Venezuela ta keda number un den atencion regional y mundial, y pa nos tambe. Esaki actualmente pa e sorpresivo reapertura di frontera cu Brasil y Aruba, mientras cu frontera cu Colombia ta keda cera, y tambe pa Curaçao y Bonaire. Logico cu bao di e circunstancianan aki lo dicidi pa no reacciona, tanten no tin un notificacion oficial, cu ademas lo mester bay via ministerio di asunto exterior di Hulanda. Y habri unilateralmente parti di e frontera cu Reino tin cu Venezuela, no ta bay sin mas. E prome reaccion di gobierno di Aruba tabata cu na e momento aki reapertura di frontera no ta oportuno, sin bay den detayes pakico esey no ta oportuno.

E pregunta cu ta keda ta pakico gobierno di Nicolas Maduro ta haya oportuno pa habri e dos fronteranan menciona, y ta tene otronan cera. Por ta cu tabata un intento di causa discordia, si Aruba lo a keda contento pa habri frontera na e altura aki. O por ta cu e tabata un intento pa laga hende sali, pa mira ken di oposicion lo bay haci uso di e posibilidad. Aunke di otro banda e personanan ey lo mester por sa cu pa nan ta sumamente peligroso pa purba sali di e pais via aeropuerto di Maiquetia. Lo ta mas sigur busca un salida pa Colombia, unda ta imposible pa controla un frontera di mas di 2.000 kilometro. En todo caso, no ta parce nos cu tin motibo urgente pa Aruba di su banda habri frontera atrobe.

Nos ta ripara e reaccionnan den medionan local di “net bon, lag’e cera pa menos hende drenta”, of otro observacion den e sentido aki. E ta factualmente corecto cu, si e frontera ta cera, lo tin menos hende ta yega aki, y esey lo ta bon pa nos situacion financiero, pasobra nos no mester gasta placa na atende nan. Di tur manera esey no ta yuda nos pa loke ta e hendenan cu ta yega via lama; esey ta keda manera e ta. Y por lo tanto nada no a cambia den henter e situacion y discusion encuanto con pa trata esnan cu yega aki y ta pidi asilo. En corto bisa, no tin otro remedi cu cumpli cu e tratado cu nos a firma, aunke e debate ta keda ta con leu nos ta bay den crea facilidad pa e hendenan aki. Esey no lo termina y ta bon tambe, pasobra mester keda vigila e proceso aki.

Di otro banda nos ta envolvi keto bay den e problema di petroleo di Venezuela. E asunto cu Citgo no ta parce di ta desaroya positivamente, loke ta aparentemente e motibo pa nos prome minister bay explora otro posibilidad pa reapertura di e refineria, den e caso aki hunto cu gobierno di Curaçao. Mester ta bon cla pa tur hende cu den e ‘shopping tour’ aki loke e islanan tin di ofrece ta completamente diferente. Curaçao tin un refineria completo, cu ta produci un gama extenso di producto, incluyendo gasolin y diesel, tambe pa mercado interno. Asina mes e pregunta grandi ta si ta logra haya un compania pa opera e refineria, no pa e refineria riba su mes sino pa e hecho cu na e momento aki e isla no ta ofrece acceso na gas natural, algo cu ta birando practicamente un ‘must’ pa un refineria por opera cu un margen di ganashi. Y den asunto di producto manera gasolin tin un competencia feroz den nos region, cu bastante oferta di producto petrolero. No ta pornada nos a yega di mustra riba e hecho cu Pdvsa mes poco aña atras a cera un refineria den bon condicion na St Croix, pa motibo di perdida causa pa e falta di acceso na gas natural. Y Pdvsa, den tempo cu ainda tabatin plan pa continua e refineria na Curaçao, a tuma iniciativa pa laga un oficina Frances diseña un pipeline di gas pa Curaçao, loke finalmente no a cristalisa.

Y si Curaçao tin un problema pa ‘bende’ nan refineria na un operador, e caso di Aruba ta practicamente perdi. E instalacionnan a keda descarta caba como refineria y un bida nobo como ‘upgrader’ tambe a bira hopi scur si e deal cu Citgo/Pdvsa no ta funciona. Si bin un cambio di gobierno na Venezuela proximamente, y ban spera cu esey ta asina, pa nan mes bon, nan tin un prioridad grandi pa atende nan propio upgradernan, cu ta sufri tambe di e falta general di mantenimento adecua cu a bira e ‘marca registra’ di Pdvsa.

Mientras tanto nos por ripara, cu satisfaccion, cu gobierno a cuminsa tuma paso den direccion di algo cu no ta refineria, y a cuminsa informa nos, cautelosamente, tocante e posibilidadnan cu ta presenta nan mes, particularmente relaciona cu e haf di San Nicolas. Esey ta bon tambe den e sentido cu ora hende cuminsa mira cu tin otro alernativa pa San Nicolas, ta mira tambe cu desaparicion di e refineria no ta fin di mundo.

Nos tin e impresion cu e biaha actual di prome minister pa busca posibilidad pa e refineria ta mas bien pa ‘keda bon cu tur hende’ y no ta tanto basa riba e speransa di algo concreto. Esey no ta un problema.