29mrt, JM, Despa.JPG

Departamento di Salud Publico recientemente a emiti un alerta nobo pa dokternan di cas riba nos isla, relaciona cu cifranan actualisa di e enfermedad Zika. Te cu dia 14 di maart ultimo, Departamento di Salud Publico ta raporta un total di 17 caso confirma di Zika di cual 11 ta transmision local.

E comite di International Health Regulations IHR, a hisa e “surveillance” pa cu Zika y a adapta e consehonan emiti anteriormente. Den esaki a actualisa e conseho pa biahe pa señoranan na estado, den cual ta conseha nan pa NO biaha pa paisnan unda tin casonan di Zika. Tambe ta conseha damanan na estado pa evita pa wordo pica dor di sangura, pues pa tuma e medidanan  necesario. A subi e medidanan debi cu e indicacionnan pa cu e enfermedad di microcefalie pa babynan ta mas evidente, pues mester evita mas cu por pa e futuro mamanan haya pica di sangura Aedes aegypti.

Di otro banda e pareha di damanan na estado cu biaha pa paisnan unda tin casonan di Zika mester sigura practicanan sexual den forma sigur. Expertonan medico ta hasta conseha pa practica abstencion.

Ta bon pa menciona cu e indice di vector Aedes aegypti na Aruba ta keda abou, por lo menos bou di e standard impone pa PAHO. Esaki debi na menos criadero, cual factor ta beneficioso pa e resultado den menos actividad di Zika riba nos isla. Asina mes GKMB ta teniendo un accion di “Swipe”pa  henter Aruba, den un esfuerso pa fumiga y elimina e sanguranan. Ya a spuit na Oranjestad y Noord caba.

DESPA a habri un “hotline” pa contesta cualkier yamada tocante Zika na number 5975000 durante 24 ora pa dia.

E protocol pa maneho di Zika den caso di damanan na estado ta den ehecucion, aunke constantemente bou revision debi na cu circunstancianan ta sigui cambia. E sintomanan di e enfermedad ta hopi leve, ta e dokternan mester check bon. E testnan cu tin disponibel awor ta dura entre 5 pa 7 dia pa duna un resultado. Ta importante realisa cu e sintomanan ta asina leve, cu casi no ta nota esey. Corda cu. Di cada 10 pashent infecta cu Zika, ta solamente 2 di nan ta sinti e sintomanan, pues ta bira malo. Pues un persona cu tin sintomanan manera conhuntivitis(wowotis), rash, keintura, sigur lo alerta dokternan pa  por distingui si ta un “rash” of si ta Zika.

E mensahe principal ta keda sinembargo pa elimina tur criadero of posibel criadero.  Sin criadero no tin sangura y si no tin sangura no tin Zika, Dengue ni Chikungunya!