Ayera mainta, durante un encuentro publico den Parlamento di Aruba, minister di Asunto Economico, Comunicacion y Desaroyo, Geoffrey Wever a realisa un presentacion tocante e proceso di establecimento di e modelo di poder di compra cu Economische Bureau Amsterdam (EBA) a desaroya pa Aruba.

Minister Wever a splica cu e modelo di poder di compra ta uno cu Ministerio di Asunto Economico a laga EBA desaroya pa Aruba. El a remarca cu den diferente reunion, specialmente durante e reunionnan di tratamento di presupuesto, casi tur fraccion den parlamento ta trece pa dilanti e punto di e preocupacion di poder di compra.

“E ta un preocupacion real. E ta un preocupacion di gobierno tambe y bo ta wak cu tur e fraccionnan tin esaki como un preocupacion,” el a resalta.

Cu e feedback aki, el a indica, su ministerio a bay evalua kico ta prudente pa haci cu e preocupacionnan aki, con nan tin cu atende cu e topico y asina a yega na e realisacion cu Aruba no tin un modelo, un obhetivo, pa stimula poder di compra.

“Hopi lihe e por bira algo mas politico unda bo ta yena unda bo mes ta kere cu e lo tin e mayor impacto. Nos ta kere cu nos mester tin un modelo cu ta mas obhetivo, un modelo cu no ta depende di influencia politico, pero ta algo cu tur hende y tur gobierno por usa y e ora e ta duna bo cierto resultado,” el a comenta.

Durante tratamento di presupuesto 2024, e mandatario a elabora riba e necesidad grandi pa un modelo di poder di compra cu ta basa riba e necesidad, y su peticion Conseho di Minister riba 12 di januari 2024 a ricibi aprobacion pa inicia e proceso pa traha un modelo di poder di compra pa Aruba

Minister Wever a sigui splica cu a cuminsa papia cu Economische Bureau Amsterdam (EBA) y nan a mustra con nan por desaroya un modelo asina, unda cu por ehemplo ta importante pa determina tur e diferente tipo di categoria di famianan cu tin.

“No ta djis asina bo por bisa cu pa stimula poder di compra, un famia di por ehemplo un mama soltera cu dos yiu, no ta mescos cu un famia di un mama soltera cu tres yiu; of un cu tin un propio cas cu un cu no tin propio cas. Tur e tipo di constelacionnan di famia ta diferente y si bo kier stimula e poder di compra di bo hendenan, bo mester sa tambe ki tipo di constelacion tin den sociedad,” minister Wever a remarca.

Basa riba esey, el a indica, a analisa e peso di belasting, peso di reparatietoeslag, tur otro tipo di subsidio cu tin pa diferente categoria di famia, nivel di inflacion, desaroyo macro-economico, crecemento economico, entre otro. Tur e elementonan, el a subraya, mester tene na cuenta cu nan si realmente kier stimula e poder di compra na un forma structural y no simplemente como un triki “politico, pero algo cu tin efecto mas duradero, algo cu tin un funcion cu ta yuda pa realmente bo contribui na esaki pa cada categoria.”

E mandatario a enfatisa cu a yega na e realisacion cu Aruba no tin algo asina, pero ta necesario pa tin uno y Economische Bureau Amsterdam a yuda desaroya e modelo aki.

EBA a haci un propuesta y basa riba e propuesta aki, Wever a indica, nan a wak cu esaki tin tur e elementonan corecto den dje. “Nos ta kere nos ta sinti comfortabel cu nan por desaroya un modelo asina y asina nos a pasa na contrata EBA y siman pasa nan a entrega e ultimo draft di e modelo,” el a menciona.

Minister Wever a splica cu Aruba tin un modelo macro-economico, MARUBA, cu ta wordo maneha door di Departamento di Asunto Economico cu diferente stakeholders den e comision cu ta calcula e crecemento economico, GDP, inflacion, etc. El a resalta cu esaki ta un modelo obhetivo cu tur gobierno por usa.

E meta, el a sigui splica, ta pa e modelo di poder di compra aki por wordo agrega na e base aki, na e modelo MARUBA, y lo wordo maneha tambe door di Departamento di Asuntonan Economico, cual e gobierno aki por us’e, pero tur otro gobierno despues tambe por usa na momento cu nan ta kere cu ta necesario pa yuda stimula e poder di compra.

E mandatario a informa cu e modelo aki tin un costo di mas o menos 55 mil euro pa wordo desaroya pa Aruba. E placa aki a bin di goederen en diensten y a wordo aloca pa por traha e modelo aki.

Minister Wever a resalta cu aworaki cu e modelo final ta cla, y aunke modelo no a wordo aproba ainda, a dicidi di bay sala di parlamento pa e parlamentarionan haya un presentacion pa wak con e modelo ta funciona. Despues cu e wordo formalisa, training ta bay tuma luga y EBA tambe ta encarga cu e parti di training, caminda ta duna training na tur e profesionalnan di Departamento di Asuntonan Economico; training lo tuma luga dia 22 y 23 di april, ariba con pa usa e modelo pa e tin continuidad.

“E ta algo cu no ta di e bureau, pero e ta di e departamento y ta keda forma parti di e gobierno di Aruba,” el a subraya.

E modelo di poder di compra a wordo presenta pa expertonan di Economische Bureau Amsterdam. E modelo aki, e mandatario a splica, ta un modelo obhetivo caminda por hinca cierto informacion aden y ta calcula kico e impacto pa poder di compra ta.

“Ora cu bo pone gobierno dicidi di bin cu un tipo di regla, si ta belasting, aumento di belasting of rebaho di belasting, bo por sa ki impacto e tin,” minister Wever a resalta.