Prome cu nan bira costoso?

Nos ta contento cu algun decision clave cu gobierno a tuma recientemente. Uno ta e decision pa revoca e permiso pa e parke di molina na Urirama, y esun mas reciente e decision di no otorga permiso pa construccion di un hotel na Isla di Oro. Mientras cu nos por ta satisfecho cu e decisionnan mes, cu esey e casonan aki no a caba. Ta logico cu e empresarionan den ambos caso ta bay busca un decision faborabel den corte. Den ambos caso, nan lo argumenta cu e actitud di gobierno inicialmente tabata diferente, loke a crea perspectiva cu na su debido tempo lo por a continua cu e desaroyo di nan proyecto. Y awor ‘gobierno’ aparentemente a cambia di idea. Mester corda den e asuntonan aki, cu pa e otro partido ‘gobierno ta gobierno’: e principio di continuacion di maneho y politica. Con tur esey ta bay resulta nos no sa; esey ta depende di diferente factor, entre otro con bon defensa huridico di gobierno ta bay ta. Riba su mes e companianan envolvi tin e argumento cu e gobierno anterior tabatin un trato completamente diferente pa nan, esey ta berdad. Pero e tabata un trato basa riba respet pa nos ley y reglanan? Nos por djis referi na e cantidad di caso unda hues, rascando djente practicamente, ta constata cu e ministro tabata kauw na e raiznan di nos estado di derecho.

Den un situacion asina no ta logico cu e siguiente gobierno ta continua e maneho ey sin mas. Cu finalmente esey no ta libra gobierno enteramente di cierto responsabilidad di compromisonan adkiri, por ta e caso. Nos por corda tambe cu den e caso di otorgamento di e tereno na Ritz Carlton, e gobierno nobo di e tempo ey a considera na nan entrada para e proyecto, pero a yega na e conclusion cu esey por a bira un asunto hopi costoso. E resto di e storia naturalmente ta conoci.

Pero tin un otro aspecto mas na e asunto aki y esey ta cu nos ta casi custumbra caba cu e tipo di caso aki, unda compromisonan haci ta costa placa, y hopi placa. Un di e casonan conoci tabata esun di e racetrack na Sero Colorado. Un di e aspectonan interesante tabata cu el a bira un asunto cu tabata toca interes y integridad di Reino, den e sentido cu tabata existi e peligro di atacha e soberania y control di Reino riba henter su teritorio, pa e forma con den e convenio a encera e liber importacion di arma y municion , y vigilancia propio pa e doñonan di e proyecto, loke a lanta e interes (negativo) di Reino, y cu finalmente a hiba na un paro di henter e asunto. Pero, esun cu a keda cu e ‘platos rotos’ pa paga tabata Aruba. No e mandatarionan aventurero di e tempo ey, sino anos como ciudadano comun y coriente…

Kico esaki ta siña nos tambe? Cu manera sa bisa na Spaño, ‘más vale prevenir que lamentar’. Y esey ta trece nos di biaha riba un tereno absolutamente importante di gobernacion: e trayecto cu proyecto, en general pero sigur esunnan di magnitud grandi tin cu cana, prome cu yega na aprobacion. E ta parce algo logico, loke e mester ta tambe, pero te awor e logica aki no a toca tera aki ainda. Y si nos kier keda libra di e gastonan grandi di daño y perhuicio via caso den corte, nos mester cuminsa vigila e asuntonan aki mas di cerca y desde nan inicio. Esey ta implica tambe crea e organonan pa vigila esaki na nos nomber, o mehora esunnan existente. Den esey ta naturalmente bon noticia cu nos ta bay tin dentro di poco un Camara di Integridad, cu tin como tarea entre otro investiga y evalua e trayecto recori hustamente den e tipo di caso aki. Sin embargo, mientras tanto nos mes lo mester duna un man.

P’esey por ehemplo, djis un pregunta: pa e proyecto alternativo di dump, cu ta bay acapara un tereno grandi na Barcadera, ta existi un rapport encuanto su efecto riba medio ambiente (MER)? ‘Just asking’…Sin duda algun e ta un proyecto cu potencialmente tin un impacto grandi riba e paisahe y ambiente natural den e area ey. Awor, nos no ta kere cu pasobra ta gobierno ta haci’e, anto diripiente no mester di ningun permiso pa haci esaki? Igualmente e asunto di e emision di e tereno ey pa uzo, hasta si ta pa gobierno, mester mantene cierto regla. Y e regla pa emision di tereno domanial ta den nos constitucion, cu ta bisa cu pa emision di tereno pa gobierno mes, ta mara na aprobacion di parlamento di un ley cu tal proposito. E regla aki, no poni den constitucion pornada, a para bira un dode letter, pasobra ni e parke di molina na Vader Piet, ni esun cu casi a bira realidad na Urirama, ni Green Corridor, ni e ringweg nobo, a cana e caminda ey.

Lo no pas bon den e intencion pa duna nos parlamento mas ‘body’ si ta cuminsa cana e caminda corecto den esaki, y laga parlamento dicidi, cu tur documento riba mesa?