FILE - Residents displaced from a surge of violent attacks squat on blankets and in hastily made tents in the village of Masteri in west Darfur, Sudan, on July 30, 2020. Paramilitary forces and their allied militias fighting to take power in Sudan carried out widespread ethnic killings and rapes while taking control of much of western Darfur that may amount to war crimes and crimes against humanity, according to a new report to the U.N. Security Council, obtained Thursday, Feb. 29, 2024, by The Associated Press. (Mustafa Younes via AP, File)

(AP) – Forsanan paramilitar y su militantenan aliado su lucha pa tuma poder na Sudan a inclui asesinatonan etnico y violacionnan mientras nan tabata tuma control di gran mayoria di Darfur y esaki por ta crimennan di guera y crimennan contra humanidad, expertonan di Nacionnan Uni a bisa den un reportahe nobo.

E reportahe di Nacionnan Uni su Conseho di Siguridad, obteni pa The Associated Press, ta pinta un imagen hororoso di e brutalidad di Rapid Support Forces Arabe contra Africanonan na Darfur. Tambe esaki t detaya con RSF a mira exito den tuma control di 4 di Darfur su 5 estado, incluyendo via rednan financiero compleho cu ta involucra decenas di compania.

Sudan a cay den caos den april, ora cu tensionnan di hopi tempo caba entre su ehercito lidera pa Abdel Fattah Burhan y Rapid Support Forces su paramilitar comanda pa Mohammed Hamdan Dagalo, a cuminsa lucha contra otro den e capital di Khartoum. E lucha a plama na otro partinan di e pais sinembargo den e region Darfur na Sudan el a tuma un otro forma; atakenan brutal di RSF contra ciudadanonan Africano, specialmente e grupo etnico Masalit.

Dos decada atras, Darfur a bira sinonimo di genocidio y crimennan di guera, particularmente pa e militantenan conoci Janjaweed contra poblacion cu ta identifica como Africano. Aparentemente e legado aki a bolbe, cu International Criminal Court su fiscal Karim Khan bisando den fin di januari cu tin base pa kere cu ambos banda ta cometiendo posibel crimennan di guera, crimennan contra humanidad of genocidio na Darfur.

E panel di experto a bisa cu Darfur ta experienciando “e pio violencia desde ana 2005.”

E conflicto andando a causa un crisis humanitario di escala grandi y a saca 6.8 miyon persona, 5.4 dentro di Sudan mes y 1.4 miyon cu a bay otro pais, incluyendo aproxidamanete 555,000 cu a bay e bisina Chad, e expertonan a bisa.

RSF y forsanan rival di gobierno Sudanes ambos a usa artileria pisa den areannan hopi pobla, cuasando destruccion amplio di facilidadnan critico di awa, sanidad, educacion y cuido di salud. Den nan reportahe di 47 pagina, e expertonan a bisa cu RSF y su militantenan a ataka sitionan den Darfur unda personanan cu a huy a haya shelter, barionan civil y facilidadnan medico.

Segun e fuentenan di inteligencia, e panel a bisa cu den solamente un ciudad, Geneine, e capital di Darfur cerca di e frotnera cu Chad, entre 10,000 pa 15,000 persona a ser asesina. Tambe e expertonan a bisa cu violencia sexual pa RSF y su aliadonan ta amplio.

E panel a bisa segun fuentenan confiabel na Geneina, muhenan y mucha muehanan di te hasta 14 ana a ser viola pa elementonan di RSF den un facilidad di cuminda di World Food Program cu e forsa tabata controla, den nan casnan of ora di bolbe cas despues di colecta nan pertenencianan for di nan cas anterior. Adicionalmente, 16 mucha muhe a keda secuestra pa soldaatnan di RSF y viola den casnan di RSF.