa ministro di Finanza e asunto aki no por sali bon mas, ya cu e lo keda, of como un ministro cu kier laga su puesto, of ta bira un gobernador cu ta cuminsa cu un mancha, loke ta masha improbabel, of ta baha como ministro y no ta bira gobernador tampoco. Dentro di poco nos lo haya sa.