Diahuebs ultimo finalmente gremio comercial a tene un reunion den comision di Parlamento pa vocifera nan preocupacion. Pero e reunion aki no a haya mucho echo.

Un dia prome, presidente di Camara di Comercio (KvK), Satish Daryanani a pidi pa Parlamento tene cuenta cu e carta cu nan a yega di manda na gobierno dia 27 di augustus ultimo y pa nan bin cu un reunion urgente. Den e carta nan ta expresa nan preocupacion na Prome Ministro, Evelyn Wever-Croes, si pais Aruba no yega pronto na un acuerdo cu Hulanda pa por haya e prestamonan cu ta necesario, esaki lo bay tin su efecto economico y social grandi.

Den e carta urgente cu ATIA, AHATA Y KvK a yega di manda pa gobierno, nan a referi entre otro na e posicion financiero di Aruba, unda e gremionan ta señala cu pa 2020 lo mester por lo menos Afl. 682,4 miyon y pa 2021 por lo menos 579 miyon pa cubri e deficit anticipa.

Reunion

Tocante e reunion aki, parlamentario Richard Arends a declara na Bon Dia Aruba cu como fraccion di AVP nan a comparti e preocupacionnan di gremio comercial. Segun e parlamentario, e informacion cu nan a ricibi for di e gremio comercial ta basta preocupante, pero si den linea di loke nan a premira.

Segun parlamentario Arends recientemente el a haci preguntanan na minister di Labor, debi cu gremio comercial ta preocupa cu no ta atendiendo cu e parti regulatorio di aspecto laboral debidamente. El a referi specificamente na e cantidad di peticionnan pa flexibilidad laboral y cu gobierno no ta atendiendo cu nan.

Pero e ta mira cu gobierno no tin un plan tampoco, mirando cu ta un situacion caminda casi 15 mil hende probablemente lo tin chens di perde nan trabao, y esey cu subsidio di salario. Pero e ta haya cu no tin un plan pa loke ta trata re alocacion y mobilidad den e mercado laboral. Tambe e ta haya cu no tin dialogo di parti di gobierno pa cu esaki, locual ta haci e preocupacion mas grandi ainda.

Otro aspecto tin di haci cu e estimulo economico cu sector priva ta bay tin mester ariba termino cortico, tampoco nan no por tende nada. E ta sigur cu e expertonan a prepara e Master Plan cu nan miho intencion, pero esaki no ta bay yuda e empresanan mediano y chikito cu e ultimo cuater pa cinco luna nan a sa di sobrevivi. Pero ainda nan mester warda 12 luna mas, te ora cu nos ta bek na e crecemento economico cu nos a conoce prome cu Covid-19.

Encuanto e reunion aki cu gremio, parlamentario y lider di fraccion di MEP, Rocco Tjon a lamenta un mal comprondemento cu a tuma luga. Ya cu prome a wordo bisa cu e reunion a cancela. Pero despues el a compronde cu toch e reunion aki cu gremio a continua den comision di Parlamento. Esey ta e motibo cu e ta lamenta cu su persona no por tabata t’ey. Pero el a compronde cu otro miembronan di nan fraccion, no por a atende e reunion menciona tampoco.

ATIA
Durante un conferencia di prensa, director di ATIA, Michelle de Groot a apoya e posicion di e Asociacion di Dokter di Cas (HAVA) y sector di cuido, y tambe a vocifera e preocupacion di e gremio comercial.

El a bisa cu ta practicamente e mesun causa cu nan ta bogando pe. El a haci referencia na e carta cu como gremio, nan a manda pa gobierno urgiendo pa bin na acuerdo cu Hulanda.

De Groot a bisa cu tin resistencia pa firma un acuerdo cu Hulanda na e momento aki. Pero no ta cuestion cu nan ta bisa, pero for di gobierno tambe ta wordo bisa cu na e momento aki no tin otro alternativa. El a agrega cu pa e luna aki no tin placa mas y no tin modo pa paga entre otro e ambtenaar, AZV, y consecuentemente e sector di cuido tampoco. Tampoco lo tin placa pa subsidio di salario, si no bin na un acuerdo pronto cu Hulanda.

Director di ATIA a laga sa cu sin subsidio di salario hopi compania no lo sobrevivi. Of nan tin cu manda mita di nan trahado cas pa nan por sobrevivi un par di luna mas. Of nan ta bay failliet y manda tur trahado cas. Nan ta calcula cu alrededor di 15 mil hende lo perde trabao ariba termino hopi corto, si subsidio di salario ta cay afo. Ya cu e ayudo di subsidio di salario ta esun cu ta mantene hopi compania na bida actualmente.

Falta poco dia pa e reunion di diabierna awor den seno di conseho di minister di Reino na Den Haag, unda e punto di agenda lo ta e ayudo financiero pa Aruba. Sinembargo e problema mas grandi cu ATIA ta wak ta e desconfiansa entre e dos paisnan. De Groot ta haya cu ta algo di compronde, ya cu hopi cos a pasa. Pero e ta considera importante pa traha riba reestablece e relacion di confiansa bek. “Aworaki nos unico opcion ta confia cu Hulanda por yuda nos sali di e crisis aki di un manera mas fuerte,” el a declara.

Igualmente el a indica cu ta existi un ambiente negativo y yen di incertidumbre y “comercio mester un luz na final di e tunnel.” Pues nos pais mester di inversion pa pone draai nos economia atrobe. P’esey como gremio comercial nan ta considera relevante pa yega na e acuerdo ey cu Hulanda.

E panorama cu De Groot a presenta tabata uno hopi preocupante. Ya cu si e hendenan aki ta bay cas, sin niun otro ayudo financiero, ya cu ayudo di FASE ta cabando manera a wordo anuncia caba. Sin fondo di AZV e sector di cuido no por garantisa un cuido di calidad. Tambe sin paga salario di ambtenaar caminda ta cay cuerpo uniforma (polis, duana, Warda Nos Costa). Esaki lo tin su impacto den ordo publico.

Pero e crisis aki no ta uno economico so sino social y ATIA ta mira cu sin ordo publico y insiguridad, nos turistanan lo keda sin bin bek, y nos principal sector economico lo tambalia mas ainda. Ya cu esaki ta e rason cu nan ta bin Aruba, e clima di siguridad cu nos tin den nos isla.

 

P’esey De Groot a bisa cu como gremio nan ta urgi gobierno pa yega na un acuerdo cu Hulanda, no ta solamente pensando riba comercio, sino riba Aruba en general. ATIA ta haya cu e topico di autonomia ta uno cu ta keda bin dilanti y cu tambe nan ta considera sumamente importante, pero “Aruba aworaki ta sangrando.” Y di manera of otro nos mester yuda nos pais.