Siman a habri cu un peticion special di e ministro encarga cu Husticia, pa pidi fondo pa por cumpra cu urgencia cierto material pa polis manera bulletproof vest, y tambe lease vehiculo, pa Brandweer y pa Warda Nos Costa. Nos no ta bay den discusion si e asuntonan aki ta realmente asina urgente, mas bien ta trata di e problema cu ta surgi ora no tin un presupuesto aproba, pa mas tarda na december di aña pasa. Ta parce cu, mirando e tranquilidad cu ta reina den seno di gobierno, salvo e accion di emergencia aki di e mandatario, e resto tur tabata masha conforme e manera di atende asunto, a base di e stipulacionnan den ley pa loke ta uso di fondonan di presupuesto, tanten no tin presupuesto aproba.

Den pasado na varios ocasion no tabatin presupuesto pa varios luna, y no tabatin drama. Cu esey nos kier bisa anto cu no ta importante prepara y trata presupuesto na tempo? Esey ta importante, a pesar cu tin prevision pa ora no ta logra, pero ta mas bien un asunto di principio y honor cu tur gobierno drechi ta cuminza pa percura cu nan presupuesto ta cla na tempo. Na momento cu esey no ta e caso ta pasobra e mandatario y su subordinadonan no ta capaz di produci loke nan mester, y ta imposible pa papia di un ministro cu lo tabatin exito den ehecucion di su trabao.

Y pasobra a tarda tanto asina cu aproba e presupuesto, mientras tanto e panorama economico a cambia bastante, pa nos suerte den sentido positivo. Un economia di sustancialmente mas volumen lo percura pa mas placa den caha di gobierno, y esey ta bon noticia. Den e edicion aki por haya un articulo tocante e diferente proyeccionnan cu tabatin e aña aki, unda e cifranan mas reciente di Banco Central ta resalta. Ta di spera cu nos economia recupera di e manera anticipa, cu por significa un aumento di entrada di gobierno di mas di Afl. 100 miyon. Esaki basa riba e experiencia di ultimo añanan cu entrada total di gobierno ta core entre 22 pa 23% di GDP nominal. Ta bon noticia esey lo ta, pero no cu lo tin oportunidad pa gasta mas, ta pesey tin un supervision financiero di Reino cu lo bay percura pa e extra ingreso aki ta bay pa baha debe. Aunke no mester haci esey pasobra nan ta supervisa, mas bien pasobra gobierno mes mester ta di opinion cu esaki ta lo corecto pa haci. Baha debe anto na promer lugar pasobra esaki ta e oportunidad pa fia menos e aña aki, pasobra no mester lubida cu nos ta den un aña negativo ainda, unda ainda tin bastante desempleo, cu necesidad di apoyo financiero pa e grupo ey, y ainda bastante empresa riba subsidio di salario, algo cu lo keda asina pa resto di aña tambe. E asistencia financiero aki lo por keda elimina gradualmente, y cu cuidao, pasobra el a resulta un pieza clave den ingreso di impuesto riba salario, y prima di AOV y AZV te awor. En todo caso, nos no ta asina leu ainda.

Esey ta implica anto cu por mantene e presupuesto 2021 manera e ta awor? No necesariamente, hustamente pasobra a pasa tanto tempo tin cosnan cu nos ta contempla un poco diferente compara cu aña pasa. Un di nan ta cu e crisis economico di aña pasa y cu ta continua te awe pa cierto gruponan, tin su impacto riba e ambiente social. Y no tin un claridad na e momento aki kico ta e plan general pa ataca e problematica aki. Nos no ta referi na e intentonan specifico di un Plan di Crisis Social, pero na e plan integra cu cualkier gobierno lo mester tin, unda ta defini tarea y ta aloca fondo segun e plan aki, tanto den gobernacion como den e colaboracion cu e organisacionnan den sector social cu ta haya subsidio di gobierno. Mientras cu nos no ta considera nos mes como laico completo riba e tereno aki, no mester admiti cu nos no tin un ‘clue’ kico ta e prioridadnan cu gobierno ta propone den e sentido aki. Nos tin e impresion cu hopi cos ta djis sigui core, o cana, o gatea, manera semper nan a haci, anticipando anto e mesun resultadonan. En todo caso, di e manera aki nos no ta mira tanto ta bay cambia den sentido preventivo y esey tin tur cos di haci cu e forma di analisa y planifica gubernamental. Un ehemplo: si San Nicolas, pa hopi aña caba, ta un area di riesgo halto, den sentido economico, y sigur social, pakico anto nos ta mira tanto politico ta papia solamente di reactiva e refineria, cu ‘by the way’ no tabata topico den eleccion, tremendo trabao di camuflahe ey, pero no tin un plan integral di mehoracion cu ta sirbi pa enfrenta e consecuencianan social y hudicial di sigur cinco decada di deterioro y di negligencia. Ya cu tin un oportunidad awor pa revisa e cifranan di presupuesto, por probecha esaki tambe pa cuminza, pa promer biaha den e cinco decadanan ey, cu reorienta trabao gubernamental pa realmente ataca e problemanan cu ta haci mas dolor, envez di pone enfasis riba bulletproof vest so.