Mientras cu oficialmente nada no ta sali afo, hopi di nos ta mira y scucha cu preocupacion kico ta e proximo pasonan cu nos ta bay mira di banda di gobierno. Ya tin anuncia caba cu pa di dos mita di aña nos lo haya e siguiente paso encuanto e impuesto riba benta (omzet). Por lo pronto nos ta keda den scur tocante kico ta bay bin, faltando apenas un luna pa e fecha di 1 di juli yega… Di e manera aki ya a bira imposible pa introduci un cambio den e regimen di impuesto riba benta di un manera cu no ta un insulto pa comunidad, consumidor y comerciante pareu. Nos no por comprende con simplemente no sa di duna contenido na e palabra cu regularmente ta ser usa, cu yama ‘transparencia’.

Mientras tanto, ta sigui e rumornan di banda di oposicion cu BBO lo bay 10%, algo cu na e momento aki ta hayando mas forsa den pueblo, cu e propio gobierno como principal causante pasobra no ta duna claridad den e asunto. Si ta asina hopi miedo tin di e reaccion cu lo bay tin den pueblo, anto no mester bin cu medida mes. Y pakico nos ta kere cu e 10% di BBO ta hayando mas credibilidad? Pasobra aumento di BBO ta na e momento aki, un luna prome cu e cambio bin na vigor, ta imposible pa haci e switch grandi pa e otro alternativa menciona, cu ta e introduccion di un BTW. Esaki ta algo di mas di un aña di preparacion, si bo kier introduci e cambio grandi aki di un manera aceptable. Asina ta, na e momento aki no tin nada otro riba mesa cu un BBO, cu medida pa saca e efecto cumulativo afo. Pa haci esaki, lo mester compensa loke ta perde den e operacion aki, loke ta hustifica pa aumenta e porcentahe…Talvez e lo no ta 10%, cu probablemente ta bin di e recomendacion di IMF pa bay pa un VAT (BTW) cu en berdad lo mester bira por lo menos 10%, pa compensa e perdida di e empresarionan cu ta deduci loke nan a paga den e transaccion anterior.

Pero tin otro asunto di impuesto na caminda. Manera un articulo den e edicion aki ta indica, tin un proyecto di ley na Raad van Advies, cu ta encera aumento di e ‘environmental tax’ bao di cual ta cobra actualmente US$ 3 pa cada nochi pa persona. Tempo di introduccion di e impuesto aki a puntra kico ta bay haci cu e placa genera, pa medio ambiente, y e contesta di gobierno anterior tabata: “nada, djis placa pa nos.” Asina mes, e sector hotelero mes a bay di acuerdo cu e ley aki, y awor segun e rumornan, e cambio di ley tin como proposito pa aumenta e tarifa cu 50% haciendo e cobransa US$ 4,50 pa persona, pa anochi. E placa aki lo ta destina na cubri gasto cu Serlimar tin cu e inversion cu mester haci den e solucion pa e problema en berdad grandi di desperdicio. E punto central di esaki ta e gastonan pa compra y operacion di un incinerador. Aparte di e debate si un incinerador lo ta e miho solucion pa nos problema di sushi, loke nos no ta bay hiba aki, e prome pregunta ta si pone mas peso riba e sector turistico lo ta e miho manera pa na e momento aki atende e asunto.

Loke a sorprende nos ta e conseho di Aruba Tourism Authority (ATA) cu aña pasa a informa e ministro encarga cu Desaroyo Teritorial, Infrastructura y Medio Ambiente, cu copia pa esun encarga cu Turismo, cu ta mustra algun contradiccion grandi.

Primeramente e entidad ta expresa cu tabatin un desaroyo positivo den sector turistico den e sentido cu tanto e ‘tourism receipts’ como ‘RevPar’ (entrada pa cada camber disponible) a mustra un aumento constante entre 2011 y 2017, ademas cu e perspectiva pa e aña coriente (2018) lo ta mustra bon.

Di otro banda, e organismo pa estimulo di turismo ta mustra riba e observacionnan cu ta haya di turista cu ta trece duda si Aruba su producto turistico ta duna valor pa loke nan ta paga: e asina yama corelacion di prijs/calidad. Seguidamente ta mustra riba e volumen substancial den crecemento di camber pa hotel, unda nos ta bay haya 4000 mil camber acerca. Esey ta un aumento enorme, pero no den ‘calidad; sino ‘cantidad.’ Y pa e empresanan hotelero inverti den calidad, nan mester keda cu placa, of no?

A pesar di menciona e lista impresionante di medida fiscal cu a tuma caba den e sector aki den ultimo añanan, e conseho final di e entidad toch ta pa no introduci un ‘waste tax’ nobo, sino simplemente aumenta e existente ‘environmental tax’ cu un cierto porcentahe, cu pa tur claridad, nan no a menciona den nan conseho. E rumor fuerte ta di un aumento di 50%, di 3 dollar pa cabes pa 4,50. Nos por a tende di AHATA tambe, cu a yega di menciona e ley cu nan, pero no tabatin oportunidad pa discuti e detayenan.

Esaki ta e manera di sigui saca placa di tur caminda, mientras nos no ta mira nada di austerisacion na banda di gobierno mes?