Minister di Asuntonan Social y Labor, Glenbert Croes durante un conferencia di prensa ayera mainta a anuncia cu programa di ayudo FASE lo keda extendi pa henter aña 2021. Ademas a informa di e creacion di un programa nobo cu lo substitui FASE y subsidio di salario.

Pa loke ta trata luna di februari ultimo, a duna placa di Fondo di Asistencia Social di Emergencia (FASE) na un cantidad di 3.767 persona, segun lminister Croes a indica. Ademas, e suma total di personanan cu a haya e ayudo aki ta di 11.783 persona cu un cifra di 50.128,954 florin.

“E pronostico pa maart ta cu e cantidad di hendenan cu mester FASE ta aumentando y esey ta refleha e situacion cu ainda na Aruba, socialmente, laboralmente y economicamente ta dificil”, el a afirma.

Ademas, el a declara cu no solamente ta existi e programa FASE como asistencia den e momentonan dificil aki, sino cu tambe tin bijstand, covid bijstand, subsidio di salario, y paketenan di cuminda, pero te ainda e pais ta den un situacion dificil.

E pago di FASE mester un mecanismo di control y mester corda cu despues di subsidio di salario, esaki lo wordo paga. Asina mes minister Croes a señala cu e luna di februari a tarda y ta premira cu lo tin atrobe un tardansa; pero e semper lo tuma luga despues di dia 10 di tur luna.

Control Interno ta mira cu mas di 1.000 persona ta comete eror den e aplicacion. Croes a sigura cu si tin algun fout di nan banda, task force ta duna di nan banda pa drecha esey. “Nos kier pa esun cu a aplica hay’e, a pesar cu el a aplica fout.” Di mesun manera ainda nan ta mira problemanan, pa motibo cu hende no ta yena e informacion corecto.

Manera a wordo anuncia algun luna pasa, maart tabata e ultimo luna cu e ayudo aki, y nan ta trahando pa bin cu un programa cu ta structura miho y cu lo ta un solucion mirando e situacion cu nan ta premira, na unda cu lo por tin companianan cu lo no sobrevivi ni lo wanta e crisis aki.

Croes tambe a anuncia cu den ultimo Conseho di Minister a aproba pa e ayudo aki keda prolonga pa aña 2021, tanten cu no tin un otro alternativa. Di igual forma, el a informa riba e programa nobo ‘Tijdelijke Inkomsten Ondersteuning’ (TIO) cu nan lo bin cune como un opcion mas duradero y sostenibel, y esaki lo drenta na vigor ora cu FASE y subsidio di salario no existi mas.

Esaki lo ta dirigi na tur hende cu a perde trabao pa via di Covid-19. E programa aki lo ta un porcentahe di e ultimo salario registra na SVb, pero cu un minimo y un maximo.

E minimo lo ta un suma mas halto cu FASE (950 florin), cu ta inclui comerciantenan independiente (ZZP) y lo bay over na TIO, cu lo wordo mara na un otro manera di participacion den comunidad, na unda e personanan mester pasa e programa di her-, bij- of omscholing obligatorio of haci servicio comunitario. Nan mester solicita pa trabao obligatorio. E meta ta pa lo mas pronto posibel e persona lo subi back den mercado laboral.

Di loke ta trata ZZP, Croes a bisa cu na e momento cu programa FASE a wordo lanta, el a wordo crea tambe pa comerciantenan cu a perde nan entrada. FASE no ta pa compensacion di perdida di entrada. Di loke ta trata e Kleineondernemersregeling (KOR), tur empresa chikito, mediano of ZZP cu ta den areglo aki mester entrega e prueba di pago di BBO/BAZV/BAVP di lunanan di november y december di 2020, y e carta cu ta proba cu e compania tin e KOR regeling.

Tocante BBO/BAZV/BAVP Croes a manifesta cu mester ta 57 florin mensual menos pa por bin na remarca pa FASE, pa motibo cu esey lo ta bisa cu e entrada ta di 950 florin of menos.

Bon Dia Aruba a puntra Croes, mirando e creacion di e programa nobo TIO, con esaki lo wordo ehecuta y si trahadonan di gobierno y companianan estatal cu ta bezig ta entregando un porcentahe pa FASE tambe lo keda asina pa cu TIO.

Croes a contesta cu “esey lo por ta un bon idea, pa nos sinti cu nos tin apoyo tambe di busca programanan di solucion pa yuda nos hendenan cu a perde trabao y sin duda na e momento cu TIO bin e lo ta un fusion entre e punto di bista presupuestario, e fondonan destina entre subsidio di salario y FASE, asina ta wordo financia”.

Di mesun manera, el a confirma cu nan kier pa TIO lo drenta na vigor lo mas pronto posibel, aunke e no a duna di conoce un fecha precies, mientras tanto el a menciona cu en bes di keda prolonga FASE cada tres luna, nan a bisa cu nan lo prolonga pa henter aña 2021 en todo caso te ora cu TIO lo cuminsa cu por ta na juni, mey of augustus.

E programa aki lo duna nan e tempo pa motibo cu e parti legislativo ta bay ta un di e partinan fundamental pa nan por prepara bon, el a sigura cu nan a pidi apoyo di afo, minister Croes a bisa cu nan tin un ekipo di profesionalnan di tur ministerio cu ta trahando tin e programa aki den un bon bista pa su implementacion cu nan ta considera factibel pa e aña aki.

FASE a cumpli un aña caba asina mes como e crisis di pandemia cu tambe a cuminsa un aña pasa y te ainda nan no ta premira e fecha di vencemento of e final di e capitulo aki di Covid-19.