Na 2021 Dr. Jamiu Busari, medico pediatra, hunto cu su ekipo di profesionalnan a lansa e programam Jump 18. Un programa cu ta enfoca den brinda ayudo den diferente area na mucha, y nan mayornan, cu ta sufri di sobrepeso y obesidad. Despues di tres sesion exitoso, Dr. Busari ta conta Bon Dia Aruba con e idea y inspiracion a nace pa crea Jump 18 y kico e meta y vision di e programa ta.

Jump18 ta un filosofia cu ta enfoca ariba con pa empodera hende, empodera mucha y empodera mayornan. Dr. Busari ta conta cu ora el a yega Aruba, tur dia cu e tabata den su oficina y atende mucha, tur dia e ta ripara, door di midi nan peso y largura regularmente, cu 8 pa 9 di cada 10 mucha cu e tabata atende tabata ariba di loke tabata normal pa nan edad pa loke ta trata peso.

“E ta algo cu ta andando pa algun tempo caba y e ta un di e problemanan cu hende ta wak, nan sa cu e no ta loke e mester ta, pero normalmente nan no ta haci nada erover. Ami a bisa cu ami ta bay haci algo erover y mi a cuminsa purba di adresa e problemanan den e muchanan cu ta sobrepeso. Loke mi a descrubi ta cu mi no tabatin e capacidad, mi no tabatin e espacio den mi consultanan, e ora mi a realisa cu mi mester haci algo diferente,” el a splica.

Asina Dr. Busari a scoge pa diseña un programa na unda tur mucha cu problema di sobrepeso, unda cu mayornan cu no tin e habilidad di maneha esaki efectivamente, por bin hunto bao un programa y e prograama ey ta Jump 18.

Na inicio e e programa Jump 18 tabata tin e nomber Aruba Childhood Obesity Prevention Program. Dr. Busari a conta cu na momento cu el a plania pa desaroya e programa e tabatin mester di hende pa apoya e programa, pero el a haci un decision conciente, cu si e ta bay diseña e programa aki, e tabata kier pa profesionalnan Arubiano yuda.

Ora cu el a cuminsa busca hende pa traha den e programa, alrededor di shete hende a aplica y tur shete tabata profesional di Aruba y a base di e habalidad di cada un el a crea e ekipo cu a yudele trece Jump 18 na bida.

El a sigui conta cu durante su prome reunion el a puntra kico por yama e programa, pasobra Aruba Childhood Obesity Prevention Program ta un nomber hopi largo y pa e ekipo por a compronde e filosofia cu e programa, el a conta nan e storia di e pulga.

Un pulga por bula 18 cm halto y un distancia di 30 cm, pero e storia no ta tocante con halto e pulga por bula si no di e experimento cu investigadronan a haci ariba esaki.

Dr. Busari a splica cu nan a colecta hopi pulga, nan a hinca nan den un boter y a cera e boter. Pero e boter no tabata tapa na un haltura di 18 cm, pero na un haltura di 16 cm. Loke a pasa ta cu e pulganan tabata bula y tabata keda dal e tapa di e boter y despues di tempo nan a stop di dal e tapa di e boter pasobra nan a stop di bula 18 cm y a cuminsa bula 16 cm.

Despues e investigadornan a kita e tapa di e boter pa osberva e comportamento di e pulganan y nan no tabata bula 18 cm mas, nan tabata 16 cm so, mientras cu pa naturalesa nan ta bula 18 cm. Pero pa motibo di nan ciscumstancia nan a lubida cu nan por bula 18 cm.

“Nos tur ser humano ta pasa den diferente circumstancia y condicionnan cu nos ta lubida kico nos capacidadnan ta y Jump 18 ta pa nos recorda cu nos por bula 18, aunke bida a siña nos pa bula 16. Asina e nomber y e filosofia di Jump 18 a nace,” Dr. Busari a conta.

E problema di sobrepeso y obesidad ta algo cu mayoria hende sa cu tey, pero hopi biaha no ta actua riba dje. Dr. Busari a remarca cu hopi hende tine tendencia di husga ora cu otro hende ta enfrenta adversidad y den Jump18 el a descrubi cu hopi mayor cu nan yiu ta sobrepeso, varios di nan sa cu e mucha tin sobrepeso, varios di nan ta purba di controla e situacion, pero hopi di nan no tin e habilidad pa maneha e problema.

Tin difernete motibo y factor cu ta conduci na e esaki, entre otro trabao, tempo of disponibilidad financiero. Jump 18 ta enfoca ariba con e profesionalnan por ta na e otro banda pa yuda, pa empodera y educa e mayornan,educa y empodera e muchanan pa nan por cambia nan estilo di bida.

“Si nos enfoca solamente ariba e sintoma y nos no enfoca ariba e problema cu ta causa e sintoma, e ora bo no ta yudando. Esaki ta un biahe personal pa mi y mas mi sigui riba e caminda aki, mas mi ta compronde cu hopi mayor cu ta bin cerca mi diariamente ta bon hende, nan kier lo miho pa nan yiu y e situacion pa mayoria di mayor ta cu nan no sa kico pa haci despues,” el a expresa.

Dr. Busari a sigui splica cu loke nan ta purba di haci cu Jump 18, for di un punto di bista holistico, ta pa yuda hende tin acceso y oportunidad pa compronde cu nan por cambia nan situacion y for di eynan, adresa e problema di sobrepeso den e mucha.

El a indica cu loke ta haci Jump 18 exitoso ta e compasion, e comprondemento y e enfoke sin husga cu nan ta usa.

“Mi ta kere cu esey ta loke di berdad a marca e diferencia. Di berdad nan tabata sinti cu sinceramente nos kier yuda sin husga nan y bo sa riba e isla aki hopi cos ta dificil y pasobra hende ta enfrentando nan propio desafionan, nos ta over sensiblisa pa remarkenan cu ta husga, specialemente si bo no sa kico un hende ta pasando aden.Cu compasion y purba di compronde kico nan ta pasando aden y ofreciendo nan solucionnan, nan ta habri pa participa,” el a destaca.

Pa loke ta su vision pa Jump 18, Dr. Busari a bisa cu ora yega un momento den tempo cu e mester retira, Jump 18 mester continua. Loke e ta trahando pe, pa cual e ta teniendo combersacion cu diferente persona y gobierno, ta pa wak con por sigura cu Jump 18 ta un programa cu por continua y cu ta bira parti di e structura pa provee estilo di bida saludable pa muchanan na e isla.

El a subraya cu sobrepeso y obesidad entre mucha ta un pandemia. Aruba tin e cifranan mas halto di muchanan cu sobrepeso y obesidad den e region di Caribe y, segun el a señala, probablemente na mundo.