Esaki no ta prome biaha cu minister Arends no ta contesta Bon Dia Aruba su preguntanan. Dia di 26 di october, 03 di november y 04 di november tambe e redactor a manda varios pregunta na su persona sin cu por a haya un contesta.

Otro miembronan di prensa tambe a declara publicamente cu minister Arends no ta contesta nan preguntanan y tampoco ta referi na un PR cu sikiera por duna un contesta. Prensa su tarea ta hopi importante den un estado di derecho saludabel y democratico.

Gobierno di Reino Hulandes ta apoya periodistanan na unda cu nan ta menciona cu nan ta eherce un papel importante como fuente di informacion y vigilante. Nan mester ta capaz di haci nan trabao di forma liber y independiente. Gobierno central di Hulanda ta apoya posicion independiente di periodistanan y organisacionnan di medionan di comunicacion mundialmente y den Reino di varios manera, enfoca riba prevencion, proteccion, enhuiciamento y informacion liber.

“E democracia di nos pais y bon gobernacion ta depende di e capacidad y integridad di esnan cu ta ocupa posicionnan clave den nos institutonan democratico…” manera e Acuerdo di Gobernacion entre e propio partidonan MEP y Raiz, firma dia 19 di augustus di e aña aki na San Nicolas, ta señala.

Partido Raiz den su plan cu nan a presenta den campaña, den cual a indica nan perspectiva como partido y loke nan lo haci durante e cuatro añanan aki como parti di coalicion, a señala cu minister di Integridad lo introduci y aplica na un forma activo den gobierno e metodologia NIS.

NIS ta nifica Nacional Integrity System di Transparency International di Berlin. Esaki ta un proyecto cu ta forma parti di un iniciativa di Union Europeo den marco di e lucha contra corupcion y ta conta cu apoyo financiero di e Programa di Prevencion y Lucha Contra Delincuencia di Direccion General di Asuntonan di Interior di e Comision Europeo.

NIS ta proporciona un descripcion amplio di esfuersonan anti-corupcion den un pais specifico, ta analisa institucionnan central di e pais segun nan mecanismo, pa preveni y combati corupcion.

13 institucion ta forma e NIS: sector legislativo, ehecutivo, hudicial, sector publico, aplicacion di ley, organo di direccion, defensor di pueblo, entidad di fiscalisacion superior, organismo anti-corupcion, partidonan politico, medionan di comunicacion, sociedad civil y sector priva, si e institucionnan aki ta funciona di un bon manera y nan ta preveni cu mecanismonan eficaz estableci, nan ta interactua pa forma un Sistema Nacional di Integridad fuerte cu ta proporciona salvaguardia y evita corupcion.

Transparencia Internacional Deutschland eV (Transparencia Aleman) ta defini corupcion como abuso di poder confia den beneficio priva, corupcion tin hopi efecto negativo pa sociedad en general, e accion no transparente di parti di gobierno y sector publico ta debilita e siguridad huridico general, corupcion tambe por ocasiona dañonan ambiental y reforsa inhusticia social, ademas e corupcion den un sociedad ta conduci na un perdida di confiansa y debilitamento di institucionnan democratico, segun loke NIS ta indica.

E concepto aki NIS a ser elabora pa Transparencia Internacional, ta representa un enfoke integral pa combati corupcion, desde su desaroyo na final di decada di añanan 90 a ser elabora mas di 80 rapport na unda cu hopi di nan tabata e trampolin pa sociedad civil, pa campañanan y reforma regulador.

Aunke no ta existi un solucion unico pa combati corupcion di manera efectivo, sinembargo, ta existi consenso riba e condicionnan rekeri pa promove integridad y protege di corupcion.

Mirando tur e hechonan cu ta bin tumando luga na Aruba den ultimo dianan aki, na unda palabranan transparencia y integridad ta bin dilanti, Bon Dia Aruba a tuma contacto cu minister di Integridad, Ursell Arends y a haci algun pregunta den relacion cu esaki:

1- 5.481 persona a deposita nan confiansa den partido Raiz, kico ta e hermentnan huridico cu minister di Integridad tin pa laga cuminsa un investigacion penal si ta descubri of sospecha cu acto castigabel a tuma luga?

2- Compromiso di partido Raiz cu su votadonan tabata pa introduci e metodologia National Integrity System di Transparencia Internacional di Berlin, ki dia por espera e introduccion di esaki?

3- Segun partido Raiz, e casonan mas grandi di falta di integridad na Aruba ta Avestruz, Flamingo, Ibis, Voorschot y ta sosode na nivel di minister y parlamentario, bo persona no ta considera cu ta un falta di integridad y transparencia cu Parlamento (e organo mas halto den nos constitucion) cu nan no ta conoce detayenan di e firma di acuerdo entre Eagle LNG y WEB.NV? na unda cu ta mara e pais na 20 aña sin sa kico tin den e contract aki.

4 – Segun partido Raiz, den modelo actual e instancianan di integridad por solamente hiba control achteraf, (ex post) nan por constata violacion di regla of ley, pero semper despues di e echo, kico Raiz lo haci den caso di Eagle LNG unda cu e contract no a pasa den Conseho di Minister?

Tocante e situacion cu Eagle LNG un otro medio di comunicacion (24ora) a puntra kico ta minister Arends su reaccion riba esaki na unda el e contesta cu nan a manda un comunicado pa prensa y cu nan no tin nada mas pa papia riba e tema aki.

Te ciere di edicion aki, Bon Dia Aruba no a haya un contesta di minister Arends.

Tambe Bon Dia Aruba a manda e mesun preguntanan aki pa parlamentario di e mesun partido, Misha Raymond unda tampoco el a duna su contesta.

Di mesun manera, den e acuerdo di gobernacion entre partidonan MEP y Raiz 2021-2025 tambe ta indica cu “Calidad di nos democracia ta depende di un structura transparente, basa riba proteccion di derechonan humano, respet pa e necesidadnan y libertadnan di nos ciudadanonan, fortificacion di nos estado di derecho, responsabilisacion y bon gobernacion, alabes elimina tur forma di corupcion.”

Ta importante pa trece dilanti partido Raiz su slogan den campaña tabata “Nos no ta nan” y “Tene nan Honesto”.