ORANJESTAD – Aruba ta manece atrobe cu e sorpresa, agradable o desagradable, segun cada ken nan opinion, di un proyecto di hotel di 900 camber na Sero Colorado. Banda di e opinionnan cu nos a logra recoge ayera, aki algun consideracion di e aspectonan cu nos ta considera importante.

Aspecto di medio ambiente
Ta remarcable cu cada biaha nos por lesa o tende cu un cierto tereno ta di poco valor ambiental, pasobra loke tin ta solamente vegetacion di poco importancia y ademas e animalnan cu ta habita den e area, por move bay otro caminda. E rapporta ki no ta un excepcion den esey. Aunke esey por ta berdad, si sigui argumenta asina, practicamente tur terenoo bashi, unda no tin construccion ainda, por bay usa esaki pa construi. Cu e resultado final cu tur cos ta yena cu construccion, a pesar di tur intencion bunita. Ta pesey cu lo ta logico pa bolter e asunto pa e otro banda: pakico e desaroyador no ta conta pakico ta indispensable cu e mester di e tereno aki pa realisa su plan. Anto e ora e desaroyador mester por splica pakico loke e kier haci ta asina mas valorable cu loke e medio ambiente na e sitio ta representa, pa por hustifica tur esaki.

Banda di e valor ecologico di e tereno aki, den sentido di flora y fauna, por ripara tambe cu e acceso na e tunnelnan di e mina antiguo di fosfat ta keda blokea, si algun dia, pa motibo historico-cultural, ta desea di haci algo cu e herencia subteraneo aki.

Basicamente un proyecto manera den e caso aki, mester por proba cu e valor economico di e proyecto ta grandi, suficiente pa pone un banda e obhecion di loke ta perde si dicidi di ehecuta e proyecto. Kico awor ta e valor economico?

Esey ta entre otro e aumento di actividad economico, cu ta percura pa mas empleo, mas extra negoshi den sentido di importacion y suministro di mercancia y servicio di diferente tipo cu e proyecto ta trece cune. Segun e tamaño di e negoshi, y 900 camber no ta algo chikito, esaki tin un efecto considerable riba economia. Nos no ta bay cuantifica esaki, pasobra tin otronan cu por haci esey hopi miho.

E proyecto lo tin un efecto grandi tambe riba mercado laboral. Pa cuminsa, un proyecto di tal magnitud, y calcula segun e standard usa pa varios aña caba, ta significa un total di 2.2 x 900= 1.980 cupo di trabao. Nos tin empleado pa e proyecyo aki? Sin duda algun nos tin un cierto contingente di desempleado, pero practica di hopi aña ta mustra cu hopi di nan no ta disponible pa e tipo di trabao cu ta ofrece aki. Despues ta sigui e otro problema di reunion familiar cu ta haci cu finalmente un grupo considerable ta yega na inmigra, cu tur consecuencia pa e fondonan general, manera AZV y AOV. Mester tuma na cuenta cu aki tambe ta papia mayoritariamente trabao menos bon paga cu no ta contribui tanto na e fondonan aki.

Efecto di ‘spinoff’ econnomico
Ora ta entama un proyecto mayor manera esaki, ta importante considera e efcto riba resto di economia. Preferiblemente mester por probecha e ‘spinoff’ aki maximalmente, pa motibonan obvio. Den e caso aki ta scoge pa un hotel ‘all-inclusive’ cu ta reduci e spinoff considerablemente, teniendo cerca un ciudad den necesidad di rehabilitacion cu no ta bay probecha tanto di e proyecto aki. Lo tabata mas ogico pa considera un hotel cu no ta al-inclusive den e sentido aki.

Opinion Publico
Gobierno a caba di emiti un moratorio di camber di hotel, loke a crea e impresion cu porfin gobierno ta duna oido na un pensamento hopi general na Aruba cu nos a yega e limite pa loke ta construccion di hotel, y sigur di hotel grandi. Obviamente nos por constata cu maneho di gobierno den practica ta bay su mesnun caminda.