Siman pasa a capta hopi atencion e noticia cu e empresa estatal Serlimar a bay corte pa haya suspension di pago di su obligacionnan. Esey ta implica cu nan ta al borde di bancarota. No mester bisa cu esey no ta asina, ningun compania no ta tuma e paso aki si e situacion no ta asina serio. Naturalmente cu ta haci esaki como un ultimo intento pa restructura e empresa su operacion y tambe e debenan pendiente, pero no ta asina cu semper e intento ey ta logra. Y den e caso particular aki, no ta sigur tampoco. A menos cu haci loke ta haciendo pa hopi aña caba, y esey ta cu gobierno di su presupuesto ta pone placa disponible pa cubri gasto di operacion. Esey a sucede recientemente ainda, na fin di 2019 pa ‘rescata’ e situacion pa di tantisimo biaha. Pero awor gobierno tampoco tin…

No ta nos intencion aki pa bay analisa henter e situacion di e empresa, cu realmente nunca tabata bon. Sin embargo, e problemanan a bira mas serio ora cu, despues di entrada di e gabinete aki, a bira cla cu tabatin plan ambicioso pa hiba e empresa den un rumbo nobo, y mas incierto ainda. Henter e aventura di un incinerator y e pregunta ta ken y con ta bay pag’e, a kita vista for di un problema mas fundamental ainda, cu tabata na inicio di e problemanan financiero structural. Y esey ta cu, si Serlimar mester por a carga su propio gastonan, anto mester percura pa nan por. Aki e fayo ta pasobra nunca a percura pa e base t’ey. Masha simple: si bo tin diesmiles di cliente, cu anteriormente no tabata paga, bo no por djis confia cu hende ta cumpli. Y mas ainda, si nan sa cu bo ta bay tin un enorme problema pa core tras di tur hende pa nan paga. Esey ta exactamente loke a sucede, mientras tabatin, y tin te awe, posibilidad pa cobra na un manera sigur, sin cu e ta costa e empresa tanto. Por ehemplo, por laga e pago core via pago di awa. Si bo no kier paga, bo no ta haya awa tampoco. Pero esey obviamente no tabata e intencion, pasobra aparentemente tabata necesario pa e empresa haya un database di su mes, cu tur adres y tur doño di cas, y hasta tabata pretende un dado momento cu e empresa ta haya datonan confidencial di servicio di impuesto di e personanan envolvi.

Nos no sa sigur, pero tabatin un motibo politico pa hiba e empresa den e direccion aki? Cu acceso, ilegal pero posible, pa politico na e datonan ey? Ta bon cu henter e asunto no a yega asina leu, y ta di spera cu nunca e yega asina leu tampoco. Loke nos mester pa garantisa un cashflow normal pa e empresa ta cu ta acopla pago di e factura mensual, manera bisa caba, na un factura di utilidad e fluho financiero ta garantisa, sin tanto hende cu ta keda sin paga. Pero pa motibonan cu solamente politico por comprende no ta cana e caminda logico ey. Y tanten no kier respeta e reglanan basico di organisa e cosnan ey, no ta necesario pa kibra cabez pakico e politico no kier haci uso di logica; e tin su propio logica, politico.

Loke awor nos ta curioso pa sa, ta con ta bay remedia e situacion financiero di Serlimar, si no ta hacie di e manera cu nos ta indica. E empresa ta keda manda ‘aanmaning’ pa tur hende cu no ta paga, pero con bo ta bay cobra tanto hende pareu? Ta cuanto deurwaarder lo mester pa haci e trabao ey? Na augustus e empresa lo ta den corte atrobe, y pa e tempo ey lo mester tin un plan viable pa restructura, pa por convence hues cu e compania ta bay sali di e abismo cu e ta aden. Pero esey no ta bay logra si no bin cu un forma creible cu di awor en adelante e compania lo por haci loke tur otro empresa tambe ta haci, y esey ta tene nan lista di debedor cortico, pa por tene e lista di acreedor tambe igualmente cortico. Bo no bay conta hues storia cu bo ta mantene e sistema di cobra manera e tabata te awor, pasobra e lo bisa cu, repitiendo mesun cos, ta con bo kier resultado diferente?

En todo caso, nos no sa kico ta e plannan cu Serlimar awor cu e plan di e incinerator a topa, y lo topa atrobe, cu resistencia fuerte den comunidad. Na mes momento, ora bo puntra hende kico nan ta pensa di paga pa servicio cu nan ta haya, mayoria ta bisa bo cu nan no tin problema cu esey. Loke nan tin un problema cune ta pa financia aventura di politico. Nos no ta mira e situacion ey ta bay cambia asina rapido tampoco. Ta importante pa bay back na ‘basics’ y regla e asunto basico financiero di Serlimar, y no bin cu otro aventura di incinerator, pero simplemente pone tur hende paga, manera pa algun motibo, na otro pais si nan ta logra. Serlimar mester cambia, pero no mester ta e cambionan ‘fancy’ cu algun hende tin na mente.