(AP) – Mortonan pa causa di COVID-19 y infeccionnan den Merca a aumenta bek na nivelnan no mira desde ultimo temporada, kitando lunanan di progreso y potencialmente sostene President Biden su argumento pa e cantidad di rekisitonan nobo pa cu vacunacion.

E casonan, motiva pa e variante delta combina cu e resistencia di Mericanonan pa ricibi e vacuna, ta concentra mas tanto den e parti Sur di e pais.

Mientras cu e partinan di Florida y Louisiana ta mehorando, e averahe di infeccion ta aumentando den Kentucky, Georgia y Tennessee, motiva pa e muchanan aworaki bek na scol, reglanan menos estricto y porcentahe abao di vacunacion.

E situacion urgente den cierto hospitalnan ta mustrando manera e lo ta mescos cu e parti mas fuerte di e pandemia den januari, cu operacionnan cancela den hospitalnan di Washington y Utah. Escasez severo di personal na Kentucky y Alabama. Un falta di cama den Tennessee. Departamentonan di cuido intensivo na mas di su capacidad.

E deterioro di e progreso 9 luna despues di e nacion su programa di vacunacion a frustra y causa rabia na e profesionalnan medico cu ta mira e desgracia como prevenibel. E mayoria di e mortonan y hospitalisacionnan ta personanan cu te ainda noa vacuna, den loke a comproba di ta un les duro den varios famia.

“E problema awo ta cu nos ta purbando di educa a base di ciencia, pero mi ta kere mayoria di e educacion cu ta tumando luga aworaki ta na base di tragedia, tragedia personal,” Dr. Ryan Stanton, un dokter general di sala di emergencia na Lexington, Kentucky a bisa.

Den Kntucky, 70% di estado su hospitalnan, 66 di 97, ta reportando escasez di personal critico, e nivel mas halto durante e pandemia, e gobernador a bisa.

“Nos hospitalnan ta na punto di colapso den hopi comunidad,” segun Dr. Steven Stack, Kentucky su comisario di salud publico.

Merca ta yegando un average di 1,800 morto causa pa coronavirus y 170,000 caso nobo pa dia, e nivel mas halto desde comienso di maart y fin di januari. Y ambos figura tin casi 2 siman caba ta aumenta.

E pais te ainda a mantene su mes bao di e alturanan alarmante cu a mira den januari, tempo cu e averahe di morto pa dia tabata 3,400 y e casonan nobo tabata casi kwart di un miyon pa dia.

Merca ta dunando 900,000 vacuna pa dia, cual ta hopi menos di e 3.4 miyon pa dia cu a duna den mita di april. Riba diabierna, Food and Drug Administration su panel di conseho lo reuni pa papia tocante e plan di duna extra dosis di e vacuna di Pfizer, y si esaki mester tuma luga of no.

Siman pasa, e president a ordena tur dunado di trabao cu tin mas di 100 empleado, pa rekeri nan vacuna of lo mester somete na testnan semanal, un medida cu ta afecta casi 80 miyon Mericano. Y e casi 17 miyon trahado na e facultad di salud cu ta ricibi ayudo federal di Medicare of Medicaid tambe lo mester ta completamente vaucna.

“Nos ta lesa y tende tocante e storianan di hendenan hospitalisa, hendenan cu ta den nan ultimo momentonan cu bida entre e personanan cu no ta vacuna durante e simannan aki,” Biden a bisa durante e anuncio di e reglanan. “Esaki ta un pandemia di e personanan no vacuna.”

E rekisitonan a topa cu resistencia y menasa di demanda di parti di e republicanonan.

Arizona riba diamars a reporta 117 morto, y cantidad mas halto cu nan a mira desde februari. Tennessee awo ta e prome estado den Merca cu e cantidad di casonan nobo mas halto. Cien di studiantenan a ser forsa di keda den cuarentena. Algun scolnan a cera pa causa di escasez di trahado. Otronan a pidi pa cambia na enseñansa online.

Sinembargo, e medidanan tuma pa contene e virus a topa cu oposicion. Simanpasa, un studiante na Tennessee a ricibi critica y mal comentario di e adultonan durante un reunion unda cu e tabata papiando den fabor di e uso di tapaboca, y contando tocante e fayecimento di su wela pa causa di e virus.

Stanton, e dokter di ER den Kentucky, a bisa cu el a acepta famianan unda cu e variante a causa dano den varios generacion, specialmente pa motibo cu e persona mas grandi no tabata vacuna.

“Awo den Kentucky, un tercer parti di e casonan nobo ta bao di 18 aña,” el a bisa. Algun muchanan a trece e virus as di e un campamento, y a pega esaki na henter e famia, y awo “entre kleuterschool, scol, actividadnan di scol, amigonan reuniendo, tin asina hopi oportunidad pa plama e virus y expne otro personanan na e virus tambe.”

Den Alabama, cien di pashentnan di COVID-19 a yena e departamentonan di cuido intensivo, y un hospital a contacta 43 otro den e tres estado pa por haya un cama di cuido intensivo cu specialidad cardiaco pa Ray Martin DeMonia. E cama no a ser haya suficientemente lihe, y e pashent a fayece dia prome di september cu 73 aña di edad.

“Den honor na Ray, por fabor vacuna si te ainda bo no a haci esaki, ban haci nos esfuerso pa por laga mas recurso habri pa e emergencianan cu no ta relacina cu COVID,” su famia a pidi e pueblo den Ray su obituario.

E averahe di vacunacion te ainda no ta mesun abao cu den e estadonan den parti Noord di e pais, pero “te ainda tin hopi hende den mundo cu no ta vacuna ainda. Delta ta bay haya nan.” Linsey Marr a isa, un profesor di ingenieria civil y ambiental na Virginia Tech.