Den e edicion aki un resumen di un addendum añadi na un rapport cu parlamento Hulandes, Tweede Kamer pa ta exacto, a laga traha di e situacion na e islanan di Reino den Caribe. E addendum a bira un necesidad pasobra e rapport a bin cla den e promer dianan di e crisis di Corona y realmente tabata trata di e periodo ‘pre-Corona’. Mirando e importancia di un cierto evaluacion di e actualidad manera nos ta experimenta tur dia, a traha e addendum aki.

Mester bisa cu pa e conocedornan di e materia, no tin tanto novedad aden. Talvez un poco nan calculo di un corelacion di debe publico/GDP pa Aruba di 120%… pero hasta esey por resulta mas halto, ken lo sa. Pero poniendo esey un banda, nos no ta trata e tema aki pa descarta nada di loke ta bisa den e documento aki, tampoco si aki aya nos ta diferencia di opinion. Esey ta pasobra tur cos cu nan ta trece dilanti, ta loke nos hendenan, experto of no, tambe tabata mira y hasta den cierto caso tabata sclama. Nos conoce nos historia di ultimo decadanan, no tin nada di gaba eynan.

Esey no ta tur. Honestamente bisa, si cos sigui asina, nos no ta bay mira e cambionan ey awor tampoco. Nos ta consciente cu nos ta bisando algo hopi fuerte aki, pero e ta basa riba loke nos ta mira ta pasando den ultimo lunanan, despues cu e crisis si Corona a bin di bishita inevitable cerca nos tambe. E conseho, corecto y bon intenciona, di e rapport aki, probablemente lo haya critica o por lo menos un actitud sceptico di parti di nos dirigentenan politico, cu ta mira esaki pa di tantisimo vez como otro intento di ‘Madre Patria’ pa ‘mete den nos asuntonan, mete den nos autonomia’. Si, ‘de una vez por todas’, nan por comprende cu e ciudadano consciente cu ta wak mas leu cu su propio color politico, ta cansa di tende e storianan lagrimoso aki di nos ‘pober politiconan’ cu ta haya ‘asina hopi maltrato na man di e Hulandesnan ey’.

Cu e crisis mas grave di historia di nos isla nos dilanti, o mejor dicho, alrededor di nos, si en berdad esaki no ta suficiente motibo pa cuminsa haci e cosnan di manera diferente, anto no lo mester haci nada mas, pasobra nos no ta sali di e abismo aki. Awor, nos sa kico e respuesta barata riba esaki lo ta: cu ‘nos Arubiano inteligente y balente, semper sa con pa sali di e tipo di situacion aki…’ Cu otro palabra, djis ripiti loke a haci den pasado, anto den poco tempo nos ta keda cla; al menos, esey ta parce e lema. Sin embargo, e mundo aki no a keda mescos. No ta manera den añanan 80 di siglo pasa, cu a invita un sinfin di inversionista bin crea hotel, cu den poco tempo a resulta cu nos no tabatin suficiente trahador y nos a importa un Aruba nobo completo di exterior, sin puntra nada, sin comenta nada, sin un plan, pero cu aplauso di henter e region pa loke nos a haci: Aruba, e soño di tur otro isla cu tampoco no a haci nada otro cu copia e modelo aki den ultimo trinta aña. Por cierto cu nos ta nada unico den e region aki.

Den e situacion actual, esnan cu a caba di yena e lugar aki cu mas compromiso pa mas hotel, nos tin miles di camber na caminda ainda, ta esnan cu mester guia nos den un direccion nobo, cu ideanan nobo tocante nan papel como gobernacion, como partner den economia, cu ta bay kita e bareranan cu ta stroba economia? Dificil pa kere, si nada no ta cambia. Y loke mester cambia, ta bastante obvio.

Mester duna e gabinete aki e merito cu ta haciendo un intento pa crea plannan nobo. A crea henter un structura di consulta, cu ta parce nos hasta un poco exagera, tanto task force y grupo di consulta, pero ban spera cu nan ta bin dilanti cu idea bon, y mas cu tur cos, idea factible. Un di e cosnan positivo di e crisis aki ta, cu e por a convence hopi empleado publico cu ta absolutamente innecesario cu un ciudadano mester aparece nan dilanti, mucho menos pa e sa famia di ken e ta, ki color politico e famia y/o e persona lo tin, etc. Bo ta califica pa algo o bo no ta califica. Drecha economia, crea un base solido y faborable pa crecemento economico ta significa cambia e mentalidad paternalista y clientelista di nos sistema politico. Simplemente habri caminda pa esnan cu por y cu regla simple pa tur.

Di loke nos ta mira na accion di nos gobierno ta duna nos sentimento mixto. Banda di un actuacion decidido den e crisis di salud, nos ta mira cantidad di accion dudoso y individual di varios mandatario riba nan mes. Esun kier pone tratado internacional un banda, e otro ta traspasa un scol completo den secreto, otro ta bay parti tereno sin un plan… Esey no ta parce nos e caminda indica. Si nos no kier proba e bancarota di ‘nos mes por’, loke añas a grita, algo mester sucede.

LJMADURO 14-MEI-2020