12Mei,JO, Refineria2.JPG

Den cuadro cu e posibilidad pa habri e refineria bek na Aruba, segun Gisbert Boekhoudt, Director di Departamento di Naturalesa y Medio Ambiente (DNM),  tur refineria esta den bon of mal estado, cu un bon of mal operacion nan tin un efecto ambiental.

E operacion nan den pasado na e refineria tabata tin mas cu 25 pipa na unda diferente polucion tabata sali for di dje. Tambe , e procesamento di e refineria y loke nan tabata haci tambe tin biaha sa di tin haya lek pa motibo operacional.  Tin momentonan cu tabata tin derame di azeta di su mes y tin momento cu esaki tabata pasa segun e operacion ta andando segun sr. Boekhoudt.

”Awor cu e ta para, di e stacanan no tin ningun huma ta sali. Na unda e separado ta awo no tin ningun azeta tampoco ta sali. Tambe, temporada cu lago a bin despues di 1920, e operacion cu tabata tin den pasado a causa cu hopi zeta a lek bay di suelo pa e sub-suelo; pues riba e awa dushi e zeta ta para y ta  keda abao. Dependiendo con e awa di lama ta, esaki ta pusha esey bek paden of sali afo” , sr. Boekhoudt a splica. Bao di e condicion di e refineria actual, segun sr. Boekhoudt, tin cosnan cu tin un impacto negativo caba riba e medio ambiente. Ora di opera esaki, e operacion ta depende ki ekipo nan ta bay uza pa mira ki efecto e por trece cun’e. 

E operacion mes ta hunga un rol hopi grandi
”Por ehempel, tin persona cu ta traha hopi nechi den cushina mescos tambe tin otronan cu ta traha un tiki mas slordig, cu esaki mi kemen cu hopi cos ta depende tambe na con e operador mes ta traha riba e refineria” sr. Boekhoudt ta bisa.  Segun sr. Boekhoudt, DNM no ta traha conseho djis pa yega skirbi algo, sinembargo, ta traha conseho relaciona cu nan tarea pa percura pa e medio ambiente y naturalesa na Aruba keda den bon condicion. En cuanto e posibilidad di si e refineria habri, DNM su trabao ta simplemente pa conseha na tene cuenta cu diferente aspecto sin afecta  e proceso economico cu nan por produci productonan y cu e mesun tempo por tene na cuenta cierto puntonan importante pa locual ta cuido di no solamente nos medio ambiente, pero tambe esnan cu ta traha eynan y biba den e area.

E ultimo biaha cu DNM a trece e puntonan aki pa dilanti ta algun aña atras ora cu Valero tabata den operacion, nan tabata surti bao di ley di ”Hinder Plichtig” cu nan ta obliga pa nan tene cuenta cun’e segun sr. Boekhoudt. ”DNM ta reacciona solamente ora cu tin keho of un incidente y ta bay segun afspraak. 
Ora tin un incidente of un keho, nos ta bay y verifica a base di kico e suceso ta , sea un incidente of molester y for di eynan nos ta cuminsa mira kico tur nos por haci na nos banda pa yuda asisti mas pronto cu ta posibel” , sr. Boekhoudt ta splica Bon Dia.

 ‘Nos ta un departamento di Gobierno,nos ta traha pa Gobierno. Loke e maneho ta, nos ta duna sosten na dje of nos aportacion pa e maneho ta mas miho posibel.”

sr. Boekhoudt ta agrega cu e ta mescos cu ora bo muda for di un cas bo ta laga atras cosnan y e ta keda mahos. Mescos ta conta den e caso aki, DNM su tarea ta pa conseha pa ora di cera, habri of move e refineria na con esaki por wordo haci den un manera cu no ta bay afecta medio ambiente. Una bes tin un contract nobo y esaki ta bek den operacion, e compania ta mara na leynan di Aruba y eynan tambe DNM tin un tarea den dje.