Segun informacion reciente, e huma di WEB, cu ta kima heavy fuel oil (HFO) pa genera coriente, ta ocasiona problema pa e empleadonan cu ta traha na waf di Barcadera. Problema principal ta cu e huma ta contene azufre (zwavel) den concentracion bastante halto, pasobra ta uza un fuel oil di calidad inferior, cu tin un contenido halto di e substancia kimico aki, mas halto cu realmente ta permiti internacionalmente. Y pakico aki si por? Simpel, nos no tin ley pa pone paro na esaki, y mirando e practica cerca nos, algo ta bay cambia?

A corto plaso por contempla uza heavy fuel oil di miho calidad, loke naturalmente ta costa mas placa: ayo promesa anto di reduci prijs di awa y coriente, si nos haci loke ta parce a primera vista lo corecto pa haci. Si nos dicidi pa haci nada mas, anto nos ta keda cla cu paga mas, pero por ta cu ainda e problema no a keda resolvi completamente. Tambe nos por bay zundra, ‘ki mishi e waf eynan; WEB tabata tey caba…’ Esey no ta yuda, pasobra di tur manera nos ta consciente di e hecho cu WEB no por keda depende riba fuel oil pa eternidad.

Mes ora nos lo tende comentario cu nos mester bay mas den fuente di energia renovabel, manera energia di biento y panel solar. Completamente di acuerdo, ban haci esey maximalmente, pero… Esey no ta resolve nos problema completamente. Anochi no tin solo, y den temporada di tiki biento produccion di molina di biento tambe por cay afo. Y nos ta riba un isla, no lubida esey. Ora cierto fuente cay afo, e unico cos cu ta yuda ta e posibilidad di tin otro fuente di energia, cu e desbentaha cu e no ta energia limpi, keto bay ‘fossil fuel’. Sin embargo, aki nos no ta mara pa eternidad na heavy fuel oil. Tin alternativa mas limpi, y den e ultimo añanan esaki a bin dilanti na varios ocasion. E solucion aki yama gas natural, di benta den abundancia den nos region. Y pa nos por dispone di gas natural, nos no mester warda e refineria haya tuberia for di Venezuela, y conociendo e situacion actual di Pdvsa y su subsidiarionan, ta miho nos ni pensa esey tampoco. WEB por percura pa su propio suministro di gas. A proposito, esaki tabata posibel 30 aña of mas caba. Loke tabata stroba nos di cambia pa algo mas limpi manera gas, aunke ainda e ta produci contaminacion tambe, tabata e contractnan cu e refineria, cu tabata suministra e material aki na WEB. Pero nos ta papiando un ‘ball game’ nobo. Por crea e facilidadnan cerca di WEB mes pa yegada y almacenamento di gas, cu lo ta yega Aruba cu barco.

Y den e editorial aki nos no ta bay dedica tanto atencion na e posibilidad di gas produci dentro di nos teritorio mes. E motibo ta cu, si proximamente haya gas natural mes den subsuelo di nos lama, e ta dura por lo menos cinco pa siete aña pa por tin suministro di gas. Nos ta bay warda riba esey? Don’t think so. Nos lo papia dia e tey, si e tey.

Un di e miedonan cu nos tin ta, cu manera cu menciona e posibilidad, mes ora ta cuminsa lanta e critica y obhecionnan. Y nos no ta kere cu esey lo ta hustifica. Laga nos no lubida cu no mucho aña pasa, gobierno tabata contemplando e posibilidad di trece un facilidad di LNG (Liquified Natural Gas) na Aruba, pa abastece tanto e refineria di combustibel mas barata, como WEB tambe. Riba su mes no ta mal idea, solamente cu sigur sin e refineria, WEB ta demasiado chikito pa hustifica un instalacion di LNG. Pakico? Pasobra LNG ta gas comprimi y fria te casi e punto cero absoluto, cu mester tin un cierto volumen pa hustifica e costonan enorme. Pero, manera bisa caba, e ausencia di un refineria y di un pipeline desde Venezuela, ni un rato so mester stroba e uzo di gas natural na luga di heavy fuel oil.

E cambio pa uzo di gas naturalmente no ta bay sin inversion, pero si nos por a inverti (forsosamente) den un proyecto di gas cu nunca a resulta, te cu nos no ta papia di esey mas, pakico no inverti den consumo di gas natural, cu ta mes ‘proven technology’ manera e gas cu nos ta cushina ariba.

Tambe tin un bentaha mas pa pueblo di Aruba, y esey ta cu, si no tin heavy fuel oil mas cu ta bin di e refineria, nos por alegra henter Savaneta y Pos Chikito eliminando henter e tuberia cu desde añanan sesenta ta core pasa memey di e luga. No un bista mahos so, pero cu su peligronan tambe. Nos mester ta contento cu nunca algo grave a pasa, pero no ta normal cu tipo di tuberia asina ta core pasa memey di unda hende ta biba. E temponan aya, niun hende tabata preocupa pa esey, pero mundo a cambia, y awendia bo ta pasa pa ignorante si bo kier desmenti cu tin problema ambiental. Spera cu por atende e asunto aki cu diligencia.