editorial

Despues di 6 aña di apoyo, AHATA ta bira contra ministro

Den e ultimo dianan aki nos por a presencia un debate converti den un guera publicitario nunca bisto. Aviso paga di pagina completo den tur corant pa explicita opinion di e contrincantenan den e conflicto aki. Atrobe ta importante pa separa hecho di ficcion, pa por mantene un bista cla riba e asunto. Kico ta e situacion real?

Den e ultimo añanan tin un tendencia di crea mas facilidad turistico bao di e formula di ‘all-inclusive’. Riu a amplia su propiedadnan na Aruba cu compra di Westin, y recientemente a trata na cumpra e otro propiedad cerca cu tabata Radisson. E tempo ey caba e ministro encarga cu turismo a cay aden y a expresa su deseo pa e propiedad no bira all-incusive. Esey a logra y un fondo di inversion local a adkiri e hotel cu ta opera bao di nomber di Hilton. Di otro banda, e ministro mes tabata haci tur esfuerso pa habri un hotel all-inclusive di mas di 900 camber na Sero Colorado. Esey a trece pregunta encuanto e contradiccion cu un posibel reactivacion di centro economico di San Nicolas, cu lo a haya competencia serio di un hotel grandi cu su propio shopping center, pero esey no a preocupa e ministro di ningun manera. En todo caso no tin actualmente un sector fuerte di bar y restaurant den e area aki cu lo por sufri.

E pregunta cu ta keda ta si un hotel grandi all-inclusive na Sero Colorado lo funciona diferente cu na Palm Beach. E diferencia lo ta cu na Palm Beach tin un area hopi desaroya cu bar y restaurant na cantidad djis na otro banda di caya. Di un banda esey ta crea e grito pa proteccion di e negoshinan aki, pero lo ta interesante pa sa kico ta e comportacion di e cliente di e hotelnan cu ta brindando all-inclusive caba. Segun AHATA, e turista aki tambe ta sali bay come y shop pafo di e hotel unda nan ta keda. “Nos no ta Punta Cana, nos no ta Jamaica”, ta e consigna cu a uza den e campaña publicitario. E tin algo di berdad aden; e ambiente den cual e hotel all-inclusive ta funciona no ta di un resort cera cu vigilancia casi militar, manera na e paisnan menciona. Aruba ta un caso diferente unda all-inclusive no facilmente ta bay den direccion di e otro paisnan, pero mester tene cuenta tambe cu interesnan economico existente.

Ta necesario anto pa busca un solucion cu ta un balansa entre interes di e negoshinan pafo di e hotelnan, y e interes economico di e hotelnan mes. Ta aki ta parce cu e ministro, den su afan pa defende e negoshinan pafo, a desea di crea un situacion unda principalmente e mes como ministro tin e batuta den su man pa dicta loke ta bay pasa. Como agravante sin consulta apropia cu e interesadonan, cu ta na prome luga AHATA mes. Pa colmo ignorando e conseho di Raad van Advies pa no hiba e proyecto di ley aki parlamento, pero traha un ley nobo drechi manera mester ta. Ni Raad van Advies, ni AHATA, ni Camara di Comercio den nan opinion publica a keda sin reconoce cu algo mester haci pa contene e peligro cu e tendencia di crea mas all-inclusive ta trece cun’e. Loke nan ta trece dilanti ta cu e no por bay na e manera riguroso cu e ministro ta pretende, garando tur poder pa su mes. Pa colmo, e ministro ta argumenta a base di un supuesto rapport cu Price Waterhouse Coopers lo a traha pe, pero cu ningun interesado a haya pa mira! E pregunta ta den ki siglo e ministro aki ta biba cu e ta kere cu e no mester cumpli cu ningun norma di gobernacion drechi cu ta exigi transparencia compartiendo informacion al caso pa bo por hiba un discusion sano. Sigur si e ta kere cu e tin rason, pakico e miedo anto pa comparti e rapport aki cu e partnernan?

Di otro banda, ta importante señala cu e actitud di soberbia aki di e ministro ta algo cu AHATA mes a yuda fomenta. Durante mas di seis aña a guli un cantidad di cos di e ministro sin cu a permiti ningun hende critica e ‘heroe di turismo’. Ta fresco den nos memoria con AHATA a acepta boca cera e introduccion di e ‘environmental tax’ riba camber di hotel y timeshare, cu no tabatin nada di haci cu medio ambiente, sino mas bien tabata un vulgar cobransa di impuesto riba cada turista pa yena caha di un gobierno cu no conoce limite den desperdicio di placa publico. Cu e ministro ta actua cu e arogancia di poder aki, ta algo cu esnan den turismo cu tin mas di seis aña ta acepta tur cos di e ministro sin comenta, mes a yuda crea. Esey no ta cambia e situacion actual unda ta recomendabel retira e proyecto di ley y delibera conhuntamente con pa yega na algo cu e partnernan por biba cun’e.