Aruba, Aruba, Aruba mi stimabo pero nos tin un problema. Awo, aki tur hende ta celebrando Aruba dag na Den Haag y ami den mi camber ta type pasobra mi ta yena cu responsabilidad di scol y min tin tempo pa fiesta. Pero bon mi hendenan, ban papia!

Ta asina cu e elecion di Hulanda ta tras di lomba. Nunca mi a imagina cu e prome biaha cu mi lo uza derecho di voto lo ta na un pais cu no ta Aruba. Pero boso mes sa, como bon ciudadano mino a desperdicia e oportunidad y mi a bladder door di tur e idealnan di e partidonan buscando cua tabata fit mas cu mi propio idealnan. Algo cu si ma tene hopi na cuenta ta nan ponencianan ora e ta yega na Hulanda su relacion cu e islanan di Antiyas Hulandes.

Na final mi a scoge pa e partido cu a bisa cu e relacion entre Antiyas y Hulanda ta uno mucho colonial te cu ainda. Cu e calidad di bida di un mucha di Antiyas no ta mesun halto cu esun di un mucha Hulandes y esaki no ta husto. Tambe cu e 100% control pa biahenan cu ta bin di Aruba, Curacou y Suriname mester wordo elimina. Fantastico. Mi ta fada di wordo trata manera un criminal na Schiphol. E partido aki no a gana si, lastimamente pero mi consenshi ta limpi. Ami a vota. Mi hendenan, Shon Wilders di cu si ta p’e nos ta gewoon “buitenlanders” y e no kier nadi haci cu nos. Leuk, pero mi amigo Geert, bosonan a colonisa nos isla bay cu tur nos oro, caba cu tur nos indjannan dus lo minimo cu boso por haci ta laga nos den reino. B’a tende! Reparations!

Awo, bek na e problema cu mi tin cu Aruba. Ma puntra cual ta e equivalente na Papiamento di “De appel valt niet ver van de boom” y nan a bisami e ta “Pampuna no sa pari calbas”. Nunca ma tende di dje, pero Aruba mescos cu mami Hulanda tin un problema hopi serio ora e ta yega na papia di rasa. E ta iluso den un manera di bisa y mescos cu nos “motherland” Hulanda, nos kier pretende cu e no ta existi. Of cu si algo no a wordo haci cu e intencion di ta racista, e no kiermen cu eno ta algo racista. Si! Atrobe e conversacion aki y mi lo keda ripiti esaki te dia hende cuminsa siña.

Ta asina cu rond di Facebook tabata circula un album di potret di un proyecto di scol caminda muchanan a bisti na hereonan cu a marca historia. Entre otro, Elvis Presley, Mama Teresa y Nelson Mandela. E problema ta cu e mucha cu tabata representa Nelson mandela a wordo pinta full na preto, a bisti un afro blanco y un Dashiki (paña tradicional africano). Tur hende cu un poco uzo di rason por comprende pakico pinta e mucha su cuero color scur no ta algo corecto. Bek na e discusion di Zwarte Piet, un hende su rasa no por ta un disfraz. Claro, cu e mucha ta inocente y esunnan cu a comete e error ta e hendenan grandi encarga cu a kere cu esaki lo ta un bon idea. Pero si e error ta grandi riba su mes, mas pio ta con defensivo y ofensivo hende ta bira ora bo yama nan atencion pa cosnan fo’i sla. Locual ta duel mi mas, ta cu esaki a pasa den un ambiente educacional y ningun hende no a por a lanta para y bisa cu esaki no ta corecto.

Cu e mucha por a honra Nelson Mandela sin tin cu “presta” Nelson su color di cuero. Na luga di lanta un generacion nobo cu ta mas conciente di con diferencia den rasa ta causa diferencia den nos bida nos ta sigui duna muchanan e mesun ignorancia di come. “Ami no ta wak color” nan ta bisa. Ironicamente Nelson su lucha tabata precisamente pa color. Pa e motibo cu color ta existi y esunnan color scur no ta wordo trata mesun cos. Awo, ami cu tur e grupito cu a bula riba e post insinuando cu e no tabata corecto tabata mas cu dispuesto pa educa e educador aki, riba e topico di “blackface”. Pero na luga di topa cu un educador mente habri pa dialogo.

Nos a wordo yama yen sorti di cos, wordo bisa cu “hari e ta hari nos pa haci problema unda no tin” y pone nos sinti manera cu ta nos ta e bobo. E post a wordo kita di Facebook, pero ha! Screenshots don’t lie. Mi hendenan, si bono sa mucho di un topico y no por comprende pakico e ta haci daño na otronan, bono ta perde nada cu keda cu un mente habri y purba di siña. Nos tur ta haci fout, pero si nos no purba di sikiera comprende pakico nos ta fout, mino ta mira nos tabay dilanti. Hopi tristo cu ta hende cu e mentalidad aki ta para dilanti un klas. Nos ta miho cu esey y nos por miho cu esey.