Director di Aduana, Roderick Croes
Director di Aduana, Roderick Croes

Director di Duana, Roderick Croes a referi na e reunion tecnico cu a tuma luga siman pasa na Valencia (Venezuela) pa atende cu e reglanan nobo di importacion di productonan Venezolano pa e islanan ABC.

Un delegacion di Aruba, Bonaire y Corsou cu presencia di e consulado Hulandes na Caracas a reuni cu autoridadnan Venezolano pa yega na cierto acuerdo pa facilita e yegada di e botonan di fruta, berdura y pisca, entre otro na Aruba. El a anuncia cu di awe pa dilanti e frutanan por drenta, y tur otro productonan por drenta, y nan ta wordo someti na e mesun regimen vigente pa e frutanan, berdura y pisca.

Sr. Croes a declara cu nan ta den proceso di evalua e reglanan den nan comision riba con e proceso ta bayendo. Nan ta reuniendo constantemente pa wak unda mester drecha of cambia. Di otro banda, Bonaire a keda nombra como e proximo luga di reunion, si acaso mester bin cu un proximo reunion. Te ainda no tin fecha y tampoco tin niun agenda pa un siguiente reunion.

Un punto cardinal ta cu e control ta wordo poni na Venezuela mes. Nan tin cu zorg pa tur cos ta legal y na Aruba nos autoridadnan ta verifica tur cos. Unabes cu tur cos ta wordo verifica ‘nos ta sali fei punto di bista cu e productonan ta oke pa sali di Venezuela’ e di. Tur producto cu ta haya aprobacion inicial di Venezuela por drenta Aruba.

Tambe a discuti importacion bestia
Sr. Croes a bisa cu unabes cu nan a caba di reuni nan a papia no solamente riba fruta, berdura y pisca, sino riba otro posibilidad. Te hasta nan a papia pa trece bestia chikito, pero no a wordo concretisa nada, ya cu esaki tin di haber cu otro departamento. “Aworaki tur producto por drenta”, segun sr. Croes. Tambe el a referi na e productonan mineral cu autoridad di Venezuela ta considera como ‘material strategico’ como koper y oro. Pa locual ta trata koper a bin un decreto y pa loke ta trata oro nan tin un maneho di Ministerio Publico (OM).

Pero sr. Croes a afirma cu aworaki e control ta wordo haci na Venezuela mes.
“Locual nos ta haya akinan cu nan documentacion necesario, nos ta sali fei punto di bista cu nan ta oke”, e di. Nan ta verifica cu Venezuela si tur documentacion ta cuadra y si nan ta legal. Unabes cu esey ta bon, autoridad di Aruba ta laga e barco sali, ya cu e ta sali legal fei Venezuela. Pa loke ta trata gasolin fei Venezuela, e ta keda den e mesun proceso. Kiermen si e ta sali fei Venezuela e mester tin su documentacion necesario. Sinembargo considerando cu gasolin ta wordo subsidia na Venezuela, logicamente e no ta bay haya e documentacion necesario pa por sali fei e pais bisiña aki. “Esey automaticamente ta nifica cu nos no ta acepta na Aruba.”

Unabes cu autoridadnan Venezolano ta manda e documentonan fei di tempran, e proceso na Aruba ta un cadena di verificacion cu ta pasa prome na departamento Maritimo (Directie Scheepvaart). Si e barco no ta cumpli riba e parti di siguridad , e tin cu bay bek. No ta mas admisibel e boto estilo piñero of botonan habri, manera lancha pa bin Aruba. Nan no ta wordo considera como un barco di carga. Tambe ta e parti di verificacion di puerto, inmigracion y duana. Den e ordo aki nos autoridadnan local tin cu check si tur cos ta na ordo. Tambe ta e parti di sanidad cu mester controla tanto e fruta, berdura y pisca.
Trabou pa personal ta keda mescos

Control solamente verificacion
Segun sr. Croes, e reglanan nobo pa importa productonan no a trece peso adicional pa nan personal. “E trabou ta keda mescos”, e di. Sinembargo e ta haya cu e barconan Venezolano por haci mas facil nan trabou, si solamente nan por bin cu nan productonan den caha y asina personal di duana por haci nan control mas lihe.
E reglanan cu a wordo stipula ta haci cu tin mayor control. Tambe e ta facilita e proceso di verifica. Duana ta haya tur documentacion di antemano y bon regla. “Nos control ta solamente pa verifica si tur cos ta klop.”

Tur loke ta trata e otro partnernan -entre nan e parti maritimo- a duna nan espacio pa haci un bon analisis. Awor a bini cu un serie di regla cu ta yuda pa protege nos isla miho pa loke ta trata e parti laboral, aduana, inmigracion y siguridad.
Director di Duana por bisa cu e carganan por a cuminsa drenta na Aruba, y tur cos ta wordo someti na e control cu a wordo acorda. “E control ta algo bon pa Aruba mes”, e di. Di parti di duana di Aruba -segun director di e departamento aki- no tin niun cambio. Esaki den sentido cu nan control ta wordo haci manera cu tabata ta antes. Pero si nan a yega na afspraak cu Venezuela, esta cu nan mester manda tur documentacion cu duana di Aruba tin mester pa traha bon.

“Te aworaki, autoridad Venezolano ta cumpliendo cabalmente cu tur e documentacion cu nos autoridadnan local ta pidi. Den caso cu ta falta algo tin un contacto mas estrecho via e capitania di puerto na Venezuela.”

Tardansa prome barco
Encuanto e tardansa di e prome barco Venezolano cu mester a drenta Aruba, director di Duana a laga sa cu no tabata culpa di e cuerpo uniforma aki, sino di e mesun barco aki. Sr. Croes a dicidi sali dilanti den nomber di cuerpo di Duana pa aclaria e asunto aki. Pasobra tin cuestionamento cu a wordo haci den direccion di e departamento aki, locual e ta haya cu no ta corecto. E ta considera cu ‘tin basta speculacion’ den media y tambe esaki a wordo plama.

E prome problema cu e barco a confronta ta cu el a pega riba santo na Venezuela mes. E barco a keda pega casi 24 ora prome cu e por sali bin Aruba. Di otro banda, e barco a bin cu basta fruta, entre nan milon y papaya nan tabata los. Nan a tarda hopi pa saca e productonan aki, ya cu nan no a wordo transporta den caha. Practicamente nan mester descarga e barco fruta pa fruta. E problema tabatin di haber cu e barco mes -segun director di Duana- y no cu e control cu ta wordo eherce na Aruba.

El a declara cu duana su papelnan tabata cla tempran, ya cu nan a wordo manda tempran y tur cos a wordo controla. Pero e forma con e fruta a wordo transporta a haci cu esunnan cu mester busca e productonan aki na Aruba a haya nan mas laat. Tambe tabatin problema logistico. A pesar cu e rebendedo tabata tempran den waf na Barcadera, pero no tabatin un bon reparticion ken su frutanan ta wordo saca prome. Esaki a crea un tardansa entre nan mes pa busca nan frutanan.

E situacion logistico aki no ta den man di nos autoridadnan local, ya cu nan no por pone regla con e Venezolanonan ta carga nan barco prome cu nan ta sali pa no isla. Segun sr. Croes, na Venezuela mes mester percura pa haci e trabou mas eficiente.
E comision ‘grens opening Venezuela’ a reuni dialuna ultimo pa evalua tur cos despues di e apertura d di e frontera y entrada di e productonan Venezolano. Sr. Croes a bisa cu nan ta haciendo nan control bon. Despues cu e reglanan a wordo traha cu Venezuela, e pais bisiña aki tin nan control tambe. “E tabata un win-win situation ”, el a bisa.