Union Europeo ta brinda Aruba diferente oportunidad pa por haya ayudo pa reduci e peso di necesidad di fondo y inverti den recuperacion duradero. Esey ta opinion di Malik Azmani, miembro di Parlamento Europeo. Azmani ta miembro di VVD y vice-presidente di e fraccion Europeo di liberalnan.

Den un articulo cu el a skirbi pa e Sociedad Hulanda-Aruba, el a bisa cu Aruba lo por haci peticion pa participa den e fondo di desaroyo Europeo cu ta bay lanta. Ta un fondo cu por yega na 444 miyon euro cu Union Europeo ta bay establece pa yuda pais hopi afecta pa Covid19.

“Mi ta miembro di Parlamento Europeo desde eleccion di 2019, y mi ta enfoca hopi riba e temanan di migracion y asuntonan exterior.” Azmani a sigura cu el a siña conoce e reglanan skirbi y no skirbi di Bruselas y sigur con e diferente institucionnan ta traha. “E les mas importante na Bruselas ta cu mester pensa bon con kier logra algo.”

Programa pa LGO

Aruba tin oportunidad na Bruselas, basa riba su status LGO, cu ta Pais y Teritorionan Ultramar. Como tal, por haci uzo di e programanan di Union Europeo cu tin como meta pa sostene e teritorionan, stimula nan y yuda den nan desaroyo. Tin un total di 13 LGO. E status aki ta uno constitucional Europeo di algun pais cu pa motibo di nan lasonan cu un pais miembro di Union Europeo, tin un relacion igual cu e federacion. E relacion aki ta stimula ya pa hopi aña colaboracion y desaroyo. Entre otro ta promove proyectonan riba tereno di enseñansa, negoshinan mediano y chikito, y proyectonan dirigi na sostenibilidad. Asina Union Europeo a inverti 9 miyon euro den e Plan Nacional di Enseñansa y Universidad di Aruba a desaroya un programa pa tecnologia y sostenibilidad cu sosten Europeo.

Turismo ta plat

Den e ultimo seis lunanan, e pandemia di Covid19, cu a afecta tur hende, a haci un impacto grandi riba Aruba. Aunke cu te ainda tin poco victima fatal di e Covid na Aruba, e consequencianan indirecto ta enorme pa motibo di limitacion di biahamento. Turismo, cu ta e motor economico di Aruba, ta grandemente afecta.

Segun Azmani, ta den e periodo hopi dificil aki, ta ora pa mira con por limita e impactonan social, economico y riba salud. Union Europeo por hunga un papel grandi den esaki. “Pasobra ta tur caminda ta sinti e consecuencianan di e pandemia, a bin e pregunta con Union Europeo por yuda mas hende. Pesey awor aki ta buscando y negociando riba formanan con e presupuesto pa e siguiente siete añanan lo mustra, y con nan lo por contribui na un recuperacion sostenibel di e crisis.” Azmani a bisa cu e negociacionnan ta andando, pero por bisa riba cua area Aruba lo por saca probecho.

Fondo di desaroyo grandi

Door di a pone tur e fondonan hunto y simplifica esakinan a establece un instrumento,cu ta e Neighborhood, Developments and Internacional Cooperation, NDIC. E fondonan aki lo reemplasa e otro fondonan di desaroyo Europeo y lo bira un di e mas grandinan den e presupuesto Europeo.

Lo tin un fondo disponibel di 444 miyon euro pa paisnan LGO, pa asina sostene nan y stimula nan desaroyo. “Aruba lo por aplica pa ayudo for di e fondo aki.”

Gara oportunidad

Tambe tin e posibilidad pa paisnan LGO haci peticion pa refinanciamento for di e asina yama programa InvestEU. Tambe tin un papel pa e Banco di Inversion Europeo, cu tambe lo por duna sosten financiero. Pues tur ta oportunidad, segun Azmani, cu Aruba lo por haci uzo di dje pa un recuperacion duradero. “Y cu esey ta conta, mescos cu mi trabou como Parlamentario Europeo y legislado, cu e conocemento di e proceduranan, e preparacion y calculacion di e momento corecto ta di vital importancia pa realisa e oportunidadnan. Ta oportunidadnan cu mester haci uzo di dje pa por sali di e tempo dificil aki y por tin bista pa futuro.”